Jan Błeszyński

Źródło: Prusiński Tadeusz, Jest teatr w Olsztynie, Olsztyn, Teatr im. Stefana Jaracza, 2005.

Aktor, reżyser, dyrektor teatrów.

Biografia

Artysta ukończył Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (1958) oraz Wydział Reżyserski PWST w Warszawie (1966). Wychowanek prof. Bohdana Korzeniewskiego. Pracował jako aktor w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu i Teatrze im. S. Żeromskiego w Kielcach, następnie aktor oraz asystent Erwina Axera i reżyser w warszawskim Teatrze Współczesnym. W latach 1966-1969 dyrektor Teatru im. J. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim, 1969-1973 dyrektor i kierownik artystyczny Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, 1973-1978 dyrektor Teatru Polskiego w Bydgoszczy, reżyser Teatru „Maska” w Rzeszowie, Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Teatru Polskiego w Poznaniu, Teatru Popularnego w Warszawie, Teatru Śląskiego w Katowicach, Teatru Telewizji. Reżyser serialu telewizyjnego Pole niczyje (1988). Działacz Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych (ZAiKS).

Działalność w Olsztynie

Latem 1969 roku Jan Błeszyński został dyrektorem Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Błeszyński wyreżyserował w Olsztynie sztuki teatralne:

• Edwarda II Ch. Marlowe’a (premiera 14 lutego 1970)
• Gdy zabrzmią trąbek dźwięki Jana Błeszyńskiego i Mateusza Święcickiego (widowisko muzyczne z okazji jubileuszu 25-lecia)
• Don Juana Moliera (premiera 27 marca 1971)
• Gagatka H. Salomona (premiera 2 października 1971)
• Wyzwolenie S. Wyspiańskiego (premiera 15 kwietnia 1972)
• Czarodziejskie krzesiwo K. Wodnickiej (premiera 17 września 1972)
• Portret doktora Mikołaja J. Grudy (premiera 14 stycznia 1973
• Sen srebrny Salomei J. Słowackiego (premiera 14 kwietnia 1973)

W czasie dyrekcji J. Błeszyńskiego w teatrze reżyserowali m.in. Andrzej Przybylski, Matylda i Waldemar Krygier, Bohdan Głuszczak, Stefania Domańska, Michał Pawlicki, Jerzy Wróblewski, Zdzisław Wardejn, Jacek Gruca. Występowali m.in. Jerzy Bończak, Piotr Skarga. „Teatr Błeszyńskiego używał mocnych środków wyrazu, prowokował, apelował do emocji, poprzez nie pobudzał intelekt”. Teatr zaistniał w ogólnopolskiej dyskusji dot. formuły i zadań teatru. Publiczności zaprezentowano nowe funkcje teatru, wyczulono na inne doznania estetyczne, interpretację i inscenizację tekstów. Błeszyński stosował różnorodność repertuarową. Wystawiano sztuki rozrywkowe i popularne, widowiska muzyczno-wokalne, bajki dla dzieci, ale też spektakle dla wyrobionego widza.

Nagrody i odznaczenia

• 1970 – Nagroda XII Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za reżyserię Edwarda II Ch. Marlowe’a
• 1972 – Nagroda XIV Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu za reżyserię Wyzwolenia S. Wyspiańskiego
• 1998 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Bibliografia

1. Dzieje sceny olsztyńskiej : 1925-1945-1995 : ludzie – idee – zdarzenia / [oprac. red. Elżbieta Lenkiewicz]. – Olsztyn : Teatr im. Stefana Jaracza, 1996.
2. Prusiński, Tadeusz: Jest teatr w Olsztynie / Tadeusz Prusiński. – Olsztyn : Teatr im. Stefana Jaracza, 2005.
3. 35 lat Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie : 1945-1980 / [oprac. i red. E. Lenkiewicz]. – Olsztyn : PTSJ, [1980].