Irmgard Falken

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj

(1925-2003) – nauczycielka rysunku, malarka, rzeźbiarka, muzealnik, redaktorka

Biografia

Urodziła się 29 lipca 1925 r. we wschodniopruskiej miejscowości Gross Lehwalde (obecnie Lewałd Wielki w powiecie ostródzkim) w rodzinie kupca przemysłowego prowadzącego od 1930 r. w Olsztynie skład handlu maszynami rolniczymi. W wieku pięciu lat przeniosła się z rodzicami do Olsztyna i zamieszkała przy ul. Warszawskiej. Uczęszczała do szkoły przy ul. Pieniężnego. Ukończyła seminarium pedagogiczno-socjalne w Olsztynie. Następnie podjęła pracę jako kierownik przedszkola w Dywitach. 21 stycznia 1945 r. tuż przed wkroczeniem wojsk radzieckich opuściła wraz z matką Olsztyn. Uciekając przez Dobre Miasto trafiła pociągiem do Królewca, a następnie do ojca na Półwysep Helski. Stamtąd dostała się na statek płynący do Danii. Krótko przebywała w Lubece. mieszkała też w Kilonii, później w Kolonii, a także w Szlezwiku-Holsztynie. Na życie zarabiała wykonując pamiątkowe laurki oraz wyrabiając zabawki. Podczas pobytu w Kolonii ukończyła studium historii sztuki, co pozwoliło jej podjąć pracę nauczycielki rysunku w szkole. Następnie w dortmundzkim studium pedagogicznym zdobyła kwalifikacje nauczyciela języka niemieckiego, geografii, historii i religii. W latach 80-tych XX wieku osiadła w Gelsenkirchen, gdzie m.in. zajmowała się ocaleniem pamięci po przedwojennym Olsztynie i jego mieszkańcach oraz nawiązywaniu współpracy z obecnymi mieszkańcami miasta. Określana jest jako „łącznik pomiędzy byłymi i obecnymi mieszkańcami Olsztyna”[1], a także „dusza pojednania polsko-niemieckiego” i „strażniczka historii miasta”[2]. Zmarła po długiej chorobie 28 marca 2003 r. w Gelsenkirchen, gdzie też została pochowana.[3]

Działalność

W 1983 r. podjęła pracę jako referent do spraw kultury w Stadtkreistgemeinschaft Allenstein w Gelsenkirchen. Z czasem została dyrektorem Heimat Museum der Treudank (Muzeum Miasta Olsztyna), gdzie gromadziła eksponaty dotyczące miasta (pamiątki, dokumenty, fotografie dawnego Olsztyna, ksiązki i inne). W tym samym roku została redaktorem półrocznika „Allensteiner Heimatbrief”. Była także autorką artykułów oraz fotografii zamieszczanych na łamach pisma. Podejmowała szereg działań na rzecz współpracy Olsztyna niemieckim Gelsenkirchen, m.in. zbierała w Niemczech środki na budowę figury św. Jana Nepomucena (w 1996 r. ustawionej w Olsztynie na moście nad Łyną). Była inicjatorką odbudowy figury, która przed zniszczeniem stała tuż obok jej domu rodzinnego (już nieistniejącego). Pełniła też funkcję członka Zarządu Ziomkostwa byłych Olsztyniaków. Nawiązała trwałe kontakty z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie oraz Towarzystwem Miłośników Olsztyna. Jej wielką pasją była sztuka. Zajmowała się malarstwem olejnym, tworzyła rysunki węglem i piórkiem oraz rzeźbiła. Pasjonowała ja także fotografia. Miała kilka wystaw swoich prac, m.in. na przełomie września i października 1997 r. wspólnie z Hieronimem Skurpskim prezentowała swoje grafiki i rysunki podczas wystawy „Artyści z Olsztyna” w Hans-Sachs-Haus Gelsenkirchen (Galeria Miejska).[4]

Bibliografia

  1. Dudzińska, Zofia: Coraz bliżej Olsztyna / Zofia Dudzińska // „Gazeta Olsztyńska”. – 1995, nr 5, s. 4.
  2. Chłosta, Jan: Paleta i kalendarz / Jan Chłosta // „Gazeta Olsztyńska”. – 1997, nr 221, s. 10
  3. Żyją w naszej pamięci : listopad 2002 – październik 2003 // „Gazeta Olsztyńska”. – 2003, nr 251, s. 11.

Przypisy

  1. Andrzej Sassyn, Irmgard Falken : wspomnienie, „Gazeta Wyborcza”, 2003, nr 119, dod. „Olsztyn”, s. 5.
  2. Lech Kryszałowicz, Łamała lody, chroniła pamięć : wspomnienie : Irmgard Falken, „Gazeta Olsztyńska”, 2003, nr 77, s. 13.
  3. Jan Chłosta, Znani i nieznani olsztyniacy XIX i XX wieku, Olsztyn, Książnica Polska, 1996, s. 39-43.
  4. Ekspozycja zorganizowana została z okazji dorocznego spotkania Miejskiego Koła Wspólnoty Olsztyna. Podczas otwarcia wystawy zaprezentowano film o Olsztynie.

Zobacz też