Dzwon z kościoła pw. św. Mikołaja w Bażynach

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Źródło: Leihglocken, Warszawa 2011, s. 179.

XV-wieczny zabytek sztuki ludwisarskiej z kościoła pw. św. Mikołaja w Bażynach.

Historia

Dzwon został wykonany przez ludwisarza Mistrza Hermana. Datowany jest na koniec XV wiek. Wraz z innymi dzwonami z Prus Wschodnich został zdemontowany przed 1945 rokiem na cele wojenne. Został wysłany do Niemiec, gdzie jest przechowywany obecnie w katolickiej gminie Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Söhlde.

Opis

Jest to dzwon spiżowy, ważący 540 kg, o tonacji muzycznej - g”-2. Jego dolna średnica wynosi 98 cm. Dzwon wieńczy sześcioramienna korona z kluczem, o wysokości 15 cm i żłobionych kabłąkach. Dolną część płaszcza zdobi jeden półwałek. W górnej części znajduje się natomiast banderola wydzielona podwójnymi półwałkami. W niej umieszczono inskrypcję w języku łacińskim, zapisaną pismem o kroju minuskuły gotyckiej. Treść inskrypcji:

declinate a me malig i et scrvotaba tvr maudita dei mei

Dzwon należy do obiektów gotyckich sygnowanych najpopularniejszym wezwaniem: „o rex glorie veni cum pace”, czyli „przyjdź z pokojem królu chwały”.

Ciekawostki

We wcześniejszych opracowaniach pojawiają się stwierdzenia, że autorem dzwonu jest niejaki Heisich Herman. Jest to jednak pomyłka. Według nowych źródeł, fragment zachowanej inskrypcji: „Osanna heis ich Herman gos mich” znaczy tyle co: „[…] Nazywam się Hosanna, odlał mnie Herman”.[1] Dzwon z Bażyn jest jednym z czterech dzwonów pruskich noszących imię Hosanna. Do pozostałych należą dzwony z Wieloch, Jelonek oraz Frączek.

Bibligrafia

  1. Kowalski, Krzysztof Maciej: Inskrypcje na dzwonach gotyckich w Prusach : studium z epigrafiki kampanologicznej / Krzysztof Maciej Kowalski. - Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, cop. 2006.
  2. Tureczek, Marceli: Leihglocken : Dzwony z obszaru Polski w granicach po 1945 roku przechowywane na terenie Niemiec = Bells from territories within post-1945 borders of Poland stored in Germany / Marceli Tureczek. – Warszawa : Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Departament Dziedzictwa Kulturowego, 2011. – S. 178.

Przypisy

  1. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, 1980, s. 3. Cyt za: K. M. Kowalski, Inskrypcje na dzwonach gotyckich w Prusach, Gdańsk 2006, s. 117-118, 353.