Apokalipsa

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Źródło: Pantomima Olsztyńska : [program], fot. Tadeusz Trepanowski, Piotr Barącz, Olsztyn, [1973].

Spektakl autorski, opracowany i zrealizowany przez olsztyński teatr ruchu, Pantomimę Olsztyńską. Premiera – 1973 r.

Źródło: Pantomima Olsztyńska : [program], fot. Tadeusz Trepanowski, Piotr Barącz, Olsztyn, [1973].

Twórcy

Historia

W widowisku wykorzystano fragmenty utworów polskich kompozytorów, Krzysztofa Pendereckiego (1933- ) i Henryka Mikołaja Góreckiego (1933-2010). Premiera odbyła się 26 maja 1973 r. w Olsztynie.
Opisywane widowisko przysporzyło zespołowi wielu sukcesów zarówno na scenach krajowych jak i zagranicznych. Spektakl uzyskał pochlebną ocenę prasy i publiczności oraz zdobył liczne nagrody i wyróżnienia. Widowisko zaprezentowano m.in. na Światowym Kongresie Głuchych w Waszyngtonie (1975 r.), w Questors Theater w Londynie, na Uniwersytecie w Cardiff (1976 r.) oraz w Teatrze „Studio” w Warszawie (1974 r.).

Opis

Prolog księgi Apokalipsy, czyli tekstu źródłowego spektaklu, określa ją jako „Objawienie Jezusa Chrystusa, (...) aby ukazać swym sługom, co musi stać się niebawem” (Ap 1,1), zapisane przez najmłodszego z apostołów, św. Jana. Księga więc jest wielkim proroctwem, opisującym wizje procesu degradacji i zakończenia rzeczywistości świata materialnego, objawienia szatana w świecie, wypełnienia końcowych plag Boga, ostatniej bitwy aniołów z szatanem, drugiego przyjścia Chrystusa oraz Boga zasiadającego na tronie i nowego świata, czyli Niebieskiego Jeruzalem. Opisywane widowisko pantomimiczne ukazuje tę historię w pięciu częściach.
Obsadę spektaklu stanowili głuchoniemi aktorzy olsztyńskiej Pantomimy, m.in.: Wiesław Jankowski (Kain), Otton Dzieńkowski (Abel), Jadwiga Jankowska (Ewa) i Zdzisław Połomski (Adam). Przedstawienie olsztyńskiego teatru ruchu znamionowała wysoka ranga artystyczna dzięki ambitnym poszukiwaniom scenariuszowym, kultywowaniu pełnospektaklowej formy i ambitnej głębi filozoficznej i intelektualnej.

Krytyka literacka

„Żadne słowa czy emocje nie mogą oddać piękna i emocji jakiej dostarcza to widowisko. Widz czuje pulsujący rytm muzyki, podobnie jak głuchoniemi aktorzy odbierają jej wibracje, widza urzeka straszliwa twarz, wymalowana na tylnej dekoracji scenicznej, twarz o skierowanych na audytorium nieruchomych, jasnowidzących i jak gdyby oskarżających oczach – widz przeżywa ciepłe wzruszenie miłością Adama i Ewy i krzyczy niemal z przerażenia, uzmysławiając sobie bezmyślną potworność nieustannie popełnianego przez samą ludzkość – ludobójstwa” [1].
„W spektaklu Apokalipsy aktorstwo mimów i rygor dramaturgii, plastyka i muzyka, technika teatralna i światło, film i słowo zarówno w swojej komunikującej, jak i muzycznej funkcji – wszystko scalone inscenizacją prze w stronę pełnej, bujnej teatralizacji, przywodzącej na myśl teatr totalny” [2].

Bibliografia

  1. Pantomima Olsztyńska : Teatr Pantomimy Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczości Pracy przy Wojewódzkim Domu Kultury w Olsztynie / red. Bohdan Głuszczak, współpraca Jolanta Juran, opracowanie graficzne i techniczne Bożena Jankowska. – Olsztyn: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie, 1977.

Przypisy

  1. Sullivan Joseph, „The Three Village Herold”, 1975 r. //W: Pantomima Olsztyńska. Teatr Pantomimy Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczości Pracy przy Wojewódzkim Domu Kultury w Olsztynie, red. Bohdan Głuszczak, współpraca Jolanta Juran, opracowanie graficzne i techniczne Bożena Jankowska, Olsztyn, 1977, s. 12.
  2. Kurowski Bohdan, „Polityka”, 1973 r. //W: Pantomima Olsztyńska. Teatr Pantomimy Związku Zawodowego Pracowników Spółdzielczości Pracy przy Wojewódzkim Domu Kultury w Olsztynie, red. Bohdan Głuszczak, współpraca Jolanta Juran, opracowanie graficzne i techniczne Bożena Jankowska, Olsztyn, 1977, s. 12.