Rzeźba Marii z ciałem Chrystusa z kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Ostródzie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Linia 48: | Linia 48: | ||
[[Category:Rzeźba]][[Category:Rzeźby]] | [[Category:Rzeźba]][[Category:Rzeźby]] | ||
− | |||
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:Powiat ostródzki]] | [[Category:Powiat ostródzki]] | ||
[[Category:Ostróda]] | [[Category:Ostróda]] | ||
[[Category:1201-1300]] | [[Category:1201-1300]] |
Wersja z 12:15, 18 mar 2015
Zabytek sztuki sakralnej z końca XIV wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Gotycka rzeźba znajduje się w bocznej kaplicy kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Ostródzie, oddzielona od przestrzeni nawy kratą.
Historia
Zabytek pochodzi z końca XIV wieku, a jej autor jest nieznany. W dokumentach nie zachowały się informacje na temat historii tej rzeźby w poszczególnych wiekach. Wiadomo jednakże, ze została ona przekazana do Ostródy z kościoła w Gietrzwałdzie w roku 1914, tuż przed wybuchem I wojny światowej. O wcześniejszych losach rzeźby w Gietrzwałdzie nic nie wiadomo. W Ostródzie zabytek poddany został renowacji. Został wówczas uzupełniony i powtórnie pomalowany. Rzeźba trzykrotnie poddawana była konserwacji. Pierwszy raz miało to miejsce w latach 30-tych XX wieku w pracowni malarza Jasha Spechta w Królewcu. W okresie powojennym dwukrotnie podjął się tego malarz Ignacy Napieck z Poznania (w 1957 roku i 1974 roku).
Opis
Rzeźbę wykonano z drewna lipowego, jako przyścienną. Jej wysokość wraz z podstawą wynosi około 110 cm, szerokość 47 cm (u podstawy), a maksymalna głębokość 35 cm. Figura jest skomplikowaną konstrukcją. Tworzy ją bowiem wiele zespolonych ze sobą drewnianych elementów, w tym:
- główny fragment, uzyskany z przepołowionego wzdłużnie pnia - w tym bloku wyrzeźbiono: korpus Marii wraz z prawym ramieniem, nogami i zaokrągloną podstawą;
- mniejsze kawałki drewna, z których wykonano uzupełnienia dla korpusu Marii oraz ciało Chrystusa, łączone ze sobą, jak i z zasadniczym blokiem figury:
- głowę Marii wraz z szyją i nasadą barków,
- dolną część jej prawego przedramienia - do nadgarstka,
- jej lewe przedramię,
- lewą dłoń Marii,
- głowę Chrystusa wraz z szyją,
- jego tors do dolnej linii żeber i poprzecznej fałdki na brzuchu, wyrzeźbiony wraz z prawą dłonią Marii,
- biodra Chrystusa wraz z nogami i lewą stopą,
- jego prawe ramię wraz z dłonią,
- lewe ramię i przedramię,
- lewą dłoń,
- prawą stopę,
- wieloboczny cokół,
- widoczne są również łączenia w długości palców obu dłoni tak Chrystusa, jak i Marii.
Miejsca łączeń pomiędzy poszczególnymi częściami rzeźby są widoczne głównie z powodu nieznacznego rozspojenia się rzeźby w tych partiach bądź też ubytków i spękań warstw polichromii. Rzeźba została pokryta zaprawą o grubości od 1,5 mm do 2,5 mm i pomalowana. Obecnie pokrywa ją miejscami od 2 do 5 warstw polichromii. Przeprowadzone badania pozwoliły ustalić, iż pierwotna kolorystyka różnych elementów rzeźby była następująca:
- płaszcz Marii – kolor błękitny,
- suknia Marii – kolor jasnoczerwony,
- maforium – wierzchnia strona – błękitne,
- karnacja twarzy Chrystusa – jasna z żółtawym laserunkiem, drobinami zieleni i czerwieni,
- włosy Chrystusa – brunatne,
- dłonie Chrystusa – barwy błękitno-zielonej,
- opaska na biodrach Chrystusa – biała, o żółtawym odcieniu,
- diadem Marii – złocony,
- podstawa pod stopami – czerwona,
- cokół – błękitny,
- tron – ugrowy.
Rzeźba prezentuje Marię podtrzymującą na rękach zdjęte z krzyża ciało Jezusa. Jej prawa ręka wspiera ciało od tyłu, pod barkiem, lewa – od przodu – przez biodro. Górna część korpusu Marii, a zwłaszcza głowa, nachyla się lekko ku przodowi i w stronę prawego ramienia, tak że całe ciało tworzy w przestrzeni łuk, przecinający się z osią ciała Chrystusa, również łukowato wygiętego. Maria wspiera się na ławie. Jej kolana znajdują się poniżej poziomu siedziska i ustawione są na różnej wysokości. Stopy w spiczasto zakończonych bucikach wspiera na obłej podstawie nastawionej na wieloboczny cokół. Jest odziana w suto drapowany płaszcz, głowę ma osłoniętą maforium, spod którego nieznacznie uwidacznia się krawędź diademu. Ciało Chrystusa jest owinięte wokół Marii i jednocześnie przechylone ku widzowi. Chrystus ma przełożone w kolanach nogi (lewą na prawą), rozpostarte sztywno ramiona i odrzuconą do tyłu głowę. Jego ciało ma na biodrach opaskę.
Zobacz też
Bibliografia
- Błażejewska, Anna: Gotycka rzeźba Marii z ciałem Chrystusa z Ostródy: plastyczna interpretacja wizji mistycznej / Anna Błażejewska. - Toruń : Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2005.