Piekarczyk

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Źródło: www.emazury.com
Źródło: www.ielblag.pl
Gipsowy model Piekarczyka. Fot. Archiwum „Głosu Elbląga”.
Źródło: „Głos Elbląga”, 2001, nr 203, s. 1.

Pomnik legendarnej postaci postawiony przy Bramie Targowej w Elblągu w 2006 r.

Historia

Rzeźba Piekarczyka stanęła 30 września 2006 r. tuż obok Bramy Targowej od strony Starego Miasta. Wykonana została w brązie. Pomnik ma 160 cm wysokości. Autorem rzeźby jest Waldemar Grabowiecki z Gdańska. Projekt rzeźby został wyłoniony w konkursie zorganizowanym w 2000 r., w którym wzięło udział sześciu artystów z Trójmiasta i Elbląga. O wyborze danego projektu zadecydował, jak podano w uzasadnieniu: „wygląd prezentowanej postaci, która emanowała radością i zadowoleniem”. Gipsowy model powstał w 2001 r. Wtedy też, według pierwszych założeń, miał stanąć pomnik. Ze względu na zaplanowane prace modernizacyjne ulicy Stary Rynek pomnik został ustawiony dopiero po pięciu latach, wraz z ich zakończeniem. W czerwcu 2009 r. przy figurce Piekarczyka umieszczona została tablica informująca o prezentowanej postaci. Tablica ma formę tarczy, która wzorowana była na tarczach krzyżackich z XV w. Tarcza umocowana jest pod murem Bramy Targowej na kamieniu. Zamieszczona na niej informacja jest w trzech językach. Autorem tarczy jest również Waldemar Grabowiecki.

Opis

Pomnik upamiętnia postać legendarnego bohaterskiego czeladnika piekarskiego, który uratował miasto przed najeźdźcą. Losy postaci zapisane zostały w legendach, które nawiązują do wydarzeń historycznych. Według podania krzyżackie wojska Wielkiego Mistrza z Królewca w marcu 1521 r. podjęły próbę zdobycia Elblągu. Atak nastąpił o świcie 8 marca. Kilku przekupionych mieszkańców napadło na straż broniącą dostępu do bram głównych. Po opuszczeniu mostu rozpoczęła się inwazja Krzyżaków. Zaalarmowani przez miejskiego kowala Elblążanie zrzucili most do fosy i powstrzymali nacierające wojska. Jednak część żołnierzy zdołała dotrzeć aż do Bramy Targowej. Tam kilkunastoletni piekarczyk drewnianą łopatą przeciął w ostatniej chwili grube liny podtrzymujące kratę w bramie. Tym samym sprawił, że mieszczanie mogli odeprzeć skutecznie najazd wojsk krzyżackich. Na jego cześć w Bramie Targowej zawieszona została owa słynna drewniana łopata, która według legendy znajdowała się tam przez kolejnych 250 lat. Dziś można zobaczyć jeszcze jej odcisk w głazie u wejścia do bramy. Obecnie Piekarczyk jest jednym z symboli miasta.

Zobacz też

Legenda o piekarczyku, materiał na stronie www.ielblag.pl

Bibliografia

  1. tyna: Gdzie jest piekarczyk : w oczekiwaniu na pomnik / tyna // „Głos Elbląga”. – 2001, nr 203, s. 1.
  2. Grabarczyk, Jarosław: Piekarczyk stanie pod bramą : Elbląg / Jarosław Grabarczyk // „Gazeta Olsztyńska”. - 2006, nr 154, s. 15.
  3. AG: Piekarczyk odsłonięty / AG // „Tydzień w Elblągu”. - 2006, nr 19, s. 5.
  4. JM.: Legenda o Piekarczyku / JM. // „Tydzień w Elblągu”. - 2006, nr 5, s. 30.
  5. Teraz ja - Ojciec Piekarczyka - wywiad z Andrzejem Grabowieckim, materiał na stronie www.portel.pl