Tekst źródłowy strony Otylia Teszner-Grothowa

[[Image:otylia_grot.jpg|thumb|right|200px|Źródło:Z archiwum WBP]]
[[Image:otylia_grot3.jpg|thumb|right|200px|Zaproszenie Muzeum Warmii i Mazur na wieczór poświęcony Otylii Grot (strona prawa).<br>Źródło:Z archiwum WBP]][[Image:otylia_grot2.jpg|thumb|right|200px|Zaproszenie (strona lewa).<br>Źródło:Z archiwum WBP]]
[[Image:otylia_grot4.jpg|thumb|right|200px|Wspomnienia w opracowaniu Jana Chłosty, Olsztyn 1999.]]
(1909-1990) - autorka wspomnień i baśni warmińskich, wychowawczyni w przedszkolach polskich na Warmii, działaczka społeczna, oświatowa i harcerska (także jako: Otylia Grot, Grothowa, Grotowa, Teschner-Grothowa).<ref>T. Oracki, ''Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku)'', Warszawa 1983, s. 313-314.</ref>  

== Biografia  ==
Urodziła się w 19 października 1909 r. w [[ewim:Różnowo (gm. Dywity)|Różnowie]], w rodzinie Izydora Teschnera i Pauliny (z domu Golan), jako trzecie z czworga dzieci. W 1916 r. rozpoczęła naukę w miejscowej niemieckiej szkole ludowej (świadectwo ukończenia otrzymała w 1923 r.) W 1920 r. uczęszczała na zajęcia polskiej szkółki w Rożnowie. W latach 1923-24 rozpoczęła naukę w szkole przygotowawczej, utworzonej pod szyldem kursu kroju i szycia w Olsztynie przez Polsko-Katolickie Towarzystwo Szkolne na Warmię (religii nauczał ks. [[Walenty Barczewski]]). Rok później, dzięki stypendium tegoż Towarzystwa podjęła naukę w Królewcu, gdzie często gościła u konsula Zygmunta Merdingera, aby lepiej przyswoić sobie język polski. Po krótkich praktykach w Poznaniu 21 marca 1927 r. ukończyła niemiecką szkołę przygotowującą wychowawczynie przedszkolne w Królewcu. Miesiąc później trafiła na trzymiesięczny kurs nauki robótek ręcznych i śpiewu Liny Schwarz w Olsztynie, gdzie na stałe zamieszkała w 1937 r. 31 stycznia 1939 r. w Urzędzie Stanu Cywilnego w Olsztynie odbył się ślub Otylii Teszner z [[ewim:Józef Groth |Józefem Grothem]]. Przyjęła wówczas obywatelstwo polskie. Następnego dnia w dywickim kościele ten związek pobłogosławił ks. Wacław Osiński. Zamieszkała w Nowej Kaletce, gdzie jej mąż był polskim nauczycielem. 25 sierpnia 1939 r. oboje zostali aresztowani przez władze hitlerowskie (mąż zmarł w obozie w Dahau w 1942 r.). Otylia Grothowa po krótki pobycie w obozie w Hohenbruch koło Królewca, całą wojnę przebywała w obozie koncentracyjnym Ravensbrück. Po ewakuacji więźniów w maju 1945 roku powróciła do Różnowa. W Olsztynie zamieszkała w 1951 r. po objęciu funkcji kierownika przedszkola przyzakładowego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie (na stanowisku do 1954 r.).  W 1959 r. ukończyła eksternistyczne Zaoczne Studium Nauczycielski w Warszawie. Poświęciła się pracy pedagogicznej i harcerskiej. Swoje doświadczenia spisała w formie wspomnień. Pozostawiła po sobie również legendy baśnie regionalne. Zmarła 9 marca 1990 r. w Olsztynie. Pochowana została 16 marca 1990 r. na cmentarzu komunalnym w Olsztynie.

== Działalność  ==
Po przybyciu w 1927 r. na Warmię organizowała i pracowała w polskich przedszkolach w Gietrzwałdzie (l927 r.-lipiec 1928 r.), Nowej Kaletce (1928-1936), gdzie także prowadziła polską bibliotekę i zajęcia z młodzieżą pozaszkolną. W 1934 r. założyła drużynę harcerską. Od 1935 r. była członkinią Hufca Wschodniopruskiego Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech. W latach 1937-1939 kierowała jako komendantka tym hufcem, potem przemianowanym na Warmiński. Pod Jej kierownictwem odbył się w Olsztynie pierwszy zlot drużyn harcerskich z terenu Warmii. 19 maja 1976 r.  została mianowana Harcmistrzem Polski Ludowej.
Brała udział w występach teatrzyku kukiełkowego „[[Teatr kukiełkowy Bajka |Bajka]]”, złożonego z nauczycieli polskich szkół na Warmii (w 1937 r. po raz pierwszy wystawiono dwie inscenizacje bajek Marii Kownackiej ''O Kasi co gąski zgubiła'' i ''Dwie mile zapiec'').<br> 
Po 1945 r. organizowała polskie szkolnictwo na Warmii i Mazurach.<ref>Chłosta Jan, ''Ludzie godni pamięci'', Olsztyn 2003, s. 41.</ref>  W Rożnowie utworzyła szkołę podstawową i zaczęła w niej nauczać. Podjęła też pracę w szkole ćwiczeń przy Liceum Pedagogicznym w Olsztynie. W 1947 r. objęła stanowisko instruktora wychowania przedszkolnego w Inspektoracie Oświaty w Szczytnie, a rok później w Lidzbarku Warmińskim. W latach 1949-1951 pełniła funkcję kierownika internatu i nauczycielki Liceum dla Wychowawczyń Przedszkoli w Szczytnie. W latach pięćdziesiątych pracowała w Inspektoracie Oświaty oraz Kuratorium Okręgu Szkolnym w Olsztynie.

== Udział w organizacjach  ==
*członek [[Chór im. Feliksa Nowowiejskiego |Chóru im. Feliksa Nowowiejskiego]] (od 1937)
*członek Związku Nauczycielstwa Polskiego (od 1945)
*członek Polskiego Związku b. Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych (od 1945)
*członek Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (od 1948)
*przewodnicząca Kręgu Rady Regionu Warmii, Mazur i Powiśla (od 1985)

== Twórczość  ==
Napisała dwie książki wspomnieniowe: ''Gdy zabrakło miłości'' (l976) oraz ''W kręgu spraw ojczystych'' (1982). Druga z nich została wyróżniona drugą nagrodą (pierwszej nie przyznano) w konkursie ogłoszonym przez Instytut Kształcenia Nauczycieli i redakcję czasopisma „Wychowanie w Przedszkolu”. Jej literacko opracowane baśnie warmińskie ukazały się w czytelnikowskich edycjach ''Kiermaszu bajek'' i ''Nowego kiermaszu bajek''. W zbiorach tych znalazły się baśnie: ''Jak Katrynka z diabłem tańcowała'', ''Jak chłop mazurski diabła oszukał'' i ''Niech mi kto łeb łotrze, ja posiedzę gdzie dobrze''. 
Publikowała również referaty z sesji i artykuły pokonferencyjne, m.in. w „[[Słowo na Warmii i Mazurach |Słowie na Warmii i Mazurach]]”. W piśmie tym w 1972 roku został zamieszczony jej wiersz ''W 50-lecie powstania Związku Polaków w Niemczech''.

== Nagrody i odznaczenia  ==
*za wypowiedź w konkursie „[[Słowo na Warmii i Mazurach |Słowa na Warmii i Mazurach]]”, zatytułowanym ''Wczoraj i dziś na Warmii  i Mazurach'' przyznano jej nagrodę w postaci jedenastu drzeworytów Krystyny Wróblewskiej „Ojcze Nasz” (1953)
*wyróżnienie Złotym Krzyżem Zasługi (1955)
*Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1962)
*Odznaka „Przyjaciel Dziecka” (1965)
*Odznaka Tysiąclecia Państwa Polskiego (1966)
*Nagroda Wydziału Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie (1969)
*Odznaka „Zasłużony Pracownik Rady Narodowej” (1969)
*Odznaka „30-lecia PRL” (1975)
*wpisano ją do Księgi Honorowej Samorządu Mieszkańców Olsztyna (1977)
*[[Regionalna Nagroda im. Michała Lengowskiego |Nagroda regionalna Stowarzyszenia PAX im. Michała Lengowskiego]] za szczególne zasługi w upowszechnianiu wiedzy o polskim trwaniu na Warmii, w tym także za wspomnienia ''Gdy zabrakło miłości'' (1977)
*Order Budowniczego Polski Ludowej (1977)
*Medal Komisji Edukacji Narodowej (1978)
*Tytuł „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1979)
*Krzyż za Zasługi dla ZHP (1982)
*Honorowa Odznaka „40-lecia PRL” (1985)
*Medal Rodła (1985)
*[[Nagroda „Warmii i Mazur” im. Karola Małłka 1989|Nagroda „Warmii i Mazur” im. Karola Małłka]] (1989)
*„Rozeta - miecze do Krzyża Zasługi dla ZHP” nadane przez Radę Główną ZHP (1989)

== Przypisy  ==
<references/>

== Bibliografia  ==
#''I do Warmii przylgnęła, przyrosła. Wspomnienia o Otylii Grotowej'' / wstęp i opracowanie Jan Chłosta, Olsztyn : Ad Rem, 1999, s. 120-133.
#Leśniowski, Henryk: ''Młodości nigdy Jej nie zabrakło'' / Henryk Leśniowski // „Gazeta Olsztyńska”. – 1990, nr 55, s. 1, 5.
#MOB: ''Druhna Otylia'' / MOB // „Posłaniec Warmiński”. – 1990, nr 9, s. 8.
#Tryniszewski, Eugeniusz: Pamięci Otylii Grot // Eugeniusz Tryniszewski // „Słowo Powszechne”. – 1990, nr 52, s. 6.
#''Zmarła Otylia Grot'' // „Dziennik Pojezierza”. – 1990, nr 50, s. 2 ; nr 53, s. 2.

[[Category:Pisarze|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:Organizatorzy i animatorzy kultury|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:Literatura|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:Animacja kulturalna|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:Etnografia|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:1945-1960|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:1961-1970|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:1971-1980|Grotowa-Teszner,Otylia]]
[[Category:1981-1990|Grotowa-Teszner,Otylia]]