Organy w Bazylice w Dobrym Mieście: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: organy_dobre miasto.jpg|thumb|right|200px|Źródło: ''Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście'', Wrocław 2006, s. 31.]]
+
[[image:organy dobre m.jpg|thumb|right|350px|Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kolegiata_Dobre_Miasto_10.jpg Wikimedia Commons]]]
 
 
 
Zabytek techniki z połowy XIX wieku, znajdujący się w [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście |Bazylice Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście]].  
 
Zabytek techniki z połowy XIX wieku, znajdujący się w [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście |Bazylice Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście]].  
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Nie zachowały się informacje na temat wszystkich instrumentów i prospektów organowych znajdujących się w [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście |dobromiejskiej świątyni]] od początku jej istnienia. Wiadomo jednakże, że w 1604 roku zawarto kontrakt na budowę głównych organów z organmistrzem [[Hans Kawel |Hansem Kawelem]] (Kauelem) ze [[Mamonowo |Świętej Siekierki]]. Instrument ten był odnawiany w 1650 roku przez Michała Mollera z Gdańska. Nowe organy konsekrowano w 1837 roku. Prospekt do nich powstał w latach 80-tych XIX wieku. Instrument był naprawiany w 1898 roku, a następnie w latach 1932-1933 przez [[Bruno Goebel |Bruno Goebela]] z [[Królewiec |Królewca]]. Po 1945 roku stopniowo zniszczeniu uległo 75% instrumentu. Jego remont i rozbudowę przeprowadzono w latach 1983-1988. Ich autorem był Marian Nawrot z Wronek koło Poznania. Piszczałki metalowe wykonał Andrzej Zawadzki, głosy językowe – Czesław Leszczyński z Bydgoszczy; kontuar zbudowała firma Bronisława Cepki z Popowa koło Wronek. Rozbudowany instrument był wotum parafii dobromiejskiej na jubileusz sześćsetlecia kolegiaty
+
Nie zachowały się informacje na temat wszystkich instrumentów i prospektów organowych znajdujących się w [[Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście |dobromiejskiej świątyni]] od początku jej istnienia. Wiadomo jednakże, że w 1604 roku zawarto kontrakt na budowę głównych organów z organmistrzem [[ewim:Hans Kawel |Hansem Kawelem]] (Kauelem) ze [[ewim:Mamonowo |Świętej Siekierki]]. Instrument ten był odnawiany w 1650 roku przez Michała Mollera z Gdańska. Nowe organy konsekrowano w 1837 roku. Prospekt do nich powstał w latach 80-tych XIX wieku. Instrument był naprawiany w 1898 roku, a następnie w latach 1932-1933 przez [[ewim:Bruno Goebel |Bruno Goebela]] z [[ewim:Królewiec |Królewca]]. Po 1945 roku stopniowo zniszczeniu uległo 75% instrumentu. Jego remont i rozbudowę przeprowadzono w latach 1983-1988. Ich autorem był Marian Nawrot z Wronek koło Poznania. Piszczałki metalowe wykonał Andrzej Zawadzki, głosy językowe – Czesław Leszczyński z Bydgoszczy; kontuar zbudowała firma Bronisława Cepki z Popowa koło Wronek. Rozbudowany instrument był wotum parafii dobromiejskiej na jubileusz sześćsetlecia kolegiaty
  
 
==Opis==
 
==Opis==
Linia 16: Linia 15:
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
 
*Markuszewski, Michał: ''Dobre Miasto: Kolegiata Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.organy.art.pl/instrumenty.php?instr_id=195 www.organy.art.pl] [dostęp 02.11.2013 r.]  
 
*Markuszewski, Michał: ''Dobre Miasto: Kolegiata Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.organy.art.pl/instrumenty.php?instr_id=195 www.organy.art.pl] [dostęp 02.11.2013 r.]  
[[Category:Rzemiosło artystyczne]]
+
 
[[Category:Malarstwo]]
+
[[Category:Organy]]
[[Category:Historia kultury]]
+
[[Category:Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]]
 
[[Category:Powiat olsztyński]]  
 
[[Category:Powiat olsztyński]]  
[[Category:1801-1900]]
+
[[Category:1801-1918]]

Aktualna wersja na dzień 11:08, 18 wrz 2015

Zabytek techniki z połowy XIX wieku, znajdujący się w Bazylice Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście.

Historia

Nie zachowały się informacje na temat wszystkich instrumentów i prospektów organowych znajdujących się w dobromiejskiej świątyni od początku jej istnienia. Wiadomo jednakże, że w 1604 roku zawarto kontrakt na budowę głównych organów z organmistrzem Hansem Kawelem (Kauelem) ze Świętej Siekierki. Instrument ten był odnawiany w 1650 roku przez Michała Mollera z Gdańska. Nowe organy konsekrowano w 1837 roku. Prospekt do nich powstał w latach 80-tych XIX wieku. Instrument był naprawiany w 1898 roku, a następnie w latach 1932-1933 przez Bruno Goebela z Królewca. Po 1945 roku stopniowo zniszczeniu uległo 75% instrumentu. Jego remont i rozbudowę przeprowadzono w latach 1983-1988. Ich autorem był Marian Nawrot z Wronek koło Poznania. Piszczałki metalowe wykonał Andrzej Zawadzki, głosy językowe – Czesław Leszczyński z Bydgoszczy; kontuar zbudowała firma Bronisława Cepki z Popowa koło Wronek. Rozbudowany instrument był wotum parafii dobromiejskiej na jubileusz sześćsetlecia kolegiaty

Opis

Instrument z XIX wieku posiadał trzydzieści dwa głosy i pneumatyczną trakturę. Stół do gry był wyposażony w dwa manuały i pedał. Po rozbudowie, przeprowadzonej w drugiej połowie lat 80-tych, instrument otrzymał 49 głosów, trzy manuały, pedał, trakturę elektromagnetyczną, stożkowe wiatrownice, a także 3522 piszczałki (z poprzednich zachowało się 960, które w komplecie wykorzystano w obecnych). W ten sposób kościół zyskał instrument o charakterze koncertowym.

Bibliografia

  1. Bazylika Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych w Dobrym Mieście. - Wrocław: Wydawnictwo Aga, 2006. – S. 31.
  2. Rzempołuch, Andrzej: Zespół kolegiacki w Dobrym Mieście / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1989. S. 108.
  3. Filipkowski, Janusz: Organy dobromiejskiej bazyliki / Janusz Filipkowski // „Rocznik Dobromiejski”. - T. 2 (2008), s. 170-184.

Zobacz też

  • Markuszewski, Michał: Dobre Miasto: Kolegiata Najświętszego Zbawiciela i Wszystkich Świętych, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.organy.art.pl [dostęp 02.11.2013 r.]