Ołtarz główny w kościele pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Fot. Helena Gulbicka.
Źródło: www.panoramio.com
Fot. Kahl. 1938 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 058266.

Zabytek sztuki sakralnej z drugiej połowy XVII wieku, stanowiący element wyposażenia kościoła pw. św. Michała Archanioła w Sępopolu.

Historia

Ołtarz został wykonany w 1668 roku przez Joachima Pfaffa z Królewca. Jest to jedyne potwierdzone dzieło tego artysty, któremu przypisuje się również autorstwo ołtarza z kościoła pw. św. Jana Ewangelisty w Bartoszycach (jego fragmenty znajdują się obecnie w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie). Polichromie na ołtarzu zostały wykonane przez Jerzego Krebsa w 1670 roku. Ołtarz poddano konserwacji w latach siedemdziesiątych XX wieku. Zabezpieczono wówczas drewno, uzupełniono rzeźby, obrazy i złocenia. Ponownie poddano go konserwacji w 2002 roku.

Opis

Ołtarz został wykonany w stylu manierystycznym. Obok platformy, na którym ustawiono ołtarz pozostawiono przejścia (wrota) dla przyjmujących Komunię św. W predeli ołtarza umieszczono obraz Ostatniej Wieczerzy. Nieco wyżej w głównej kondygnacji znajduje się obraz Chrystusa Ukrzyżowanego i współczesny – Matki Boskiej Ostrobramskiej. W drugiej kondygnacji umieszczono obraz Wniebowstąpienia Chrystusa, a w trzeciej, Zesłania Ducha Świętego. Na gzymsie nad trzecią kondygnacją widnieje data „Anno 1670”. Obok obrazu Matki Boskiej Ostrobramskiej stoją figury czterech ewangelistów, wyżej mniejsze figury świętych i postaci ze Starego Testamentu, a nieco nad ołtarzem – figura Chrystusa.

Ciekawostki

  • Malując umieszczony w ołtarzu obraz Ostatniej Wieczerzy Jerzy Krebs posłużył się wizerunkiem ubranego w ornat ewangelickiego proboszcza Sępopola, Klugego (1602-1651) oraz 12 wybranych młodzieńców.
  • W lipcu 2002 roku, podczas prac konserwatorskich obrazu, znajdującego się centrum głównego ołtarza odkryto, że na drugiej stronie dębowej deski, na której został on namalowany, pod grubą warstwą czarnej farby, znajdują się nieznane malowidła. Po zbadaniu okazało się, że odkryte obrazy powstały na przełomie XIII i XIV wieku i pochodzą z bocznych skrzydeł ołtarza gotyckiego – pierwszego, jaki znalazł się w tym kościele. Przy budowie ołtarza w XVII wieku zwyczajnie wykorzystano niektóre elementy ołtarza starego. Nie chcąc utracić żadnego z wartościowych dzieł dokonano przecięcia deski wzdłuż jej płaszczyzny, dzięki czemu świątynia wzbogaciła się o dwa wartościowe zabytki. Zabezpieczone w gablotach ze szkła pancernego znajdują się dzisiaj po obu stronach głównego ołtarza.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Kopiczko, Andrzej: Porta Domini: kościoły jubileuszowe i sanktuaria Świętego Krzyża w archidiecezji warmińskiej / Andrzej Kopiczko. - Olsztyn : „Posłaniec Warmiński”, 2002. – S. 107-108.
  2. Miroński, Tomasz: Sensacyjne odkrycie w kościele: nowe życie starego ołtarza / Tomasz Miroński // „Gazeta Olsztyńska”. – 2006, nr 83, dod. „Goniec Bartoszycki”, nr 14, s. 3.