Kościół pw. św. Wawrzyńca w Mingajnach: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Linia 1: Linia 1:
−
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_1.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://orneta.wm.pl/3375-9736,Mingajny-kosciol,79178.html? www.orneta.wm.pl] ]]
+
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_1a.jpg|thumb|right|200px|Fot. Mieczysław Kalski]]
 
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_2.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://orneta.wm.pl/3375-9736,Mingajny-kosciol,79167.html? www.orneta.wm.pl] ]]
 
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_2.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://orneta.wm.pl/3375-9736,Mingajny-kosciol,79167.html? www.orneta.wm.pl] ]]
−
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_3.jpg|thumb|right|200px| Fot. Mieczysław Wieliczko.<br>Źródło: ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1'', red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 252.]]
 
−
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_4.jpg|thumb|right|200px| Fot. Mieczysław Wieliczko. Tryptyk z ołtarza głównego.<br>Źródło: ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1'', red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 252.]]
 
 
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_5.jpg|thumb|right|200px| Fot. Anton Ulbrich. Barokowe rzeźby na strychu kościelnym. 1904/1909 rok.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 057029.]]
 
[[Image: kosciol_wawrzyniec_mingajny_5.jpg|thumb|right|200px| Fot. Anton Ulbrich. Barokowe rzeźby na strychu kościelnym. 1904/1909 rok.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 057029.]]
  

Wersja z 20:25, 19 lis 2014

Fot. Mieczysław Kalski
Źródło: www.orneta.wm.pl
Fot. Anton Ulbrich. Barokowe rzeźby na strychu kościelnym. 1904/1909 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 057029.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany w centrum wsi Mingajny (niem. Migehnen). Wieś położona jest w gminie Orneta, w powiecie lidzbarskim.

Historia

Pierwsze wzmianki o kościele w Mingajnach pochodzą z przywileju lokacyjnego wsi z 1311 roku. W dokumencie z 1338 roku wspomniano o miejscowym proboszczu. Istniejący w tym czasie drewniany kościół został zniszczony na skutek pożaru. W jego miejsce, w latach 1350-1375, wzniesiono budowlę murowaną. W późniejszych wiekach była ona wielokrotnie remontowana. Po raz pierwszy odrestaurowano ją po zniszczeniach wojennych w latach 1688-1689. W 1717 roku wyremontowano wieżę, a w latach 1899-1901 kościół został całkowicie przebudowany i powiększony. W trakcie szeroko zakrojonych prac podwyższono i zasklepiono nawę, podwyższono wieżę, dobudowano prezbiterium i szeroki transept. Po zakończeniu prac, w dniu 1 czerwca 1904 roku, kościół został konsekrowany przez biskupa pomocniczego Edwarda Herrmanna. W 1931 roku przebudowano szczyty transeptu. Kościół został uszkodzony pod koniec II wojny światowej. W kolejnych latach szkody jednak usunięto.

Opis

Jest to budowla orientowana, murowana z cegły, wzniesiona na planie krzyża. Od strony zachodniej przylega do niej kwadratowa wieża, z kruchtą i wiodącym do niej ostrołukowym portalem. W wyższych kondygnacjach wieży umieszczono smukłe wnęki mieszczące okna. Całość przykryto czterospadowym dachem. Ściany korpusu budowli zwieńczone są szczytami sterczynowo-schodkowymi. Przy ścianie północnej znajduje się stara, gotycka zakrystia.

Wyposażenie

Znaczna część wystroju świątyni pochodzi z okresu jej przebudowy. W główny ołtarz, neogotycki, wmontowano wówczas tryptyk z około 1520 roku, z wcześniejszego ołtarza szafkowego. Na uwagę zasługują także boczne ołtarze: renesansowy św. Józefa i barokowy św. Mikołaja. W kruchcie pod wieżą znajduje się dużych rozmiarów krucyfiks z XVII wieku. W kościele znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.:

  • monstrancja z 1674 roku, a także puszka na komunikanty (cyborium) z XVII wieku, wykonane przez Michała Ruhnaua z Jezioran,
  • kielich z pateną z drugiej połowy XVII wieku,
  • lampka wieczna z z 1700 roku,
  • trybularza rokokowy, wykonany przez złotnika dobromiejskiego Antoniego Kriegera.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Chrzanowski, Tadeusz: Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii / Tadeusz Chrzanowski. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 108-110.
  2. Katalog zabytków sztuki. T. 2: Województwo elbląskie. Braniewo, Frombork, Orneta i okolice. Z. 1: tekst / pod red. Mariana Arszyńskiego i Mariana Kutznera. - Warszawa : Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1980. - S. 138-139.
  3. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 251-252.
  4. Piskorska, Józefa: Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II, Ilustrowany katalog zachowanych dzieł / Józefa Piskorska. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. – S. 69.
  5. Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 112.

Linki

  • Mingajny: największy wiejski kościół na Warmii, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.mojemazury.pl [dostęp 12.11.2013 r.]
Źródło: „http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php?title=Kościół_pw._św._Wawrzyńca_w_Mingajnach&oldid=69690”