Kościół pw. św. Katarzyny i św. Wawrzyńca w Barczewku

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Fot. Mieczysław Kalski.
Źródło: www.mojemazury.pl
Fot. Mieczysław Kalski.
Źródło: www.mojemazury.pl
Źródło: Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1, red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 99.
Fot. Mieczysław Kalski.
Źródło: www.mojemazury.pl

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku.

Lokalizacja

Kościół wybudowano na terenie wsi Barczewko (niem. Alt Wartenburg), w najwyższym jej punkcie. Wieś położona jest nieopodal północnych brzegów jeziora Wadąg, w gminie Barczewo, w powiecie olsztyńskim.

Historia

Barczewko otrzymało lokację w 1376 roku. W tym czasie zbudowano tam pierwszą świątynię. Po jej zniszczeniu, wybudowano nową, którą konsekrował w XVI wieku biskup Marcin Kromer. Nadano jej wówczas wezwanie św. Katarzyny. I ten kościół został jednak zniszczony w czasie wojen szwedzkich. W latach 1782-1784 wzniesiono kolejną budowlę, którą konsekrował biskup Ignacy Krasicki w 1784 roku. Po kolejnym pożarze, z którego ocalała tylko wieża i przednia część korpusu, kościół odbudowano w latach 1889–1893. Wzniesiono wówczas wysoki transept (nawa poprzeczna) i prezbiterium. W dniu 17 października 1893 roku kościół konsekrował biskup Andrzej Thiel.

Opis

Jest to świątynia murowana z cegły, halowa, trójnawowa, utrzymana w stylu neoromańskim. W jej korpusie wyodrębniono: transept, prezbiterium i zakrystię. Przylega do niej również wysoka wieża o ściętych narożach, przykryta czterospadowym dachem, z chorągiewką, na której widnieje data „1784”. W części dachu nad transeptem umieszczono niewielką wieżyczkę. We wnętrzu zastosowano sklepienia krzyżowo-żebrowe, wsparte na okrągłych kolumnach z kapitelami.

Wyposażenie

W zabytkowym wystroju kościoła wyróżniają się barokowe elementy, zwłaszcza rzeźby. Jest tam również krucyfiks z XVIII wieku i obraz św. Izydora z XVIII wieku, a także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.:

  • kielich z 1614 roku,
  • barokowa monstrancja z 1757 roku,
  • relikwiarz w formie słońca rokokowy z około 1772 roku, wykonany przez złotnika z Elbląga, Christopha Hermanna.

Ciekawostki

  • Fundamenty budowli pochodzą z XIV wieku.
  • Do pokrycia dachu przedniej części budowli użyto dachówek z pobliskiego zamku biskupiego zniszczonego w XVII wieku.

Bibliografia

  1. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 98-99.
  2. Kryszałowicz, Lech: Świątynia w ogniu skąpana: parafia św. Wawrzyńca i Katarzyny w Barczewku / Lech Kryszałowicz // „Gazeta Olsztyńska”. – 2003, nr 181, dod. „Nasza Warmia”, nr 25, s. 3.
  3. Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. - Gdynia: Wydawnictwo Region, 2012. – S. 53.

Zobacz też