Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brąswałdzie: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
(Zobacz też)
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: kosciol_katarzyna_braswald_1.jpg|thumb|right|200px| Fot. Andrzej Kalinowski.<br>Źródło: [http://www.andrzejka.drl.pl/a/barczewski.htm  www.andrzejka.drl.pl] ]]
+
[[image:kosc braswald.jpg|thumb|right|290px|Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:KapliczkaBr%C4%85swa%C5%82d1.JPG Wikimedia Commons]]]
 
 
[[Image: kosciol_katarzyna_braswald_2.jpg|thumb|right|200px|Źródło: A. Głowacz, ''Fritz Heitmann, architekt warmińskich kościołów'', „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski”, R. 5 (2003), s. 23.]]
 
 
 
[[Image:kosciol_katarzyna_braswald_3.jpg|thumb|right|200px| Fot. Mieczysław Wieliczko.<br>Źródło: ''Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1'', red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 43.]]
 
 
 
[[Image:kosciol_katarzyna_braswald_4.jpg|thumb|right|200px|Polichromia kościelna.<br>Źródło: S. Sulima, ''Malarstwo z Brąswałdu'', „Kalendarz dla Warmii i Mazur”, 1954, s. 190.]]
 
 
 
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIX wieku.  
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIX wieku.  
  
Linia 19: Linia 12:
  
 
==Wyposażenie==
 
==Wyposażenie==
Wystrój i wyposażenie wnętrza są neogotyckie. Ołtarz główny pochodzi z 1902 roku. Znajdują się w nim płaskorzeźby przedstawiające Chrystusa niosącego krzyż i zdjęcie z krzyża, w zwieńczeniu umieszczono rzeźbę Chrystusa Zmartwychwstałego. W prawym ołtarzu bocznym znajduje się obraz Trójcy Świętej i herb biskupa warmińskiego [[ewim:Krzysztof Andrzej Jan Szembek |Krzysztofa Andrzeja Szembeka]] (sprawował swój urząd w latach 1724-1740), który pochodzi z wcześniejszego ołtarza, ufundowanego w 1741 roku. W ołtarzu ustawionym po lewej stronie umieszczono obraz Matki Bożej Ubogiej, a także rzeźby: św. Barbary i św. Marii Magdaleny. Oprócz tego w kościele znajduje się kilka barokowych obrazów, a także szereg cennych zabytków sztuki złotniczej, w tym m.in.:
+
Wystrój i wyposażenie wnętrza są neogotyckie. Ołtarz główny pochodzi z 1902 roku. Znajdują się w nim płaskorzeźby przedstawiające Chrystusa niosącego krzyż i zdjęcie z krzyża, w zwieńczeniu umieszczono rzeźbę Chrystusa Zmartwychwstałego. W prawym ołtarzu bocznym znajduje się obraz Trójcy Świętej i herb biskupa warmińskiego [[ewim:Krzysztof Szembek |Krzysztofa Andrzeja Szembeka]] (sprawował swój urząd w latach 1724-1740), który pochodzi z wcześniejszego ołtarza, ufundowanego w 1741 roku. W ołtarzu ustawionym po lewej stronie umieszczono obraz Matki Bożej Ubogiej, a także rzeźby: św. Barbary i św. Marii Magdaleny. Oprócz tego w kościele znajduje się kilka barokowych obrazów, a także szereg cennych zabytków sztuki złotniczej, w tym m.in.:
 
*[[Monstrancja z kościoła pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brąswałdzie |monstrancja z 1688 roku]],
 
*[[Monstrancja z kościoła pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brąswałdzie |monstrancja z 1688 roku]],
 
*kielich z 1616 roku
 
*kielich z 1616 roku
Linia 39: Linia 32:
 
*[[ewim:Walenty Barczewski |Walenty Barczewski]]
 
*[[ewim:Walenty Barczewski |Walenty Barczewski]]
 
*[[ewim:Jan Bartolomowicz |Jan Bartolomowicz]]
 
*[[ewim:Jan Bartolomowicz |Jan Bartolomowicz]]
*[[ewim:Parafia pw. śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Dywitach|parafia pw. śś. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Dywitach]]
+
*[[ewim:Parafia pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Dywitach|Parafia pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Dywitach]]
*[[ewim:Krzysztof Andrzej Jan Szembek |Krzysztof Andrzej Szembek]]
+
*[[ewim:Krzysztof Szembek |Krzysztof Andrzej Szembek]]
 
*[[Monstrancja z kościoła pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brąswałdzie]]
 
*[[Monstrancja z kościoła pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brąswałdzie]]
 
*[[Krzyż relikwiarzowy z kościoła pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brąswałdzie]]
 
*[[Krzyż relikwiarzowy z kościoła pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brąswałdzie]]

Aktualna wersja na dzień 13:14, 7 sie 2015

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIX wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na terenie wsi Brąswałd (niem. Braunswalde). Wieś znajduje się w gminie Dywity, w powiecie olsztyńskim.

Historia

Kościół w Brąswałdzie istniał już w 1363 roku. Około 1500 roku wybudowano nową świątynię, którą w dniu 23 września 1580 roku konsekrował biskup warmiński Marcin Kromer. Na początku XVII wieku została ona jednak zniszczona na skutek pożaru. Po odbudowie, w 1617 roku, kolejnej konsekracji dokonał biskup Szymon Rudnicki ku czci św. Katarzyny i świętych Apostołów Szymona i Tadeusza. Kościół ten przetrwał prawie do końca XIX wieku. Obecną budowlę wzniesiono w tym samym miejscu w latach 1894-1896, według projektu Fritza Heitmanna z Królewca. W 1897 roku konsekrował ją biskup Andrzeja Thiel, dodając do dotychczasowych tytuł Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Kościół należy do parafii w Brąswałdzie.

Opis

Jest to kościół orientowany, trójnawowy. Wzniesiono go w stylu neogotyckim, z czerwonej cegły na rzucie prostokąta. Po stronie zachodniej znajduje się smukła, kwadratowa wieża, ozdobiona półkolistymi wnękami, wąskimi oknami (w ostatniej kondygnacji), a także trójkątnymi szczytami (od strony wschodniej i zachodniej). W jej przyziemiu znajduje się kruchta, do której wiedzie portal ostrołukowy, ponad którym umieszczono dużych rozmiarów rozetę. Całość zwieńczona hełmem ostrosłupowym. Po stronie wschodniej znajduje się, wyodrębnione z korpusu budowli, prosto zamknięte prezbiterium. Dwuspadowe dachy korpusu oraz prezbiterium osłaniają schodkowe szczyty ozdobione poziomymi pasami blend. We wnętrzu ściele znajdują się barwne polichromie przedstawiające sceny z dziejów Polski i Warmii (w tym dzieje biskupstwa warmińskiego). Malowidła wykonali H. Zepter i Brandt w 1912 roku.

Wyposażenie

Wystrój i wyposażenie wnętrza są neogotyckie. Ołtarz główny pochodzi z 1902 roku. Znajdują się w nim płaskorzeźby przedstawiające Chrystusa niosącego krzyż i zdjęcie z krzyża, w zwieńczeniu umieszczono rzeźbę Chrystusa Zmartwychwstałego. W prawym ołtarzu bocznym znajduje się obraz Trójcy Świętej i herb biskupa warmińskiego Krzysztofa Andrzeja Szembeka (sprawował swój urząd w latach 1724-1740), który pochodzi z wcześniejszego ołtarza, ufundowanego w 1741 roku. W ołtarzu ustawionym po lewej stronie umieszczono obraz Matki Bożej Ubogiej, a także rzeźby: św. Barbary i św. Marii Magdaleny. Oprócz tego w kościele znajduje się kilka barokowych obrazów, a także szereg cennych zabytków sztuki złotniczej, w tym m.in.:

Ciekawostki

  • Na cmentarzu parafialnym znajduje się grób księdza proboszcza Walentego Barczewskiego, który zmarł w 1928 roku.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 42-43.
  2. Piskorska, Józefa: Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II, Ilustrowany katalog zachowanych dzieł / Józefa Piskorska. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. – S. 21-22.
  3. Przewodnik po zabytkowych kościołach Południowej Warmii. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1973. – S. 17-18.

Linki

  • Brąswałd: neogotycki kościół św. Katarzyny (1894-1896), materiał zamieszczony na stronie internetowej www.polskaniezwykla.pl [dostęp 11.12.2014 r.]
  • Warmia znana i nieznana: Brąswałd, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.warmiaznanainieznana.pl [dostęp 11.12.2014 r.]