Kościół pw. Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej w Międzylesiu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Utworzył nową stronę „thumb|right|200px| Fot. Andrzej Grabowski.<br>Źródło: [http://i.wm.pl/00/01/86/22/f/ml2-462838.jpg www.i.wm.pl] [[Image:…”) |
m (Zastępowanie tekstu - "Fot. Mirosław" na "© Mirosław") |
||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | [[Image: | + | [[Image:Miedzyl.jpg|thumb|right|250px|© Mirosław Garniec]] |
| − | [[Image: | + | [[Image: kosciol_krzyza_miedzylesie_1a.jpg|thumb|right|250px| Fot. Mieczysław Kalski ]] |
| − | [[Image: | + | [[Image: kosciol_krzyza_miedzylesie_2a.jpg|thumb|right|250px| Fot. Mieczysław Kalski ]] |
| − | + | [[Image: kosciol_krzyza_miedzylesie_3a.jpg|thumb|right|250px| Fot. Mieczysław Kalski]] | |
| − | [[Image: | ||
| − | |||
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku. | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku. | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Założenie pielgrzymkowe wybudowano na terenie [[ewim:Międzylesie|Międzylesia]] (niem. Schönwiese). Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w | + | Założenie pielgrzymkowe wybudowano na terenie [[ewim:Międzylesie|Międzylesia]] (niem. Schönwiese). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[ewim:Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska) |gminie Dobre Miasto]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| Linia 23: | Linia 21: | ||
*Na podwórzu kościoła zachowały się groby dawnych mieszkańców Międzylesia, w tym proboszcza [[ewim:Paul Tischner|Paula Teschnera]]. | *Na podwórzu kościoła zachowały się groby dawnych mieszkańców Międzylesia, w tym proboszcza [[ewim:Paul Tischner|Paula Teschnera]]. | ||
*Na dziedzińcu znajduje się murowana kapliczka z barokową rzeźbą św. Heleny z drugiej ćwierci XVII wieku. | *Na dziedzińcu znajduje się murowana kapliczka z barokową rzeźbą św. Heleny z drugiej ćwierci XVII wieku. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[ewim:Teodor Andrzej Potocki |Teodor Andrzej Potocki]] | ||
| + | *[[ewim:Jan Krzysztof Reimers |Jan Krzysztof Reimers]] | ||
| + | *[[ewim:Ignacy Krasicki |Ignacy Krasicki]] | ||
| + | *[[ewim:Chrystian Bernard Schmidt |Chrystian Bernard Schmidt]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 29: | Linia 33: | ||
#''Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej'' / pod red. Janiny Bosko, Jacka Macieja Wojtkowskiego. – Olsztyn : Agencja Wydawnicza „Remix”, 2009. – S. 69-76. | #''Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej'' / pod red. Janiny Bosko, Jacka Macieja Wojtkowskiego. – Olsztyn : Agencja Wydawnicza „Remix”, 2009. – S. 69-76. | ||
| − | == | + | ==Linki== |
*Grabowski, Andrzej: ''Międzylesie: Kościół Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://naszawarmia.pl/62526,Miedzylesie-Kosciol-Swietego-Krzyza-i-Matki-Boskiej-Bolesnej.html#axzz2iWSupUmP www.naszawarmia.pl] [dostęp 24.10.2013 r.] | *Grabowski, Andrzej: ''Międzylesie: Kościół Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://naszawarmia.pl/62526,Miedzylesie-Kosciol-Swietego-Krzyza-i-Matki-Boskiej-Bolesnej.html#axzz2iWSupUmP www.naszawarmia.pl] [dostęp 24.10.2013 r.] | ||
| − | [[Category: | + | |
| − | + | [[Category:Kościoły i kaplice]] | |
| + | |||
[[Category:Powiat olsztyński]] | [[Category:Powiat olsztyński]] | ||
| + | [[Category:Dobre Miasto (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
[[Category:1701-1800]] | [[Category:1701-1800]] | ||
Aktualna wersja na dzień 14:49, 11 sty 2016
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Założenie pielgrzymkowe wybudowano na terenie Międzylesia (niem. Schönwiese). Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w gminie Dobre Miasto.
Historia
Pierwsza kaplica o nieznanej formie została zbudowana na miejscu znieważenia krucyfiksu, które wydarzyło się w 1713 roku. Wzniesiono ją w latach 1722-1723 z fundacji biskupa Teodora Andrzeja Potockiego. Twórcą projektu był Jan Krzysztof Reimers. Po zakończeniu budowy biskup poświęcił nowe sanktuarium (21 sierpnia 1722 roku), a 18 kwietnia 1723 roku konsekrował ją czci Znalezienia Krzyża Świętego. Wkrótce zaczęto rozważać plan wybudowanie w tym miejscu dużego kościoła. Pierwsze projekty pojawiły się w 1749 roku. Ostatecznie budowlę wzniesiono w latach 1752-1753. W 1755 roku dobudowano boczne wieżyczki. Do 1775 roku powstało obejście wokół kościoła w formie czterech narożnych kaplic, połączonych murem. Wówczas też biskup Ignacy Krasicki dokonał konsekracji świątyni, nadając jej tytuł Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej. W czasie działań wojennych w 1945 roku jedna z kaplic została zniszczona.
Opis
Kościół zbudowano w stylu barokowym z kamienia i cegły. W fasadzie, oprócz drzwi wejściowych, są cztery okna. Jej trójkątny dzwonkowaty szczyt wieńczy kuty krzyż. Po obu stronach dobudowano ośmioboczne, smukłe wieżyczki, zakończone chorągiewkami z datą 1722. Od strony południowej znajduje się nieco węższa od korpusu zakrystia. Na jej szczycie znajduje się murowana wieżyczka na sygnaturkę, a na ścianie zainstalowano zegar słoneczny. Wnętrze kościoła jest jednonawowe. Przykrywa je sklepienie kolebkowe.
Wyposażenie
Najcenniejszym zabytkiem znajdującym się w świątyni jest późnogotycka figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem z około 1520 roku. Ołtarz główny został wykonany około 1780 roku i pochodzi z warsztatu Chrystiana Bernarda Schmidta z Reszla. W ołtarzu głównym centralne miejsce zajmuje krucyfiks z pierwszej połowy XVII wieku – przypuszczalnie ten sam, który został znieważony. Po bokach znajdują się figury Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty. Nieco wyżej umieszczono kolisty obraz Chrystusa, a nad nim Oko Opatrzności (współczesne). W kościele znajdują się dwa ołtarze boczne. W pierwszym znajduje się obraz św. Michała Archanioła (po lewej stronie), w drugim obraz Matki Boskiej (po prawej). Klasycystyczna ambona przy prawej ścianie przykryta została baldachimem, na którym stoi Mojżesz z tablicami przykazań Bożych. Przed amboną umieszczony został obraz Matki Boskiej, a bliżej chóru Matki Boskiej Różańcowej z Dzieciątkiem, ukazującej się św. Dominikowi.
Ciekawostki
- W przeszłości do kaplicy, a następnie do kościoła, udawały się pielgrzymki z okazji dorocznych świąt i odpustów ku czci Znalezienia (3 maja) i Podwyższenia Krzyża Świętego (14 września).
- Na podwórzu kościoła zachowały się groby dawnych mieszkańców Międzylesia, w tym proboszcza Paula Teschnera.
- Na dziedzińcu znajduje się murowana kapliczka z barokową rzeźbą św. Heleny z drugiej ćwierci XVII wieku.
Zobacz też
Bibliografia
- Kopiczko, Andrzej: Porta Domini: kościoły jubileuszowe i sanktuaria Świętego Krzyża w archidiecezji warmińskiej / Andrzej Kopiczko. – Olsztyn : „Posłaniec Warmiński”, 2002. – S. 125-129.
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Wydawnictwo Remix, 1992. – S. 78.
- Sanktuaria Archidiecezji Warmińskiej / pod red. Janiny Bosko, Jacka Macieja Wojtkowskiego. – Olsztyn : Agencja Wydawnicza „Remix”, 2009. – S. 69-76.
Linki
- Grabowski, Andrzej: Międzylesie: Kościół Świętego Krzyża i Matki Boskiej Bolesnej, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.naszawarmia.pl [dostęp 24.10.2013 r.]
![thumb|right|200px| Fot. Andrzej Grabowski.<br>Źródło: [http://i.wm.pl/00/01/86/22/f/ml2-462838.jpg www.i.wm.pl]](/index.php/Plik:Kosciol_krzyza_miedzylesie_1.jpg){kind=link}