Józef Borys: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Linia 6: Linia 6:
  
 
==Biografia==
 
==Biografia==
Urodził się w 1937 r. W 1961 r. zamieszkał w Reszlu. Artysta początkowo parał się twórczością literacką (wiersze oraz opowiadania). Ostatecznie zajął się  sztuką (malarstwo oraz ceramika). Zwrócił się do Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze” (które przejęło opiekę nad zamkiem w Reszlu) o pomoc w założeniu warsztatu ceramicznego w reszelskim zamku. Stowarzyszenie objęło pieczą jego działalność, zaś artysta zorganizował stałe miejsce pracy twórczej na zamku reszelskim.
+
Urodził się w 1937 r. W 1961 r. zamieszkał w [[ewim:Reszel|Reszlu]]. Artysta początkowo parał się twórczością literacką (wiersze oraz opowiadania). Ostatecznie zajął się  sztuką (malarstwo oraz ceramika). Zwrócił się do [[Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”|Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”]] (które przejęło opiekę nad zamkiem w Reszlu) o pomoc w założeniu warsztatu ceramicznego w reszelskim zamku. Stowarzyszenie objęło pieczą jego działalność, zaś artysta zorganizował stałe miejsce pracy twórczej na zamku reszelskim.
  
 
==Twórczość==
 
==Twórczość==
 
Borys tworzył swoje ceramiki w konwencji ludowej „nie z racji tradycji rodzinnych, ale z wyboru i upodobania” <ref> Kurowska Halina, ''Tworzywo i kształt Józefa Borysa'', Olsztyn, 1970.</ref>. Na stylistykę jego twórczości wpłynęła znajomość z ceramikiem artystą-samoukiem, który nauczył Borysa metod kształtowania gliny oraz warsztatu. Początkowo artysta wykonywał w swojej pracowni w murach zamku prostsze bibeloty – wazony, figurki, popielniczki. Wówczas też przez dłuższy czas pogłębiał tajniki warsztatu ceramicznego, czytając i jeżdżąc po regionie, aby przyglądać się twórcom ludowym. Prócz tego Borys tworzył, wzorując się na kształtach, formach i ornamentyce podglądanych w przydrożnych kościółkach, starych chatach warmińskich oraz kapliczkach – z nich czerpał artystyczne tematy i niejako je interpretował. Dzięki studiowaniu warmińskich świątków, ozdobnych kafli, haftowanych czepców, kufli i beczułek w pracowni Borysa powstały „reszelskie” baby, miniaturowe kapliczki z Chrystusem Frasobliwym i „warmińskimi” madonnami, kafle i dzbany, kufle do piwa, antałki, figurki muzykantów, plakietki z płaskorzeźbami-motywami wiejskimi. Odbiorcą dzieł z pracowni reszelskiego ceramika były Cepelia, Olsztyńska Desa oraz turyści.<br>
 
Borys tworzył swoje ceramiki w konwencji ludowej „nie z racji tradycji rodzinnych, ale z wyboru i upodobania” <ref> Kurowska Halina, ''Tworzywo i kształt Józefa Borysa'', Olsztyn, 1970.</ref>. Na stylistykę jego twórczości wpłynęła znajomość z ceramikiem artystą-samoukiem, który nauczył Borysa metod kształtowania gliny oraz warsztatu. Początkowo artysta wykonywał w swojej pracowni w murach zamku prostsze bibeloty – wazony, figurki, popielniczki. Wówczas też przez dłuższy czas pogłębiał tajniki warsztatu ceramicznego, czytając i jeżdżąc po regionie, aby przyglądać się twórcom ludowym. Prócz tego Borys tworzył, wzorując się na kształtach, formach i ornamentyce podglądanych w przydrożnych kościółkach, starych chatach warmińskich oraz kapliczkach – z nich czerpał artystyczne tematy i niejako je interpretował. Dzięki studiowaniu warmińskich świątków, ozdobnych kafli, haftowanych czepców, kufli i beczułek w pracowni Borysa powstały „reszelskie” baby, miniaturowe kapliczki z Chrystusem Frasobliwym i „warmińskimi” madonnami, kafle i dzbany, kufle do piwa, antałki, figurki muzykantów, plakietki z płaskorzeźbami-motywami wiejskimi. Odbiorcą dzieł z pracowni reszelskiego ceramika były Cepelia, Olsztyńska Desa oraz turyści.<br>
Obecnie (2010 r.) Borys wraz z synem prowadzi pracownię ceramiczną w Olsztynie.
+
Obecnie (2010 r.) Borys wraz z synem prowadzi pracownię ceramiczną w[[ewim:Olsztyn|Olsztynie]].
  
 
==Charakterystyka==
 
==Charakterystyka==
Linia 29: Linia 29:
 
*http://www.ceramikaborys.netgaleria.pl/?p=p_20&sName=strona-glowna
 
*http://www.ceramikaborys.netgaleria.pl/?p=p_20&sName=strona-glowna
  
[[Category:Rzemiosło artystyczne|Borys,Józef]] [[Category: Rzeźbiarze|Borys,Józef]] [[Category:Rzeźba|Borys,Józef]] [[Category:Sztuka ludowa|Borys,Józef]] [[Category:Powiat kętrzyński|Borys,Józef]] [[Category:1971-1980|Borys,Józef]] [[Category:1981-1990|Borys,Józef]][[Category:1991-2000|Borys,Józef]] [[Category: 2001-2010|Borys,Józef]] [[Category: 2011-2020|Borys,Józef]]
+
[[Category:Rzemiosło artystyczne|Borys,Józef]] [[Category: Rzeźbiarze|Borys,Józef]] [[Category:Rzeźba|Borys,Józef]] [[Category:Sztuka ludowa|Borys,Józef]] [[Category:Powiat kętrzyński|Borys,Józef]] [[Category:Reszel (gmina miejsko-wiejska)|Borys,Józef]] [[Category:Olsztyn|Borys,Józef]][[Category:1945-1989|Borys,Józef]] [[Category:1990-|Borys,Józef]]

Wersja z 13:16, 7 sie 2014

Źródło: Kurowska, Halina: Tworzywo i kształt Józefa Borysa / Halina Kurowska. – Olsztyn: Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”, 1970.
Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie
Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie

(1937- ) – reszelski, jak również olsztyński, artysta ceramik, specjalizacja – dzieła w konwencji ludowej

Biografia

Urodził się w 1937 r. W 1961 r. zamieszkał w Reszlu. Artysta początkowo parał się twórczością literacką (wiersze oraz opowiadania). Ostatecznie zajął się sztuką (malarstwo oraz ceramika). Zwrócił się do Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze” (które przejęło opiekę nad zamkiem w Reszlu) o pomoc w założeniu warsztatu ceramicznego w reszelskim zamku. Stowarzyszenie objęło pieczą jego działalność, zaś artysta zorganizował stałe miejsce pracy twórczej na zamku reszelskim.

Twórczość

Borys tworzył swoje ceramiki w konwencji ludowej „nie z racji tradycji rodzinnych, ale z wyboru i upodobania” [1]. Na stylistykę jego twórczości wpłynęła znajomość z ceramikiem artystą-samoukiem, który nauczył Borysa metod kształtowania gliny oraz warsztatu. Początkowo artysta wykonywał w swojej pracowni w murach zamku prostsze bibeloty – wazony, figurki, popielniczki. Wówczas też przez dłuższy czas pogłębiał tajniki warsztatu ceramicznego, czytając i jeżdżąc po regionie, aby przyglądać się twórcom ludowym. Prócz tego Borys tworzył, wzorując się na kształtach, formach i ornamentyce podglądanych w przydrożnych kościółkach, starych chatach warmińskich oraz kapliczkach – z nich czerpał artystyczne tematy i niejako je interpretował. Dzięki studiowaniu warmińskich świątków, ozdobnych kafli, haftowanych czepców, kufli i beczułek w pracowni Borysa powstały „reszelskie” baby, miniaturowe kapliczki z Chrystusem Frasobliwym i „warmińskimi” madonnami, kafle i dzbany, kufle do piwa, antałki, figurki muzykantów, plakietki z płaskorzeźbami-motywami wiejskimi. Odbiorcą dzieł z pracowni reszelskiego ceramika były Cepelia, Olsztyńska Desa oraz turyści.
Obecnie (2010 r.) Borys wraz z synem prowadzi pracownię ceramiczną wOlsztynie.

Charakterystyka

Dzieła Borysa określano jako „ambitną twórczość ludową”. Były to formy „świadomie prymitywne” i proste, nie stanowiły rekonstrukcji starych warmińskich wzorów, lecz swobodne wykorzystanie tradycyjnych motywów. To kultywowanie tradycji z nowym elementami – bogatsza kompilacja. Wielką inspiracją dla artysty były kafle mazurskie i warmińskie, „rekonstruował” je w glinie – ale bez rzeźby, uproszczone, z ogólnym zachowaniem charakterystycznego rysunku. Kafle te – w przeciwieństwie do klasycznych mazurskich – mogły stanowić nie tylko obudowę pieca, ale i ozdobę wnętrz.

Nagrody i wyróżnienia

  • 2008 r. - nagroda marszałka województwa warmińsko-mazurskiego w dziedzinie kultury

Bibliografia

  1. Borys, Józef: Ceramika jest sztuką / Józef Borys ; rozm. przepr. Zygmunt Milewski // „Gazeta Olsztyńska”. - 1983, nr 174, s. 5.
  2. Kurowska, Halina: Tworzywo i kształt Józefa Borysa / Halina Kurowska. – Olsztyn: Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”, 1970.
  3. Mazgal, Ewa: Odznaczeni malarze, aktorzy i naukowcy : inauguracja roku kulturalnego na Warmii i Mazurach / Ewa Mazgal // „Gazeta Olsztyńska”. - 2008, nr 233, s. 4.

Przypisy

  1. Kurowska Halina, Tworzywo i kształt Józefa Borysa, Olsztyn, 1970.

Zobacz też