Dwór w Zalesiu

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj

Zabytek architektury wzniesiony w połowie XIX wieku.

Lokalizacja

Rezydencja ziemska została wzniesiona na terenie wsi Zalesie (niem. Saleschen, od roku 1906 Ingelheim), na północnym brzegu jeziora Rańskiego, w otoczeniu rozległego parku i zabudowań gospodarczych. Wieś położona jest w powiecie szczycieńskim, w gminie Dźwierzuty.

Historia

Niegdyś istniał w tym miejscu majątek ziemski należący do dóbr z siedzibą w Rańsku. W XVIII wieku majątek został usamodzielniony, a od początku wieku XIX był w posiadaniu rodziny von Massenbach. W połowie tego stulecia powstała rezydencja rodowa, a wokół niej park o charakterze krajobrazowym, zaprojektowany w 1865 roku przez Johanna Larassa. W latach 30-tych XX wieku posiadłość przejął skarb państwa i od tego czasu oddawany był w dzierżawę. Obecnie jest to własność prywatna.

Opis

Jest to budynek murowany z cegły, otynkowany, jednokondygnacyjny, podpiwniczony, z użytkowym poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym. Wzniesiono go na planie prostokąta z obustronnym, dwukondygnacyjnym ryzalitem umieszczonym w elewacjach wzdłużnych. Detal architektoniczny nawiązuje do dekoracji charakterystycznych dla angielskiego neogotyku. Otwory okienne ryzalitu zamknięte zostały łukiem Tudora, pozostałe odcinkowym, a w elewacji szczytowej od północy – półkoliście. Elewacje ozdobiono dopasowanymi do kształtu okien gzymsami wieńczącymi. Od frontu znajduje się główne wejście, do którego prowadzą nietypowe żeliwne, ażurowe schody wypełnione ornamentem geometrycznym i roślinnym. Do dworu wiedzie długi podjazd. W najbliższym otoczeniu znajduje się park z zachowanym dawnym układam alejek i zróżnicowanym drzewostanem. Po stronie południowo-zachodniej założenia usytuowany jest cmentarz rodowy.

Bibliografia

  1. Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 122-124.
  2. Liżewska, Iwona: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej / Iwona Liżewska, Wiktor Knercer. - Olsztyn : Remix : Związek Gmin Mazurskich „Jurand”, 1998. – S. 154-155.

Zobacz też

  • Zalesie: dworek z połowy XIX wieku, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.dzwierzuty.wm.pl [dostęp 10.03.2014 r.]
  • Zalesie, (dawniej Saleschen, od 1906 Ingelheim) gmina Dźwierzuty, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.ciekawemazury.pl [dostęp 10.03.2014 r.]