Dwór w Krzywce: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Linia 1: Linia 1:
 +
[[Image:krzywka1.jpg|thumb|right|250px|]]
 +
[[Image:krzywka2.jpg|thumb|right|250px|]]
 +
 +
[[Image: dwor_krzywka_1.jpg|thumb|right|250px|Elewacja pólnocna.<br>Źródło: M. Marcinkowski, ''Degradacja'', „Spotkania z Zabytkami” 2002, nr 4, s. 19.]]
 
Zabytek architektury wzniesiony w pod koniec XIX wieku.  
 
Zabytek architektury wzniesiony w pod koniec XIX wieku.  
 +
[[Image: dwor_krzywka_2.jpg|thumb|right|250px|Elewacja zachodnia, jeden z terakotowych medalionów.<br>Źródło: M. Marcinkowski, ''Degradacja'', „Spotkania z Zabytkami” 2002, nr 4, s. 19.]]
  
 
==Lokalizacja==
 
==Lokalizacja==
Linia 5: Linia 10:
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Znajdujący się tu majątek został utworzony jeszcze w czasach krzyżackich. Pierwotnie pełnił funkcję folwarku pomocniczego dóbr z siedzibą w miejscowości Święte (obecnie w powiecie grudziądzkim). Majątek ten otrzymali na mocy przywileju bracia Arnold i Barthold. W XVI wieku dobra te stanowiły własność rodziny von Szembek, w wieku XVII nabył je starosta Hugo Dąbrowski, a od 1744 roku chorąży malborski, Michael von Liesenlicht-Leski. W 1884 roku samodzielny już majątek stał się własnością rodziny Friese. W 1906 roku pruska komisja kolonizacyjna wykupiła go i w 1910 roku przekazała przesiedleńcom z Besarabii. W latach 1945-1980 dwór wraz z parkiem był własnością prywatnego gospodarza. Obecnie na terenie dawnego folwarku gospodarują nowi właściciele. Sam dwór został wzniesiony pod koniec XIX wieku.  
+
Znajdujący się tu majątek został utworzony jeszcze w czasach krzyżackich. Pierwotnie pełnił funkcję folwarku pomocniczego dóbr z siedzibą w miejscowości Święte [obecnie w powiecie grudziądzkim]. Majątek ten otrzymali na mocy przywileju bracia Arnold i Berthold. W XVI wieku dobra te stanowiły własność rodziny von Szembek. W XVII wieku nabył je starosta Hugo Dąbrowski, a od 1744r. chorąży malborski Michael von Liesenlicht-Leski. W 1884r. samodzielny już majątek stał się własnością rodziny Friese. W 1906r. pruska komisja kolonizacyjna wykupiła go i w 1910r. przekazała przesiedleńcom z Besarabii. W latach 1945-80  dwór wraz z parkiem był własnością prywatnego gospodarza. Sam dwór został wzniesiony pod koniec XIX w. Od lat 80-tych XX wieku popadał stopniowo w ruinę. Obecnie stanowi własność artystki Sabiny Szałapskiej , która w 2020r. z pietyzmem odbudowała rezydencję.
  
 
==Opis==
 
==Opis==
Był to budynek jednokondygnacyjny, podpiwniczony, z użytkowym poddaszem. Wzniesiono go na planie zbliżonym do kwadratu na wysokim boniowanym cokole. Wszystkie okna miały profilowane obramienia, a parterowe, umieszczone w ryzalicie dodatkowo parapetowe nadproża. W elewacji północnej i południowej usytuowano dwa dwukondygnacyjne ryzality. Do wejścia prowadził ganek wsparty na filarach. W elewacji zachodniej, na wysokości drugiej kondygnacji umieszczono dwa terakotowe medaliony ze scenami antycznymi. Od strony zachodniej znajdował się podjazd. Obecnie obiekt jest w stanie ruiny. W jego otoczeniu znajdują się dawne zabudowania folwarczne z przełomu XIX i XX wieku, a także pozostałości parku.  
+
Jest to budynek jednokondygnacyjny, podpiwniczony, z użytkowym poddaszem, w stylu eklektycznym z elementami klasycyzującymi. Wzniesiono go na planie zbliżonym do kwadratu na wysokim boniowanym cokole. Wszystkie okna mają profilowane obramienia, a parterowe dodatkowo parapetowe nadproża. W elewacji północnej i południowej usytuowano dwa dwukondygnacyjne ryzality. Do wejścia prowadzi ganek wsparty na filarach toskańskich. W elewacji zachodniej, na wysokości drugiej kondygnacji, umieszczono dwa medaliony ze scenami antycznymi. Od strony zachodniej znajduje się podjazd. Obecnie obiekt jest odbudowany. W jego otoczeniu znajduje się park o układzie kaligraficznym.
 +
 
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==

Wersja z 11:57, 29 sty 2021

Krzywka1.jpg
Krzywka2.jpg
Elewacja pólnocna.
Źródło: M. Marcinkowski, Degradacja, „Spotkania z Zabytkami” 2002, nr 4, s. 19.

Zabytek architektury wzniesiony w pod koniec XIX wieku.

Elewacja zachodnia, jeden z terakotowych medalionów.
Źródło: M. Marcinkowski, Degradacja, „Spotkania z Zabytkami” 2002, nr 4, s. 19.

Lokalizacja

Dwór został wybudowany na terenie wsi Krzywka (niem. Waldowken), w otoczeniu parku i zabudowań gospodarczych dawnego folwarku. Wieś położona jest w południowo-zachodniej części powiatu iławskiego, w gminie Kisielice.

Historia

Znajdujący się tu majątek został utworzony jeszcze w czasach krzyżackich. Pierwotnie pełnił funkcję folwarku pomocniczego dóbr z siedzibą w miejscowości Święte [obecnie w powiecie grudziądzkim]. Majątek ten otrzymali na mocy przywileju bracia Arnold i Berthold. W XVI wieku dobra te stanowiły własność rodziny von Szembek. W XVII wieku nabył je starosta Hugo Dąbrowski, a od 1744r. chorąży malborski Michael von Liesenlicht-Leski. W 1884r. samodzielny już majątek stał się własnością rodziny Friese. W 1906r. pruska komisja kolonizacyjna wykupiła go i w 1910r. przekazała przesiedleńcom z Besarabii. W latach 1945-80 dwór wraz z parkiem był własnością prywatnego gospodarza. Sam dwór został wzniesiony pod koniec XIX w. Od lat 80-tych XX wieku popadał stopniowo w ruinę. Obecnie stanowi własność artystki Sabiny Szałapskiej , która w 2020r. z pietyzmem odbudowała rezydencję.

Opis

Jest to budynek jednokondygnacyjny, podpiwniczony, z użytkowym poddaszem, w stylu eklektycznym z elementami klasycyzującymi. Wzniesiono go na planie zbliżonym do kwadratu na wysokim boniowanym cokole. Wszystkie okna mają profilowane obramienia, a parterowe dodatkowo parapetowe nadproża. W elewacji północnej i południowej usytuowano dwa dwukondygnacyjne ryzality. Do wejścia prowadzi ganek wsparty na filarach toskańskich. W elewacji zachodniej, na wysokości drugiej kondygnacji, umieszczono dwa medaliony ze scenami antycznymi. Od strony zachodniej znajduje się podjazd. Obecnie obiekt jest odbudowany. W jego otoczeniu znajduje się park o układzie kaligraficznym.


Bibliografia

  1. Marcinkowski, Mirosław: Degradacja / Mirosław Marcinkowski // „Spotkania z Zabytkami”. - 2002, nr 4, s. 18-20.