Willa Beyer w Olsztynie

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Fot. K. Romulewicz, 2013 rok.
Fot. K. Romulewicz, 2013 rok.

Rezydencja rodziny Beyer, wybudowana w Olsztynie w 1895 roku.

Lokalizacja

Budynek wzniesiono przy ul. Fryderykowskiej (niem. Friedrichstraβe, obecnie zbieg ulic Szrajbera i Knosały).

Historia

Willa została wybudowana na zlecenie olsztyńskiego fabrykanta Louisa Beyera w latach 1894-1895. Autorem jej projektu był Albrecht Ehrhardt z Olsztyna. Pierwotnie budynek otoczony był ogrodem i ogrodzony parkanem. Po II wojnie światowej posesję przejął Skarb Państwa. W styczniu 1950 roku w budynku zorganizowano siedzibę Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Przy Towarzystwie funkcjonowała klubokawiarnia oraz małe kino. Następnie nieruchomość przekazano Wyższej Szkole Pedagogicznej, która przystosowała jej pomieszczenia do celów dydaktycznych. Od roku 1990 w budynku mieściło się Policealne Studium Zawodowe. W 1997 r. przeprowadzono w budynku gruntowny remont. Obecnie znajduje się tam siedziba banku.

Opis

Jest to budynek parterowy (z użytkowym poddaszem), wzniesiony na nieregularnym planie. Do jego budowy użyto licowanej, czerwonej cegły. Posiada urozmaiconą bryłę, z dominującą wieżyczką narożną, przykrytą stromym czterospadowym dachem z przeszkloną latarnią. Willę zdobi szereg elementów dekoracyjnych, m.in. potrójne okna typu weneckiego w kondygnacji parteru, zwieńczenia okien profilowanymi frontonikami i fryzami, półkoliście zamknięte puste nisze, opaski zdobiące boczne elewacje, ozdobne konsole podpierające gzyms wieżyczki, metalowe elementy dekorujące krawędzie dachu. W dachu znajdują się też niewielkie lukarny. Wewnątrz jedynymi zachowanymi elementami dekoracji są: drewniane schody z kutą w metalu secesyjną poręczą, szklany świetlik nad klatką schodową, zdobione belkowanie stropu jednej z sal oraz zachowane w oknie tej sali geometryczne witraże.

Ciekawostki

  • Budowa obiektu w tym miejscu spowodowała spore zamieszanie. Ze względu na jego usytuowanie trzeba było dokonać ponownego zagospodarowania sąsiadującego z nim placu (Stadthofplatz) i rozebrać znajdującą się w tym miejscu kapliczkę, którą za zgodą władz kościelnych przeniesiono do Szpitala Miejskiego.
  • Willę planowano wyburzyć w 1977 roku, w związku z projektowaną przebudową miejskiego systemu komunikacyjnego – chodziło o poszerzenie ulicy Szrajbera. Powodem były zbliżające się centralne dożynki, zaplanowane w Olsztynie na 1978 rok. Protesty dotychczasowych użytkowników budynku i korzystne opinie architektoniczne ekspertów spowodowały, że plany zmieniono, dzięki czemu willa przetrwała do dnia dzisiejszego.

Bibliografia

  1. Rzempołuch, Andrzej: Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych / Andrzej Rzempołuch ; fot. Grzegorz Kumorowicz. – Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 89.
  2. Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. – Olsztyn : Remix, 1998. – S. 116-117.

Zobacz też

  • Bobrowicz, Andrzej: Willa Beyer, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.atrakcje.olsztyn.pl [dostęp 5 września 2013 r.].