Muzeum Przemysłu Gazowego w Górowie Iławeckim
Spis treści
Siedziba
11-220 Górowo Iławeckie ul. Wyszyńskiego 20
Historia
Gazownia miejska węglowa w Górowie Iławeckim zbudowana została przez firmę Karla Frende z Bremy. Oddanie zakładu do użytku nastąpiło 3 września 1908 r. Gazownia działała nieprzerwanie do 1945 r., następnie porzucony zakład ulegał stopniowej dewastacji. Uruchomiono go w 1964 r. wykorzystując urządzenia zdemontowane z gazowni w Sępopolu i Braniewie. Gazownia pracowała do 1992 r. Wówczas, podjęto decyzję o zachowaniu zakładu wraz z wyposażeniem technicznym i przekształceniu w Muzeum Przemysłu Gazowego. W latach 1992-1994 przeprowadzono gruntowy remont obiektu, przystosowując go na potrzeby muzeum. Remont oraz adaptację wykonali pracownicy gazowni. W lipcu 1994 r. Państwowa Służba Ochrony Zabytków w Olsztynie zadecydowała o wpisaniu Muzeum do rejestru zbytków.
Zbiory
W Muzeum zachowano
- kompletny ciąg technologiczny do produkcji gazu:
- 2 piece sześcioretortowe poziome z ogrzewaniem półgeneratorowym
- dźwig załadowczy do nawadniania retort
- odbieralniki gazu, gdzie gorący gaz płynący z retort schładzany był do temperatury 60ºC przy użyciu wody amoniakalnej
- ssak Beale’a – służący do zasysania gazu z pieców i podawania go do regulatora ciśnienia
- regulator podwójny ciśnienia gazu
- chłodnik wodny – odbierał gaz z regulatora ciśnienia i po schłodzeniu podawał go do odsmalacza
- odsmalacz Pelouze’a – służył do wytrącania smoły niesionej przez gaz, który następnie podawany był do płuczki amoniakalnej
- płuczka amoniakalna wieżowa – za pomocą wody amoniakalnej oczyszczano gaz ze szkodliwych substancji chemicznych
- skrzynie czyszczące, gdzie oczyszczano gaz z siarkowodoru
- zbiornik gazowy dzwonowy do magazynowania gazu
- gazomierze:
- gazomierz objętościowy typu mokrego
- zabytkowe gazomierze domowe
- urządzenia gazowe wykorzystywane w gospodarstwie domowym (kuchenki i piecyki gazowe)
Bibliografia
- Barszcz, Marek: Technika : przewodnik po Polsce / Marek Barszcz, Judyta Kurowska-Ciechańska, Ariel Ciechański. – Warszawa : Carta Blanka, 2008.
