Siedziba Konsulatu Polskiego w Olsztynie
Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.
Zabytek architektury wzniesiony na początku XX wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kamienica została wybudowana w Olsztynie, przy placu Fryderyka Wilhelma (niem. Friedrich-Wilhelm-Platz) Po II wojnie światowej, od 1945 roku, był to plac Marcelego Nowotki, a od 1990 roku plac Konsulatu Polskiego.
Historia
Budynek powstał w 1910 roku pod wynajem mieszkań. Pośród lokatorów kamienicy byli urzędnicy, oficerowie olsztyńskiego garnizonu, a także kupcy i rzemieślnicy. Przez jakiś czas mieszkał tutaj również burmistrz Olsztyna Georg Zülch. Pierwszym właścicielem budynku został w 1912 roku pracownik sądowy Johann Majewski. W latach 1920-1939 mieścił się tam Polski Konsulat - na pierwszym piętrze znajdowały się biura, natomiast na drugim: mieszkania prywatne, gabinet urzędu i kierownika placówki. W tym okresie urzędem kierowali wybitni polscy dyplomaci: Zenon Lewandowski, Czesław Andrycz, Henryk Korybut Woroniecki, Karol Ripa, Filip Zawada, Józef Gieburtowski, Antoni Zalewski i Bohdan Jałowiecki. Po II wojnie światowej budynek przeszedł na własność Skarbu Państwa. Do 1948 roku znajdowała się w nim siedziba Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Partii Robotniczej. Następnie został przekazany na cele biurowe kilku instytucjom i na mieszkania lokatorskie. Obecnie w kamienicy, oprócz lokali mieszkalnych, mieści się siedziba Towarzystwa Miłośników Olsztyna. Po pożarze z 1983 roku, w którym zniszczony został dach budynku, cały obiekt poddany został remontowi i konserwacji.
Opis
Secesyjna, murowana kamienica wzniesiona została na podstawie prostokąta. Budynek posiada trzy kondygnacje i zaadoptowane na cele mieszkalne poddasze. Z jego korpusu wyodrębniają się dwa pełne ryzality skrajne i częściowy ryzalit środkowy, znajdujący się nad drzwiami frontowymi i wsparty dwiema kolumnami. Lewy ryzalit, z dachem w kształcie dzwonu, sąsiaduje z dwukondygnacyjnym wykuszem zwieńczonym wieżyczką pokrytą kopulastym dachem z iglicą. Prawy, posiada niewielki dwukondygnacyjny wykusz i łączy się za pośrednictwem tarasów z ryzalitem środkowym. Wszystkie ryzality zakończone są sterczynowymi szczytami. Budynek odznacza się nie tylko rozbudowaną, wieloczłonową kompozycją elewacji, ale i bogatą dekoracją o motywach roślinno-geometrycznych. Na fasadzie budynku znajduje się tablica pamiątkowa z 1951 roku poświęcona Bohdanowi Jałowieckiemu, ostatniemu polskiemu konsulowi, zamordowanemu w lutym 1941 roku w obozie koncentracyjnym w Działdowie.
Ciekawostki
- Na początku XX wieku plac przez konsulatem polskim był jednym z ulubionych miejsc niedzielnego wypoczynku mieszkańców Olsztyna. Odbywały się tu cykliczne koncerty orkiestr wojskowych, licznych w ówczesnym mieście pułków piechoty, artylerii i kawalerii.
- Od 2002 roku na placu przed budynkiem konsulatu znajduje się Kolumnę Orła Białego, wzniesiona z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Olsztyna.
Bibliografia
- Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 1998. – S. 107-109.
Zobacz też
- Robak, Irena: Kamienica secesyjna, dawna siedziba Konsulatu Polskiego - pl. Konsulatu Polskiego 5, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.atrakcje.olsztyn.pl [dostęp 06.11.2013 r.]
