Gmach gimnazjum klasycznego w Olsztynie
Zabytek architektury wzniesiony pod koniec XIX wieku.
Lokalizacja
Gmach gimnazjum wybudowano w Olsztynie, przy ulicy Wartemborskiej (niem. Wartenburgerstraβe, późniejsza Cesarska – Kaiserstraβe, obecnie ul. Dąbrowszczaków), bokiem do Szosy Wójtowskiej (niem. Schillerstraβe, obecnie ul. Mickiewicza).
Historia
Władze Olsztyna już w latach 1862-1863 dążyły do przeniesienia gimnazjum z Reszla. Gimnazja były wówczas szkołami państwowymi o znacznym prestiżu, przygotowywały bowiem do studiów wyższych. Kiedy jednak starania te nie powiodły się, doprowadzono do powołania nowej szkoły. Najpierw założono męską szkołę średnią (1877 rok), którą w kolejnym roku szkolnym przekształcono w progimnazjum. Placówka korzystała gościnnie z budynku szkoły ludowej przy ul. Wilhelmowskiej (obecnie Pieniężnego). Wkrótce wybudowano dla niej salę gimnastyczną w pobliżu sądu. Wtedy też została ustalona lokalizacja przyszłej siedziby gimnazjum nieopodal ulicy Wartemborskiej (obecna ul. Dąbrowszczaków). Projekt budynku został przygotowany przez władze państwowe w 1884 roku. Budynek wzniesiono w latach 1886-1887. Uroczyste otwarcie szkoły nastąpiło 29 września 1887 roku.
Opis
Styl samego budynku określa się mianem eklektycznego, z dominującymi zewnętrznie akcentami neogotyku (forma okien auli, szczyty ze sterczynami, dekoracyjne kształtki, kominy; we wnętrzach np. kolumienki holu i strop belkowy w auli).[1] Budynek został założony na symetrycznym rzucie wywodzącym się od architektury pałacowej okresu baroku. Jest to gmach piętrowy z trzema ryzalitami, nakryty dachem dwuspadowym, ryzalit środkowy zaś czterospadowym. Wejście główne w ryzalicie środkowym ujęte zostało w portal z podwójnym łukiem odcinkowym. Ciągi pomieszczeń dydaktycznych znajdują się po bokach podwyższonej części centralnej. Na piętrze została usytuowana aula. Zawieszono w niej, istniejący do dziś, dużych rozmiarów obraz olejny Heinricha Gaertnera „Ifigenia w Taurydzie”. Poza salami dydaktycznymi i pomieszczeniami administracyjnymi oraz gospodarczymi w nowym budynku znajdowało się mieszkanie dyrektora tej placówki, a obok największa wtedy w mieście sala gimnastyczna.
Ciekawostki
- W latach 1901-1945 przed budynkiem gimnazjum znajdował się monumentalny pomnik cesarza Wilhelma I.
- Gimnazjum klasyczne funkcjonowało w tym budynku do stycznia 1945 roku. Po zakończeniu działań wojennych, jeszcze w tym samym roku, otwarto w jego murach gimnazjum polskie. Od 1960 roku mieści się tutaj I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza.
Bibliografia
- Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. – Olsztyn : Remix, 1998. – S. 91.
- Rzempołuch, Andrzej: Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 72-73.
Przypisy
- ↑ A. Rzempołuch, Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych, Olsztyn 2005, s. 73.
Zobacz też
- Gimnazjum męskie – Liceum Ogólnokształcące nr 1, materiał zamieszczony na stronie internetowej [ http://www.atrakcje.olsztyn.pl/Zabytki/gimnazjum-meskie.html www.atrakcje.olsztyn.pl] [dostęp 5 września 2013 r.].
