Dwory w Ustniku

Fot. Mieczysław Kalski.

Starszy dwór. Elewacja ogrodowa. Fot. Mieczysław Kalski.

Nowszy dwór. Elewacja frontowa.
Źródło: www.polskaniezwykla.pl

Zabytki architektury wzniesione na przełomie XIX i XX wieku.

Lokalizacja

Dwory zostały wybudowane na terenie wsi Ustnik (niem. Lichtenhagen). Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany.

Historia

Znajdujący się w tym miejscu majątek ziemski w XVII wieku znajdował się w posiadaniu rodu von der Damerau-Dambrowski. W wieku XVIII przeszedł na własność rodziny von Troschke, a pod koniec XIX wieku – rodziny Kahsnitz. Na terenie dawnej posiadłości zachowały się dwa dwory. Pierwszy został wzniesiony około połowy XIX wieku, drugi powstał na początku wieku XX, po tym, jak dokonano podziału majątku na dwa mniejsze. Po drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast budynki dworskie zaadaptowano na mieszania. Po likwidacji PGR-ów z początkiem lat 90-tych XX wieku, obiekty przejęła Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa. Starszy dwór jest obecnie własnością prywatną i jest sukcesywnie remontowany. W nowszym zamieszkuje kilka rodzin.

Opis

Oba obiekty położone są równolegle do siebie. Starszy dwór, usytuowany jest na wzniesieniu, bliżej drogi i jeziora. Jest murowany z cegły i otynkowany. Wzniesiono go na planie wydłużonego prostokąta, jako budowlę jednokondygnacyjną, podpiwniczoną, z użytkowym poddaszem, przykrytą dachem naczółkowym z dachówki. W dachu od strony ogrodu znajduje się trójkątna wystawka przykryta dachem dwuspadowym. Do wnętrza prowadzą wejścia zarówno od strony elewacji wzdłużnych, jak i poprzecznych (pozostałość po układzie wielorodzinnym).

Drugi dwór powstał na początku XX wieku. Również wzniesiono go na planie wydłużonego prostokąta, jako budowlę murowaną z cegły, otynkowaną, podpiwniczoną, z użytkowym poddaszem i przykrytą dachem naczółkowym z dachówki. Jest ona jednak znacznie większa – dwukondygnacyjna, siedmioosiowa. W elewacji frontowej usytuowano wieloboczny ryzalit, przykryty spiczastym pięciospadowym daszkiem zakończonym iglicą.

W otoczeniu dworów znajdują się pozostałości dawnego parku oraz zabudowań gospodarczych.

Bibliografia

1. Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 370.
2. Wańkowska-Sobiesiak, Joanna: Świat bliski, znajomy? / Joanna Wańkowska-Sobiesiak. - Olsztyn : Studio Poligrafii Komputerowej „SQL”, 2008. – S. 163-166.

Zobacz też

• Pałace i dworki - Gmina Jeziorany, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.domwarminski.pl [dostęp 09.03.2014 r.]
• Ustnik: dwa dwory, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.mojemazury.pl [dostęp 09.03.2014 r.]