Jerzy Antoniewicz

Fotografia umieszczona w zaproszeniu Muzeum Warmii i Mazur na wieczór z cyklu Życiorysy.
Źródło: Archiwum WBP w Olsztynie

(1919-1970) - archeolog, organizator nauki, edytor, działacz społeczny i regionalista

Biografia

Urodził się 3 maja 1919 r. w Piotrkowie Trybunalskim. Pochodził z rodziny nauczycielskiej Tadeusza i Czesławy ze Strzeleckich. W 1938 r. ukończył gimnazjum w Warszawie, a następnie został powołany do służby wojskowej. Był słuchaczem Wołyńskiej Szkoły Podchorążych. Brał udział w wojnie 1939 r., walczył między innymi pod Skierniewicami i w obronie Warszawy. Wzięty do niewoli, uciekł z obozu przejściowego w Czersku pod Górą Kalwaria i wrócił do stolicy. Uczestniczył w pracy konspiracyjnej, ustalając drogą wywiadu terenowego, kierunki wywozu przez Niemców zbiorów muzealnych na północnym Mazowszu i na terenie Warmii i Mazur. Podczas okupacji podjął studia na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Studiował archeologię i historię średniowieczną. W 1946 r. uzyskał stopień magistra archeologii, a w 1961 r. za pracę Osiedla obronne okresu wczesnożelaznego w Prusach - stopień doktora na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Zmarł 27 czerwca 1970 r. w Warszawie.

Działalność

Był pracownikiem naukowym Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie (1946-1965), sekretarzem różnych wydawnictw, w tym kilku czasopism wydawanych przez to muzeum (1948-1955), wykładał na Uniwersytecie Warszawskim (1961-1963). Od 1959 r. kierował polsko-szwedzką Kompleksową Ekspedycją Jaćwieską na Suwalszczyźnie i wschodnich Mazurach. Jako sekretarz naukowy Białostockiego Towarzystwa Naukowego (1962-1966) oraz Mazowieckiego Ośrodka Badań Naukowych w Warszawie (1967-1970) redagował wiele wydawnictw i czasopism naukowych, m.in. był współtwórcą i zastępcą redaktora naczelnego „Rocznika Białostockiego” (6 tomów za lata 1961-1966), twórcą i redaktorem naczelnym międzynarodowego rocznika „Acta Baltico-Slavica” (7 tomów za lata 1964-1969), sekretarzem redakcji „Rocznika Mazowieckiego” (t. II-III, 1968-1970). W latach 1945-1946 brał udział w zabezpieczaniu dóbr kulturalnych (m.in. zbiorów archeologicznych) w województwie olsztyńskim, gdańskim i warszawskim; zgromadzone przez niego zbiory archeologiczne stworzyły podwaliny pod dział archeologii Muzeum Mazurskiego w Olsztynie. Był członkiem Instytutu Mazurskiego w Olsztynie i członkiem komitetu redakcyjnego „Komunikatów Działu Informacji Naukowej'” tegoż instytutu (1946-1948), współtwórcą, zastępcą redaktora (1958-1960) i od 1961 r. członkiem komitetu redakcyjnego „Rocznika Olsztyńskiego”. W latach 1946-1949 był redaktorem regionalnym na województwo olsztyńskie – katowickiej „Odry”, w której zamieszczał wiele artykułów na temat przeszłości i współczesności województwa olsztyńskiego. Przez wiele lat prowadził badania archeologiczne na terenie województwa. Był członkiem Rady Naukowej Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.

Publikacje

Ogłosił ponad 100 prac, przyczynków i artykułów (w jęz. polskim, rosyjskim, czeskim i litewskim), na temat pradziejów ludów bałtyckich (Prusów i Jaćwingów), osadnictwa wczesnożelaznego Bałtów na Mazurach i Warmii oraz pogranicza prusko-mazowieckiego. Zestawienie bibliograficzne prac Jerzego Antoniewicza sporządził Tadeusz Oracki.

Nagrody i odznaczenia

Był laureatem nagród naukowych Olsztyna (1959) i Białegostoku (1960, 1964), odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi.

Bibliografia

1. Achremczyk, Stanisław: Komunikaty Mazursko-Warmińskie - 50 lat pisma historycznego. - Materiał zamieszczony na stronie internetowej Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie http://www.obn.olsztyn.pl
2. Oracki, Tadeusz: Twórcy i działacze kultury w województwie olsztyńskim w latach 1945-1970 / Tadeusz Oracki. – Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1975, s. 24-26.

Zobacz też

Biografie ludzi związanych z Suwalszczyzną, strona internetowa http://www.dziecionline.pl/Suwalki/ludzie/antoniewicz.htm