Ołtarz główny z kościoła pw. Trzech Króli w Elblągu
Zabytek sztuki sakralnej z przełomu XV i XVI wieku, stanowiący element wyposażenia katedry pod wezwaniem św. Mikołaja w Elblągu.
Spis treści
Historia
Dokładnie nie wiadomo, kiedy i w jaki sposób ołtarz powstał. Pewnych wskazówek dostarcza napis znaleziony podczas rozbiórki kościoła w 1881 roku: Anno domini 1494 consecratum est hoc altare. Przyjmuje się więc rok 1494 za datę poświęcenia mensy ołtarzowej (podstawy). Po jej konsekracji przystąpiono do wykonywania nastawy. Jako snycerza uznaje się rzeźbiarza o nazwisku Schofstain, który swoje imię wyrył na końcu ramienia króla, klęczącego przed dzięciątkiem Jezus. Ołtarz poddawany był renowacji w 1857 roku i w 1934 roku. Dokonano wówczas powtórnych przemalowań i przezłoceń. Gruntownej konserwacji poddano go dopiero w latach 1999-2000. Pierwotnie ołtarz był wykonany dla kościoła pw. Trzech Króli w Elblągu. Kościół ten został zniszczony pod koniec II wojny światowej. Niektóre z elementów jego wyposażenia, w tym ołtarz główny, trafiły do kościoła św. Mikołaja.
Opis
Jest to drewniany ołtarz skrzydłowy. W środkowej jego części i po wewnętrznych stronach obu skrzydeł znajdują się bogato złocone i malowane figury. Główną scenę – hołd składany przez Trzech Króli Jezusowi i Maryi – prezentują rzeźby naturalnej wielkości. Na lewym skrzydle przedstawiono scenę Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, a także adorację kołyski przez pasterzy, na prawym, Nawiedzenie Maryi i Obrzezanie Dzieciątka Jezus. Strony zewnętrzne pokryte są olejnymi malowidłami przedstawiającymi „Marię w drodze do kościoła”, „Nawiedzenie Elżbiety przez Marię”, „Ucieczkę do Egiptu” i „Adorację przez pasterzy”. Ołtarz jest ukoronowany figurą Jana Chrzciciela, trzymającego w ręku książkę i owieczkę bożą. W niszy ołtarza znajdują się popiersia czterech męczenniczek: św. Doroty, św. Barbary, św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty.
Zobacz też
- Chrzcielnica z kościoła pw. św. Mikołaja w Elblągu
- Kościół pw. Trzech Króli w Elblągu
- Kościół pw. Najświętszej Marii Panny w Elblągu
- Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu
- Katedra pw. św. Mikołaja w Elblągu
Bibliografia
- Józefczyk, Mieczysław: Elbląg 1772-1850: kościoły chrześcijańskie na przełomie dwu epok / Mieczysław Józefczyk. - Pelplin : Bernardinum, 2000. – S. 206-210.
Dodatkowa literatura
- Kościół Trzech Króli, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.elblag-moje-miasto.pl [dostęp 10.10.2013 r.]
