Kościół pw. św. Małgorzaty w Rogiedlach
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku na terenie wsi Rogiedle.
Lokalizacja
Kościół został wybudowany w centrum wsi Rogiedle (niem. Regerteln). Wieś położona jest w gminie Lubomino, w powiecie lidzbarskim.
Historia
Pierwsza wzmianka o tutejszym proboszczu pochodzi z 1358 roku. Obecnie istniejący kościół został zbudowany w drugiej połowie wieku XV. Jego konsekracji dokonał biskup Marcin Kromer w 1580 roku. Pod koniec XVII wieku dobudowano zakrystię, natomiast w roku 1850 podwyższono wieżę i przebudowano ją w stylu neogotyckim. W roku 1918 kościół powiększono, przez dobudowanie od strony południowej nowej, obszernej części nawy. W tym kształcie świątynia przetrwała do dnia dzisiejszego. Od 1957 roku opiekę duszpasterską sprawują w niej salezjanie.
Opis
Jest to kościół gotycki, orientowany, wzniesiony z cegły na rzucie prostokąta, na podmurowaniu kamiennym. Posiada salowe wnętrze, zakrystię od strony północnej i wieżę od zachodu. Po kolejnych przebudowach gotycka bryła budowli zachowała się tylko w części północnej i wschodniej. Od frontu i od południa dominuje styl neogotycki. Okna o ostrołukowym pierwotnie wykroju zostały przekształcone i mają obecnie odcinkowe łuki. Ściany wieńczy fryz opaskowy. Szczyt wschodni schodkowy podzielony został pięcioma ostrołukowymi blendami. Zakrystię zdobi barokowy szczycik z ustawionymi przy ścianie płaskimi filarami. Znajdujący się na południowej ścianie zegar słoneczny nosi datę „1762”. Strop w starej części kościoła pokryty jest barokową polichromią o motywach wici akantu, w jej centrum znajduje się olejny obraz św. Małgorzaty. W zakrystii znajduje się sklepienie krzyżowe.
Wyposażenie
W wystroju wnętrza dominuje styl barokowy. Znajduje się tam ołtarz główny z 1680 roku z obrazem Ukrzyżowania (z drugiej połowy XIX wieku). Po bokach obrazu umieszczono rzeźby św. Piotra i Pawła, a w zwieńczeniu św. Małgorzaty, w towarzystwie św. Jana Chrzciciela oraz św. Antoniego. Dwa ołtarze boczne powstały około 1730 roku, natomiast ambona w roku 1654. W kościele znajduje się także: granitowa chrzcielnica i kropielnica (prawdopodobnie średniowieczne), ława kolatorska i konfesjonał z pierwszej połowy XVIII wieku, krucyfiks z drugiej połowy XVII wieku, a także szereg obrazów z przełomy XVIII i XIX wieku.
Ciekawostki
- W północno-zachodniej ścianie korpusu wmurowane jest stare koło młyńskie, a w narożną szkarpę, kamienna kula armatnia z czasów wojen polsko-krzyżackich.
- Niegdyś na wieży kościelnej znajdowały się dwa dzwony, jeden odlany około 1500 roku, drugi w 1668 roku. W 1942 roku zostały one zdemontowane i miał być przeznaczone na cele wojenne. Uniknęły jednak tego losu i obecnie znajdują się w Niemczech.
Bibliografia
- Chrzanowski, Tadeusz: Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii / Tadeusz Chrzanowski. - Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 139-141.
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn: Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 290.
Zobacz też
- Materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.salezjanie.pl [dostęp 08.11.2013 r.]