Kościół pw. św. Jerzego i św. Anny w Radostowie
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na wzniesieniu w centrum wsi Radostowo (niem. Freudenberg). Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany.
Historia
Dokładna data budowy kościoła nie jest znana. Wiadomo jednakże, że jego uposażenie wyznaczył biskup Jan Stryprock w przywileju lokacyjnym wsi z 24 maja 1362 roku. W XVIII wieku do kościoła dostawiono wieżę. W 1929 roku w całości został on odnowiony.
Opis
Jest to kościół gotycki, orientowany, wzniesiony na rzucie prostokąta, murowany z cegły, na podmurówce z kamienia polnego. Do korpusu budowli przylega zakrystia od północy, kruchta od południa i wieża od zachodu. Kwadratowa wieża o konstrukcji słupowej, oszalowana deskami, w całości wykonana została z drewna. Wieńczy ją ośmioboczna izbica przykryta dachem namiotowym zakończonym iglicą z chorągiewką, na której widnieje data „1929”. Krótki, ale wysoki korpus nawowy, umieszczony został pomiędzy rozbudowanymi szczytami uskokowo-sterczynowymi, ozdobionymi ostrołukowymi tynkowanymi blendami i wgłębionymi fryzami. Podobne szczyty zastosowano w zwieńczeniu zakrystii i kruchty. Okna i portale budowli są ostrołukowe. Salowe wnętrze nawy przykryto stropem drewnianym, w zakrystii i kruchcie zastosowano sklepienia krzyżowe.
Wyposażenie
Ołtarz główny (z 1760 roku), ambona (z 1752 roku) i baptysterium (z lat 1761-1762) zostały wykonane w warsztacie Chrystiana Bernarda Schmidta w Reszlu. W ołtarzu głównym, ufundowanym przez proboszcza Jana Lingk'a, umieszczono obraz patrona kościoła św. Jerzego, namalowany w 1762 roku przez Józefa Korzeniewskiego z Lidzbarka (podobne przedstawienie znajdowało się do 1945 roku w kościele św. Jerzego w Szalmii). Ołtarze boczne, rokokowe, wykonano około 1783 roku. Chór muzyczny i prospekt organowy pochodzą z 1770 roku. Na belce tęczowej z 1741 roku znajduje się grupa pasyjna złożona z gotyckiego krucyfiksu z XV wieku i wczesnobarokowych figur Maryi i Jana. W kościele znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, m.in. monstrancja z XVII wieku, kielich z pracowni Jana Geese’go, puszka na komunikanty z 1782 roku, wykonana przez Filipa Zimmermanna z Królewca, taca mszalna i barokowy krzyż relikwiarzowy wykonane przez Jana Bartolomowicza oraz jemu przypisywane: kadzielnica z XVII wieku i relikwiarz w kształcie słońca.
Bibliografia
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 180-181.
- Piskorska, Józefa: Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II, Ilustrowany katalog zachowanych dzieł / Józefa Piskorska. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. – S. 93-94.
- Przewodnik po zabytkowych kościołach Południowej Warmii. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1973. – S. 75-78.
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix, 1992. – S. 16.
- Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 73-74.
