Portret Ernesta Magnusa Dönhoffa z pałacu w Drogoszach
XVII-wieczny zabytek sztuki malarskiej pochodzący z pałacu w Drogoszach koło Kętrzyna.
Spis treści
Historia
Portret został namalowany w pierwszej połowie XVII wieku, najprawdopodobniej około 1635 lub 1640 roku. Autorem pracy jest malarz nieznany z nazwiska. Portret jednak ma cechy wskazujące na wpływ warsztatu malarza Hermana Hahna z Gdańska, pracującego dla dworu królewskiego. Kompozycyjnie natomiast istnieje zbieżność z warsztatem Bartłomieja Strobla. Dzieło pochodzi z pałacu w Drogoszach koło Kętrzyna. Obecnie stanowi jeden z eksponatów w kolekcji portretów rodu Denhoffów w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
Opis
Dzieło wykonano techniką olejną na płótnie. Praca ma wymiary 112 x 68 cm. Prawdopodobnie portret był pierwotnie nieco większy, ponieważ część malowidła została nawinięta na blejtram. Obraz poddany był konserwacji w 1965 roku. W prawym górnym rogu widnieje herb rodowy Denhoffów (z symbolem głowy dzika w tarczy) oraz napis w języku niemieckim: „Magnus Ernst Graff von Dönhoff Woywod von Pernau”.
Charakterystyka
Portret przedstawia hrabiego Magnusa Ernesta Denhoffa, urodzonego w 1581 roku, zmarłego w Elblągu 18 czerwca 1642 roku. Postać z obrazu to syn Gerarda Denhoffa (zm. po 1592 około 1598 roku) i Małgorzaty von Zweiffeln, bratanek Teodora Denhoffa, brat Gerarda i Kaspra. Żonaty z Katarzyną baronową von Dohna miał czworo dzieci: Gerarda, Ernesta, Fryderyka oraz Annę Katarzynę. Od jego syna Fryderyka wywodzi się pruska linia rodu Donhoff.[1] Córką Gerarda była natomiast Maria Eleonora, trzecia żona hrabiego Ahasvera Lehndorffa, dziedzica pałacu w Sztynorcie[2]. Magnus Ernest należał do osób znanych i cenionych na polskim dworze królewskim. Wykształcony w Holandii i we Francji, zrobił karierę wojskową i dyplomatyczną za panowania Zygmunta III i Władysława IV Wazów. Pełnił szereg funkcji, m.in. wojewody parnawskiego (1640) i gubernatora Prus.
Obraz ukazuje mężczyznę o ciemnych włosach, wysoko zaczesanych wąsach i szpiczastą brodą. Na twarzy o różowo-brązowej karnacji, zwraca uwagę pełny podbródek oraz duże oczy. Postać ubrana jest w czarny kaftan przepasany złotawym pasem oraz szeroką szarfą w kolorze zieleni, haftowaną złotą nicią. Zdobny strój magnata dekoruje koronkowy usztywniany kołnierz oraz mankiety. U lewego boku modela zwieszona jest szpada. Postać namalowana została w reprezentacyjnej pozie do kolan, w pozycji en trios quarts na oliwkowym tle. Z lewej strony, u góry kadru widoczna jest upięta draperia, u dołu natomiast stolik, o który wspiera się dłonią arystokrata. Na stole złożony został hełm z pióropuszem.
Przypisy
- ↑ Od 1666 roku siedzibą potomków Friedricha von Dönhoffa w Prusach, do 1945 roku był zamek Friedrichstein pod Królewcem. Własnością Dönhoffów były też dobra w Pasłęku. Z tej linii wywodziła się Marion Donhoff.
- ↑ Drugą żoną była Luiza Wilhelmina Lehndorff von Schwerin.
Bibliografia
- Dawny portret w zbiorach Muzeum Mazurskiego / oprac. K. Wróblewska. - Olsztyn : Muzeum Mazurskie, 1965. - S. 30, il. 4.
- Wróblewska, Kamila: Malarstwo Warmii i Mazur od XV do XVIII wieku / Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Pojezierze, 1978. - S. 14, 33, il. 38.
