Obraz „Procesja Bożego Ciała” z katedry we Fromborku
XVII-wieczny zabytek sztuki malarskiej z katedry we Fromborku.
Spis treści
Historia
Obraz pochodzi z II połowy XVII wieku. Został namalowany najprawdopodobniej w 1683 lub 1684 roku przez Jerzego Piepera urodzonego w 1654 roku w Lidzbarku Warmińskim, artystę wykształconego w rodzinnej miejscowości, jednego z wybitniejszych malarzy z regionu, autora licznych prac rozmieszczonych na terenie Warmii, gdzie działał na zlecenie biskupstwa.[1] Obraz znajduje się w katedrze we Fromborku.
Opis
Dzieło wykonano techniką olejną na płótnie. Obraz ma wymiary 105 x 90 cm. Obraz poddano zabiegom konserwatorskim w 1967 roku.
Charakterystyka
Obraz przedstawia na pierwszym planie scenę procesji Bożego Ciała we Fromborku z udziałem prawdopodobnie króla Polski Jana III Sobieskiego[2], w otoczeniu orszaku dworzan, podtrzymujących baldachim nad niosącym monstrancję biskupem Michałem Radziejowskim. Scena skomponowana została na tle panoramy Fromborka i katedry, nad którą unoszą się dwa anioły podtrzymujące księgę oraz symbol Ducha Świętego. Kolorystycznie praca utrzymana jest w tonacji ugrowej oraz szarokremowej bieli. Pomimo dużych walorów ikonograficznych na obrazie dostrzegalne są błędy w proporcjach oraz powtórzenia detali. Zwraca też uwagę kilka kwestii interpretacyjnych:
- obecność króla Sobieskiego we Fromborku, nie jest faktem potwierdzonym historycznie
- strój króla, czyli złotobrązowa szata, czerwony płaszcz podbity gronostajowym futrem, czerwone buty, a także trzymana w lewej dłoni miseczka, mają podkreślać pobożność władcy, na obrazie służącego do mszy
- król niosący baldachim nad biskupem, czyli występujący w roli pomocniczej, jest rzadkim przedstawieniem w malarstwie. Tu prawdopodobnie podkreślono niezależność biskupa warmińskiego od władcy
- niektórzy badacze dopatrują się w twarzy prawego anioła – podobieństwa do królowej Marysieńki.
Przypisy
- ↑ Pieper był wykonawcą m.in. obrazu św. Katarzyny w kościele w Henrykowie, malowideł na organach fromborskich i innych kompozycji w Szalmii, Pierzchałach oraz Reszlu. Malarz ten od 1699 roku związany był z Reszlem, gdzie zmarł 8 lutego 1714 roku.
- ↑ Zdaniem Andrzeja Rzempołucha wizerunek może wskazywać także na Michała Działyńskiego – wojewodę chełmińskiego, albo Franciszka Jana Bielińskiego – wojewodę malborskiego.
Bibliografia
- Topolnicka-Niemcewicz, Elżbieta: Jerzy Pieper – malarz i pozłotnik z Lidzbarka Warmińskiego. Trzy obrazy / Elżbieta Topolnicka-Niemcewicz // „Folia Fromborcensia”. - T. III (2000), s. 25-50.
- Rzempołuch, Andrzej: Obraz z Fromborka / Andrzej Rzempołuch // „Spotkania z Zabytkami”. - 1992, nr 7, s. 16-17.
- Wróblewska, Kamila: Malarstwo Warmii i Mazur od XV do XIX wieku / Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Pojezierze, 1978. - S. 19-20, 41, il. 70.
- Kluk, Iwona Beata: Malarze z Lidzbarka Warmińskiego 1680-1780 / Iwona Beata Kluk // „Rocznik Olsztyński”. - XVII (1997), s. 93-104.
