Dwór w Dawidach

Źródło: Dohna-Schlobitten, Alexander zu: Erinnerungen eines alten Ostpreussen, München 1991, s. 42.

Źródło: www.dawidy.com

Zabytek architektury wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku.

Lokalizacja

Dwór został wybudowany na wzniesieniu, na terenie wsi Dawidy (niem. Davids), w środkowej części dawnego zespołu, w otoczeniu parku krajobrazowego. Wieś położona jest w powiecie elbląskim, w gminie Pasłęk (około 8 km na północ od miasta).

Historia

W miejscowości tej już pod koniec XV wieku znajdował się niewielki majątek ziemski należący do Achatiusa Borcka, a następnie do polskiej rodziny Drzewickich. W 1705 roku wdowa po Jerzym Drzewickim sprzedała majątek rodzinie zu Dohnów. Od tej pory aż do 1945 roku Dawidy należały do dóbr tego rodu (linia Dohna-Schlobitten). W latach 1730-1731, na polecenie Alexandra Emiliusa zu Dohna, wzniesiono na terenie majątku dwór, według projektu architekta rodziny – Johanna Caspara Hindersina. Ostatnim właścicielem posiadłości przed 1945 rokiem był Alexander Fürst zu Dohna-Schlobitten (1899-1997). Po drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast pomieszczenia dworu zaadoptowano na mieszkania. Obiekt nie poddawany remontom, stopniowo doprowadzony został do stanu grożącego zawaleniem. W 1976 roku został wykupiony od Skarbu Państwa przez Elżbietę i Stanisława Matuszewiczów, którzy rozpoczęli jego remont i w kolejnych latach odbudowali dwór według pierwowzoru – z niewielkimi zmianami układu wnętrz. Po zakończeniu remontu na początku lat 80-tych obiekt oddano do użytku jako pensjonat. W 2009 roku nabył go Jan Kozłowski, który przeprowadził modernizację dworu oraz założenia parkowego.

Opis

Rezydencja posiada cechy baroku holenderskiego. Jest to budynek dwukondygnacyjny, przykryty wysokim dachem mansardowym, z użytkowym poddaszem. W czasach świetności dwór pozwalał jego mieszkańcom skutecznie zarządzać lokalnym folwarkiem. Dla mieszkających na stałe w pałacu w Słobitach przedstawicieli rodu Dohnów pełnił także funkcje wypoczynkowe, miejsca spotkań towarzyskich i głównego pałacyku myśliwskiego – znajdujące się na pierwszym i drugim piętrze duże wędzarnie oraz dwie duże kuchnie, zajmujące na parterze cały północny trakt budynku, umożliwiały zagospodarowanie upolowanej zwierzyny. W otoczeniu dworu znajduje się park (o powierzchni 4 hektarów), który łagodnie przechodzi w rezerwat „Lenki”..

Ciekawostki

• Dwór szybko zyskał miano „Domu wdów”, gdyż zamieszkiwały w nim wdowy lub samotne kobiety z rodziny Dohnów.
• W XIX wieku w dworze gościł cesarz Wilhelm II wraz z rodziną.

Bibliografia

1. Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 48-49.
2. Magdziarz, Tadeusz: Śladami rodu Dohnów : skarby uracone / Tadeusz Magdziarz // „Poznaj Swój Kraj”. - 2009, nr 7-9, s. 32-33.
3. Panimasz, Katarzyna: Ród zu Dohna : śladami wielkich rodów / Katarzyna Panimasz // „Magazyn Elbląski”. - 2006, nr 3, s. 31-34.
4. Słodownik, Lech: Dawidy / Lech Słodownik.// „Głos Pasłęka”.- 2010, nr 5, s. 22-24.

Zobacz też

• Materiał zamieszczony na stronie internetowej www.dawidy.com [dostęp 16.01.2014 r.]
• Szlakiem posiadłości rodu Dohnów, materiał zamieszczony na stronie internetowej http://www.it.mragowo.pl/szlakiem-posiadlosci-rodu-dohnow,8,1927,pl.html www.it.mragowo.pl] [dostęp 16.01.2014 r.]