Ewald Lodwich-Ledwa

(1980-1973) - pastor ewangelicki, poeta, pedagog, publicysta, działacz plebiscytowy na Mazurach (pseud.: Adam Kaszubski, Ledwa)

Biografia

Urodził się 18 maja 1890 r. w Siedlcach, jako syn Krystiana Lodwicha i Natalii Leopoldyny z Zelentów Pawłowskich. Naukę pobierał w siedleckim gimnazjum klasycznym. W latach 1908-1918 (z przerwami) studiował teologię ewangelicką na Uniwersytecie w Dorpacie (obecnie Tartu, Estonia). W tym czasie, w latach 1916-1918 pracował w Petersburgu. Pod koniec 1916 r. powołany został do armii carskiej, był też uczestnikiem rewolucji lutowej z 1917 r. 13 lutego 1919 r. ożenił się z Estonką Elżbietą Hallap, którą poznał na Uniwersytecie w Dorpacie. 3 kwietnia 1921 roku został w Warszawie ordynowany na duchownego. W latach 1921-1925 przebywał w Działdowie. Następnie przeniósł się na Wołyń. W latach 1938-1945 przebywał w Siedlcach, gdzie prowadził tajne nauczanie i brał udział w ruchu konspiracyjnym. Po wojnie pojechał do Działdowa. W 1951 r. podjął decyzję o rezygnacji z obecności w Kościele. Po przejściu na emeryturę wyjechał do Siedlec. Zmarł 13 września 1973 r.

Działalność

Jako członek Komitetu Mazurskiego (1919-1920) działał aktywnie na Mazurach w czasie plebiscytu. Propagował polską kulturę i sztukę, organizował patriotyczne imprezy kulturalno-oświatowe. Po plebiscycie zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego. W kwietniu 1921 r. powołany został na kapelana wojskowego Dowództwa Okręgu Generalnego w Grudziądzu. Lata 1921-1925 spędził w Działdowie, gdzie był organizatorem i pierwszym dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego. Utworzył również dwa stowarzyszenia - Towarzystwo Przyjaciół Mazur oraz Polsko-Mazurskie Towarzystwo Ewangelickie. W 1925 r. zorganizował polską parafię ewangelicką, której został duszpasterzem. Był także organizatorem Oddziału Polskiego Związku Nauczycieli Szkół Powszechnych. W 1945 r. został mianowany pełnomocnikiem Polskiego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na ziemiach dawnych Prus Wschodnich. W latach 1945-1953 pracował jako nauczyciel języka polskiego, rosyjskiego i łaciny w Liceum Ogólnokształcącym w Działdowie.

Twórczość

Pisał wiersze, wydawał śpiewniki i przekłady z literatury rosyjskiej. Publikował artykuły w czasopismach „Mazur”, „Kurier Polski”, „Ziemia Siedlecka”, „Czarno na Białym”. Wydał m.in.

• Młode rano. [Poezje] (1918)
• Przyjacielu mój, bracie!, przekłady z liryki rosyjskiej (1947)
• Mały śpiewnik chrześcijański (1947)
• Bajki Kryłowa (przekłady) (1953)

Odznaczenia

Źródło:Strona „Tygodnika Siedleckiego”

Pośmiertnie został odznaczony Medalem „Rodło 1986”

Bibliografia

1. Borek, Paweł : Niezwykła biografia ewangelickiego pastora: Ewald Lodwich („Adam Kaszubski”) // „Podlaski Kwartalnik Kulturalny”. - 2007, nr 4, s. 57-62.
2. Olsztyńskie biografie literackie 1945-1988 / praca zbiorowa pod red. Jana Chłosty. – Olsztyn : Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1991. – S. 117.
3. Oracki, Tadeusz : Twórcy i działacze kultury w województwie olsztyńskim w latach 1945-1970 / Tadeusz Oracki. – Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1975. - S. 104-105.

Zobacz też

64. rocznica wyzwolenia obozu, artykuł z dnia (2009-01-24) zamieszczony na stronie internetowej „Tygodnika Siedleckiego”