Stanisław Milski

(1897-1972) – właśc. Stanisław Jan Hołysz, aktor teatralny i filmowy, reżyser

Biografia

Urodził się 8 lutego 1897 r. w Czchowie. Ukończył szkołę baletową, ale po kontuzji zainteresował się teatrem. Od 1916 roku występował na scenach teatrów w Wilnie, Katowicach, Poznaniu, Lwowie, Krakowie, Łodzi, Toruniu. Od 1937 roku był spikerem i lektorem Polskiego Radia. W latach 1939-1945 pracował w Wilnie. W 1945 r. repatriowany z zespołem Teatru Dramatycznego w Wilnie do Torunia. W sezonie 1945/1946 występował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie (równocześnie był kierownikiem artystycznym). W sezonie 1946/1947 grał i reżyserował w Teatrze im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku, w 1948 r. w Teatrze Klasycznym w Warszawie, w latach 1948-1952 ponownie w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W sezonie 1955/1956 reżyserował w Teatrze Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze, w latach 1956-1964 w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. W latach 1964-1966 reżyserował w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie. W 1966 przeszedł na emeryturę. Aktor filmowy od 1951 roku, mistrz ról drugoplanowych, mistrz epizodów. Zmarł 4 września 1972 r. w Warszawie.

Twórczość

W latach 1945-1946 i 1948-1952 był reżyserem, kierownikiem artystycznym i aktorem Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Tutaj wyreżyserował 31 premier m.in.

• 1945 „Moralność pani Dulskiej” G. Zapolskiej, pierwszą powojenną premierę Teatru
• 1945 „Maria Stuart” J. Słowackiego
• 1946 „Pigmalion” G. B. Shaw’a
• 1948 „Kaśka kariatyda” G. Zapolskiej
• 1948 „Wiktoria i jej huzar” E. Foldes’a – operetkę
• 1950 „Klub kawalerów” M. Bałuckiego

Prapremiery

• 1949 „Błękitny ton” H. Łysakowska
• 1950 „Sprawa Anny Kosierskiej” W. Lubecki
• 1950 „ Wczoraj i przedwczoraj” A. Maliszewski
• 1950 „Kościuszko w Berville” J. T. Dybowski
• 1951 „Doktor Anna Leśna” I. Krzywicka
• 1952 „Ortega” A. Tarn

Zrealizował montaże

• 1948 „Braterstwo ducha”
• 1948 „Miłość wśród wieków”
• 1949 „Trzej geniusze”
• 1952 „U nas i u nich”

Nagrody i odznaczenia

• 1949 – Wyróżnienie na I Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich za reżyserię „Kamiennego gościa” i „Oświadczyn” z programu „Trzej geniusze”
• 1951 – Wyróżnienie na Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych za rolę Ambrożego Mroza w sztuce L/ Pasternaka „Trzeba było iskry” w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie
• 1955 – Nagroda Państwowa II stopnia za role w filmach „Celuloza” i „Pod gwiazdą frygijską” Jerzego Kawalerowicza
• 1966 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Bibliografia

1. Oracki, Tadeusz : Twórcy i działacze kultury w województwie olsztyńskim w latach 1945-1970 : materiały biograficzne / Tadeusz Oracki. – Olsztyn : Pojezierze, 1975. – S. 113
2. Prusiński, Tadeusz : Jest teatr w Olsztynie / Tadeusz Prusiński. – Olsztyn : Teatr im. Stefana Jaracza, 2005.
3. 35 lat Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie : 1945-1980 / [oprac. i red. E. Lenkiewicz]. – Olsztyn : PTSJ, [1980].

Zobacz też

Tutaj lub tutaj znajdziesz filmografię, a dorobek aktora teatralnego tutaj.