Muzeum Przemysłu Gazowego w Górowie Iławeckim

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj

Muzeum utworzone w 1992 r. zakładzie nieczynnej Gazowni.

Siedziba

11-220 Górowo Iławeckie ul. Wyszyńskiego 20


Historia

Gazownia miejska węglowa w Górowie Iławeckim zbudowana została przez firmę Karla Frende z Bremy. Oddanie zakładu do użytku nastąpiło 3 września 1908 r. Gazownia działała nieprzerwanie do 1945 r. Porzucony zakład uległ stopniowej dewastacji. Uruchomiono go w 1964 r. wykorzystując urządzenia zdemontowane z gazowni w Sępopolu i Braniewie. Gazownia pracowała do 1992 r. Wówczas, podjęto decyzję o zachowaniu zakładu wraz z wyposażeniem technicznym i przekształceniem w Muzeum Przemysłu Gazowego. W latach 1992-1994 przeprowadzono gruntowy remont obiektu, przystosowując go na potrzeby muzeum. Remont oraz adaptację wykonali pracownicy gazowni. W lipcu 1994 r. Państwowa Służba Ochrony Zabytków w Olsztynie zadecydowała o wpisaniu Muzeum do rejestru zbytków.

Zbiory

W Muzeum zachowano

  • kompletny ciąg technologiczny do produkcji gazu:
    • 2 piece sześcioretortowe poziome z ogrzewaniem półgeneratorowym
    • dźwig załadowczy do nawadniania retort
    • odbieralniki gazu, gdzie gorący gaz płynący z retort schładzany był do temperatury 60ºC przy użyciu wody amoniakalnej
    • ssak Beale’a – służący do zasysania gazu z pieców i podawania go do regulatora ciśnienia
    • regulator podwójny ciśnienia gazu
    • chłodnik wodny – odbierał gaz z regulatora ciśnienia i po schłodzeniu podawał go do odsmalacza
    • odsmalacz Pelouze’a – służył do wytrącania smoły niesionej przez gaz, który następnie podawany był do płuczki amoniakalnej
    • płuczka amoniakalna wieżowa – za pomocą wody amoniakalnej oczyszczano gaz ze szkodliwych substancji chemicznych
    • skrzynie czyszczące, gdzie oczyszczano gaz z siarkowodoru
  • zbiornik gazowy dzwonowy do magazynowania gazu
  • gazomierze:
    • gazomierz objętościowy typu mokrego
    • zabytkowe gazomierze domowe
  • urządzenia gazowe wykorzystywane w gospodarstwie domowym (kuchenki i piecyki gazowe)

Bibliografia

  1. Barszcz, Marek: Technika : przewodnik po Polsce / Marek Barszcz, Judyta Kurowska-Ciechańska, Ariel Ciechański. – Warszawa : Carta Blanka, 2008.

Zobacz też