Pałac w Księżym Dworze

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj

Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku.

Lokalizacja

Rezydencja ziemska została wybudowana na terenie wsi Księży Dwór (niem. Niederhof), w otoczeniu parku i zabudowań gospodarczych. Wieś położona jest w powiecie działdowskim, w gminie Działdowo.

Historia

Majątek ziemski istniał w tym miejscu już w czasach krzyżackich. W początkach XV wieku powstał tu folwark zaopatrujący pobliski zamek w Działdowie. Od 1771 roku dobra te stanowiły własność państwa, a w 1811 roku pruskie władze sprzedały je osobie prywatnej. Od 1855 do 1945 roku majątek należał do rodziny Frankensteinów. W tym czasie wzniesiono obok dawnego dworu (późniejsza rządcówka), pałac oraz zabudowania gospodarcze. Po 1945 roku na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast pałac zaadaptowano na biura. Miała też tu siedzibę dyrekcja kombinatu rolnego, której podlegały inne państwowe gospodarstwa z okolicy. Obecnie majątek jest własnością prywatną. W ciągu ostatnich lat został wyremontowany i przeszedł renowację.

Opis

Neoklasycystyczny pałac wzniesiono na planie litery L. Jest to budowla murowana z cegły i otynkowana, parterowa, podpiwniczona, nakryta niskim dachem dwuspadowym. W elewacji frontowej znajduje się ryzalit zwieńczony trójkątnym szczytem, w którym usytuowano reprezentacyjne wejście. Elewacje ozdobione zostały bogatym detalem architektonicznym: sztukateriami, ozdobnymi gzymsami, tynkowanymi obwódkami otworów okiennych. We wnętrzach zachowały się dawne posadzki i stylowe kominki. W otoczeniu pałacu znajdują się pozostałości parku z cmentarzem rodowym Frankensteinów. W skład zespołu zabudowań gospodarczych wchodzi m.in.: bażanciarnia (obecnie muzeum), magazyn zbożowy, stodoła, owczarnia, kuźnia, gorzelnia, zworach i obory.

Bibliografia

  1. Jesionowska, Tamara: Dworskie życie / Tamara Jesionowska // „Gazeta Olsztyńska” 2004, nr 249, dod. Reporter, nr 97, s. 8.
  2. W.H.: Co się stanie z pałacem w Księżym Dworze? / W.H. // „Tygodnik Ciechanowski” 2002, nr 44, s.

Zobacz też

  • Dworek w Księżym Dworze, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.gminadzialdowo.pl [dostęp 20.02.2014 r.]