Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Giławach

Fot. Mieczysław Kalski.
Źródło: www.mojemazury.pl

Źródło: Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 2, red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 202.

Fot. Karl Müller. 1929 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55891.

Dawna przenośna ambona. Fot. Karl Müller. 1929 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55894.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIX wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na terenie wsi Giławy (niem. Gillau). Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda.

Historia

Świątynia ta została wzniesiona w 1898 roku. W dniu 29 sierpnia 1903 roku jej konsekracji ku czci św. Jana Chrzciciela i św. Elżbiety dokonał biskup pomocniczy Edward Hermann. Z kolei biskup Augustyn Bludau 11 lipca 1921 roku erygował tutaj parafię.

Opis

Jest to kościół neogotycki, orientowany, murowany z cegły. Wzniesiono go na rzucie prostokąta. Po stronie wschodniej znajduje się niższe i węższe od nawy, prosto zamknięte prezbiterium, a po obu jego stronach dwie małe zakrystie. Po stronie zachodniej usytuowano ę kwadratową wieżę z kruchtą w przyziemiu, do której prowadzi portal o profilowanych ościeżach. Ściany korpusu nawowego wzmocnione zostały szkarpami i ozdobione gzymsem opaskowym oraz wąskimi oknami zamkniętymi łukiem odcinkowym.. Wieża i korpus przykryte zostały dachami dwuspadowymi krytymi dachówką, zwieńczono je także szczytami uskokowo-sterczynowymi, ozdobionymi pionowymi i poziomymi pasami blend. Wnętrze nawy przykryto drewnianym stropem płaskim. W prezbiterium zastosowano sklepienie krzyżowo-żebrowe.

Wyposażenie

Wystrój i wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z przełomu XIX i XX wieku i utrzymane zostało w stylu neogotyckim. Cechy tego stylu reprezentują m.in. trzy ołtarze (główny i dwa boczne), ambona i konfesjonał. Niegdyś w kościele znajdowała się ambona przenośna datowana na lata 1601/1650.

Bibliografia

1. Katarzyński, Władysław: Historia zapisana na deskach : parafia św. Jana Chrzciciela w Giławach / Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. - 2003, nr 321, dod. „Nasza Warmia”, nr 45, s. 3.
2. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 2 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 202-203.