Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Giławach
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55892.
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIX wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Giławy (niem. Gillau). Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda.
Historia
Świątynia ta została wzniesiona w 1898 roku. W dniu 29 sierpnia 1903 roku jej konsekracji ku czci św. Jana Chrzciciela i św. Elżbiety dokonał biskup pomocniczy Edward Hermann. Z kolei biskup Augustyn Bludau 11 lipca 1921 roku erygował tutaj parafię.
Opis
Jest to kościół neogotycki, orientowany, murowany z cegły. Wzniesiono go na rzucie prostokąta. Po stronie wschodniej znajduje się niższe i węższe od nawy, prosto zamknięte prezbiterium, a po obu jego stronach dwie małe zakrystie. Po stronie zachodniej usytuowano ę kwadratową wieżę z kruchtą w przyziemiu, do której prowadzi portal o profilowanych ościeżach. Ściany korpusu nawowego wzmocnione zostały szkarpami i ozdobione gzymsem opaskowym oraz wąskimi oknami zamkniętymi łukiem odcinkowym.. Wieża i korpus przykryte zostały dachami dwuspadowymi krytymi dachówką, zwieńczono je także szczytami uskokowo-sterczynowymi, ozdobionymi pionowymi i poziomymi pasami blend. Wnętrze nawy przykryto drewnianym stropem płaskim. W prezbiterium zastosowano sklepienie krzyżowo-żebrowe.
Wyposażenie
Wystrój i wyposażenie wnętrza pochodzi głównie z przełomu XIX i XX wieku i utrzymane zostało w stylu neogotyckim. Cechy tego stylu reprezentują m.in. trzy ołtarze (główny i dwa boczne), ambona i konfesjonał. Niegdyś w kościele znajdowała się ambona przenośna datowana na lata 1601/1650.
Bibliografia
- Katarzyński, Władysław: Historia zapisana na deskach : parafia św. Jana Chrzciciela w Giławach / Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. - 2003, nr 321, dod. „Nasza Warmia”, nr 45, s. 3.
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 2 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 202-203.