Roman Szmar

(1903-1984) – aktor, baletmistrz, reżyser

Biografia

Urodził się 28 lutego 1903 roku w Warszawie. Ukończył szkołę ogólnokształcącą i baletową przy Operze Warszawskiej. Występował na scenach od 1921 roku w operach w Poznaniu, Wilnie, Grudziądzu, Katowicach (tutaj uczył się również śpiewu). Od 1929 był baletmistrzem w teatrze łódzkim, następnie we Lwowie, Włocławku, Kilecach, radomiu, Płocku. Brał udział w Powstaniu Warszawskim. Po wojnie występował jako aktor w Opolu (1945-1947, Teatr Miejski), Wrocławiu (1947-1949, Teatr Lalki i Aktora oraz Teatr Młodego Widza), Częstochowie (1949-1950, Teatr Dramatyczny). Od 1950 roku w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W 1974 r. przeszedł na emeryturę. Zmarł 30 sierpnia 1984 roku w Olsztynie, pochowany w Warszawie.

Twórczość

Pracę aktorską zaczynał w Olsztynie rolą Starego Wiarusa w sztuce J.T. Dybowskiego „Kościuszko w Berville” w 1950 roku. Cenił sobie role Dziadka Leśnego w „Zaczarowanym kole” L. Rydla, Stworzył kreację Majora w „Damach i huzarach” A. Fredry, Lone Dennisona w „Drewnianej misce” Morrisa, Kaleba w „Świerszczu za kominem” Dickensa, grał rolę tytułową w „Panu Damazym” Blizińskiego, w „Holsztyńskim” J. Słowackiego i wielu innych. Jubileusz 40-lecia obchodził w 1962 roku rolą Pana Damazego.5.11.1972 r. obchodził 50-lecie pracy aktorskiej, rolą Ciaputkiewicza w „Grubych rybach” M. Bałuckiego. Rolę tę grał w 1946 i 1957 roku. Szmar był aktorem wszechstronnym. Występował w rolach komediowych, dobrze czuł się jako tragik. Występował w melodramatach i sztukach obyczajowych, w repertuarze romantycznym i komediach muzycznych. Miał doskonałą dykcję, gest perfekcjonisty. Bawił się na scenie i potrafił bawić widzów. Pojmował aktorstwo jako zdolność przekazywania różnych stanów ducha, różnych indywidualności fizycznych i charakterologicznych. W 1976 roku wystąpił w serialu telewizyjnym „Wakacje” w reż. Anette Olsen (1976).

Nagrody i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Srebrny Krzyż Zasługi (1955)
• Złota odznaka „Zasłużony dla Warmii i Mazur”

Bibliografia

1. Dzitko, Bohdan: Braw już nie będzie…/ Bohdan Dzitko // „Warmia i Mazury”. – 1984, nr 19, s. 13.
2. Segiet, Janusz: Portretów olsztyńskich ciąg dalszy / Janusz Segiet. – Olsztyn : Gray Goblin, 2006. – S. 17-21.