Maksymilian Kubacki

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Wersja z dnia 09:10, 5 mar 2020 autorstwa Konrad (dyskusja | edycje) (→‎Bibliografia)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Maksymilian Kubacki

(1930-1973) – nauczyciel, działacz społeczny, animator kultury

Biografia

Urodził się we Francji 31 grudnia 1930 r. w miejscowości Ensisheim koło Kolmar w Alzacji, w rodzinie polskiego emigranta Ignacego Jurdeczki (uczestnika Powstania Wielkopolskiego z 1918 r.) i Marty ze Zdrojków. Jego ojciec pochodził z Chojna koło Rawicza, a do Francji wyemigrował w poszukiwaniu pracy po I wojnie światowej. Jego matka pochodziła z rodziny mieszkającej w miejscowości Rożental, położonej koło Nowego Miasta Lubawskiego.

W 1936 r. Marceli wrócił wraz z rodziną do Rożentala. Tutaj rozpoczął naukę szkolną i mimo okupacji hitlerowskiej kontynuował ją na tajnych kompletach.

Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 r. ukończył klasę siódmą i zdał egzamin wstępny do gimnazjum w Lubawie. W tym samym roku rodzina przeprowadziła się do Ostródy. W 1949 r. ukończył gimnazjum, a kilka lat później studia na Wydziale Historii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W tym czasie zamieszkał we wsi Reszki, w gminie Samborowo, w powiecie ostródzkim.

W 1957 r. ożenił się z Joanną Walentynowicz, która przyjechała do Polski z rodziną z Wileńszczyzny,z Nowych Święcian.

Zmarł 8 października 1973 r. Został pochowany na cmentarzu w Rożentalu koło Ostródy. Żona Joanna zmarła w 1998 r. Spoczywa również na cmentarzu w Rożentalu.

Działalność

Po ukończeniu gimnazjum, w odpowiedzi na apel władz, zgłosił się do pracy we wsi Reszki, w charakterze nauczyciela niekwalifikowanego. Tutaj pracował aż do 1972 r. Niemal od samego początku podjął działalność społeczną i kulturalną. Zorganizował we wsi Ochotniczą Straż Pożarną. Zaangażował ludzi w budowę remizy strażackiej. Mając na uwadze problemy integracji ludności napływowej i autochtonicznej, a także pielęgnowanie wartości kultury ludu mazurskiego, zorganizował w 1950 r. wiejski zespół pieśni i tańca. Składał się on z mieszkańców wielu okolicznych wsi, a jego program opierał się głównie na starych melodiach i tańcach mazurskich, w tym pieśniach zebranych przez Gustawa Gizewiusza. Zespół uczestniczył nie tylko w uroczystościach powiatowych i wojewódzkich, ale także brał udział w licznych konkursach i przeglądach ogólnopolskich, zorganizowanych m.in. w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Lublinie, Szczecinie.

W 1972 r. objął stanowisko dyrektora Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku. Należał do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, w którym pełnił liczne funkcje - od poziomu gminy do władz wojewódzkich. Był też aktywnym działaczem Związku Nauczycielstwa Polskiego – w ognisku, oddziale powiatowym, a także w Zarządzie Okręgu, w którym przez dwie kadencje pełnił funkcję wiceprezesa. Udzielał się w Związku Hodowców Koni, hodował konie rasowe. Angażował się w zachowanie koni zanikającej rasy z oszmiany, przywiezionych przez osiedlającą się ludność z Wileńszczyzny. Był myśliwym, zaangażowanym w działalność Koła Łowieckiego.

Ponieważ biegle władał językiem niemieckim, zajmował się pomocą ludności niemieckiej przy załatwianiu wszelkich formalności związanych z wyjazdami w ramach łączenia rodzin do RFN czy NRD w latach 60-tych i 70-tych

Był również rolnikiem i hodowcą. Aby uniknąć obowiązkowego w tamtych czasach wstąpienia do PZPR, zaczął uprawiać działkę rolną, należącą do szkoły. Później dokupił i wydzierżawił dodatkowo ziemie uprawne. Pozwoliło mu to na przynależność do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego

Zdjęcia

  • Chór "Harmonia" w Olsztynie

  • Orkiestra symfoniczna przy Stoczni Rzecznej w Czarnkowie

  • Orkiestra szkolna z dyrygentem - Poznań 1930 r.

  • Zakończenie studiów w Państwowym konserwatorium Muzycznym Poznań 1933 r.

  • Popisy uczniów z Ogniska Muzycznego

  • Poznań Dębiec, M. Kubacki z klasą

  • Przy tablicy na SN

  • Tablica pamiątkowa na budynku

Ciekawostki

  • W Wyższej Szkole Pedagogicznej w Olsztynie powstała w 1980 roku praca magisterska pt. ,, Działalność Maksymiliana Kubackiego na tle życia kulturalnego Ostródy w latach 1961 – 1971” napisana przez Magdalenę Chojnowską.
  • W marcu 1995 r. powstało „Ostródzkie Towarzystwo Muzyczne im. Maksymiliana Kubackiego”, które krzewi jego idee, prowadząc Społeczną Szkołę Muzyczną I-go i II-go stopnia z uprawnieniami szkoły publicznej i Ognisko Muzyczne.
  • Na budynku szkoły znajduje się tablica poświęcona Maksymilianowi Kubackiemu
  • W 2010 r. Chór „Harmonia” z Czarnkowa koncertował w Ostródzie i Morągu i zaśpiewał pod tablicą Maksymiliana Kubackiego, byłego dyrygenta choru.

Odznaczenia

  • Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego za tajne nauczanie w czasie wojny
  • Złota Odznaka Zasłużonych dla Warmii i Mazur
  • Odznaka Zasłużonego Działacza Kultury

Bibliografia

Źródła drukowane:

  1. Kulig Ewa „Ostróda. Z dziejów miasta i okolic”, Olsztyn, Pojezierze, 1976,s.344-345
  2. Peter Tadeusz „Portrety Ostródzian” od XIV wieku do współczesności”, Ostróda, 2016, s. 246-247
  3. Łaszyn Stefan „Liceum Pedagogiczne nr 2 w Bartoszycach Klasy Ukraińskie1956-1970”, Bartoszyce-Olsztyn 2018, s. 146, 147, 153, 265, 299, 320-322, 333, 394, 548, 564, 565, 591, 599, 628, 629, 764, 767, 798
  4. Haliccy Gertruda i Lucjan „Czarnkowski Dom Kultury”, Nadnoteckie Echa, Czarnków 2004, s.5, 22
  5. Michał Górzny „Ćwierć wieku z pieśnią na Ustach” Czarnków 2018
  6. Stuligrosz Stefan „Piórkiem Słowika”, Media Rodzina of Poznań, 1995, s.58
  7. Peter Tadeusz „Zasłużeni Ostródzianie. Maksymilian Kubacki”, Gazeta Ostródzka, 4-9 czerwca 1998, Nr 23, s.8
  8. Korkozowicz Jerzy „Wycieczka na Łomnicę”, Olsztyn, Pojezierze, 1983, s.149
  9. Górzny Michał. „Chór męski Harmonia”, Nadnoteckie Echa, 30 listopad 1998, nr 22, s.6
  10. Podolska Elżbieta „Jego pasją była muzyka”, Obchody 100-lecia urodzin Maksymiliana Kubackiego, patrona Ostródzkiego Towarzystwa Muzycznego, "Gazeta Ostródzka" 18-25 wrzesień 2008, nr 38, s.7
  11. Połoniewicz Zbigniew „Muzyczny jubileusz”, Rozmaitości Ostródzkie, wrzesień 2008, nr 9, s.22 ( artykuł podpisał: Absolwent, był wówczas wicestarostą Ostródy))
  12. Podolska Elżbieta „Tak się śpiewa tylko w Wielkopolsce!”, Nadnoteckie Echa, Czarnków 2010, nr 39, s.10
  • Kroniki, sprawozdania, dokumentacja:
    • Powiatowego Domu Kultury w Czarnkowie
    • Studium Nauczycielskiego w Ostródzie
    • Społecznego Ogniska Muzycznego w Ostródzie
    • Archiwum domowe - dokumenty, zdjęcia, Klip wideo z Uroczystości 100-lecia Urodzin M. Kubackiego z sali ostródzkiego zamku 17 wrzesień 2008
  • Wspomnienia
    • Jerzy Korkozowicz ‘’Ostatnie pożegnanie”,
    • Oleczek Halina. Kazimiera i Stanisław Zielińscy, Zbigniew Połoniewicz ’Profesor Maksymilian Kubacki. Wspomnienia absolwenta”,
    • Czajkowski Antoni „Wspomnienia o profesorze” Gębura Jezry „Anegdota o profesorze Kubackim”
Źródło: „http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php?title=Maksymilian_Kubacki&oldid=80671”