Dwór w Bażynach

Źródło: www.archipelag.ceik.eu

Źródło: archipelag.ceik.eu

Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVII wieku.

Lokalizacja

Rezydencja ziemska (w literaturze wymieniana także jako pałac) została wybudowana na niewielkim wzniesieniu, na terenie wsi Bażyny (niem. Basien), w środkowej części dawnego zespołu, w otoczeniu parku i w pobliżu kompleksu gospodarczego. Wieś położona jest w powiecie lidzbarskim, w gminie Orneta (6 km na północny zachód od miasta).

Historia

Niegdyś w tym miejscu znajdował się majątek ziemski należący do najstarszych na Warmii. Już w 1289 roku biskup Henryk I Fleming dobra te nadał swojemu bratu Albertowi. Albert Fleming przybrał nazwisko Baysen-Bażyński. Po Bażyńskich majątek był własnością Barczów, Wastowskich, Ratków, a od 1681 roku von Schau. W 1818 roku poprzez małżeństwo przeszedł na własność rodu von Woisky, do którego należał do 1939 roku, wówczas, także poprzez małżeństwo, przeszedł na własność baronów von Printz. Rezydencję znajdującą się w tym miejscu wzniesiono w XVII wieku na miejscu średniowiecznej budowli, z której pozostały fragmenty murów. W kolejnych wiekach kilkakrotnie ją przebudowano, m.in. w 1763 roku, w drugiej połowie wieku XIX i na początku wieku XX. Po drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast dwór zaadoptowano na mieszkania pracownicze. Obecnie dysponuje nim Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa..

Opis

Jest to dwór późnobarokowy o cechach silnie zniekształconych w wyniku kolejnych ingerencji budowlanych. Wzniesiono go na rzucie prostokąta, fasadą frontową zwróconą ku wschodowi. Jest murowany i otynkowany tynkowany, podpiwniczony. Posiada dwie kondygnacje i przekryty został dachem naczółkowym z półkolistymi lukarnami nad bocznymi półszczytami. W elewacji frontowej znajduje się długa wystawka w połaci dachowej. Pierwotnie był tu duży taras na osi z ozdobną, żeliwną balustradą. Układ wnętrz jest dwutraktowy, z sienią i klatką schodową na osi. Pomieszczenia przykryte zostały na parterze sufitem z fasetą, na piętrze stropami belkowymi.

Bibliografia

1. Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 83.
2. Katalog zabytków sztuki. T. 2: Województwo elbląskie. Braniewo, Frombork, Orneta i okolice. Z. 1: tekst / pod red. Mariana Arszyńskiego i Mariana Kutznera. - Warszawa : Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1980. - S. 3.

Zobacz też

• Historia dworu w Bażynach, materiał zamieszczony na stronie internetowej www./archipelag.ceik.eu [dostęp 05.02.2014 r.]