Dwór w Dunajku

Fot. Mieczysław Kalski

Zabytek architektury wzniesiony w połowie XIX wieku.

Lokalizacja

Rezydencja została wybudowana na krańcu wsi Dunajek (niem. Duneyken), w otoczeniu parku i zabudowań gospodarczych. Wieś położona jest w powiecie gołdapskim, w gminie Gołdap, w pobliżu drogi z Olecka do Giżycka.

Historia

Znajdujący się w tym miejscu majątek ziemski pod koniec XIX wieku należał do Gustawa Behra. Na początku XX wieku jego właścicielem został Max Förster, a następnie rodzina Nagel. Dwór pochodzi z połowy XIX wieku. Ówczesna siedziba właścicieli miała cechy późnoklasycystyczne. W 1908 roku została ona rozbudowana, a elewacje zyskały secesyjne formy dekoracyjne. Po drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast dwór zaadaptowano na biura i mieszkania pracownicze. Od początku lat 90-tych mieniem dysponuje Agencja Nieruchomości Rolnej Skarbu Państwa. Obecnie dwór oraz pozostałości zabudowań gospodarczych i parku mają dzierżawcę.

Opis

Parterowy, murowany i otynkowany budynek wzniesiono na rzucie wydłużonego prostokąta. W elewacji frontowej znajduje się prostokątny ryzalit, w którym umieszczono jedno z dwóch głównych wejść. Od strony ogrodu dostawiono niewielki, wieloboczny ryzalit, zwieńczony kielichowym daszkiem z iglicą. Z tej strony znajduje się także wejście, ze schodami prowadzącymi do ogrodu. Elewacje dworu podzielone zostały otworami okiennymi i drzwiowymi (prostokątnymi i zamkniętymi łukiem pełnym – od strony ogrodu) w otoczkach gzymsowych i ozdobione charakterystycznymi płyciznami. Całość przykryto dachem dwuspadowym, z lukarnami od strony ogrodu. W otoczeniu dworu zachował się fragment dawnego parku, a także niektóre zabudowania gospodarcze, m.in. spichlerz, obora i gorzelnia (ulokowana na terenie we wsi).

Bibliografia

1. Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. - S. 250-252.
2. Gołdap : z dziejów miasta i powiatu / red. Elżbieta Ceglarska [et al.]. - Olsztyn : Pojezierze, 1971. - S. 57.

Zobacz też

• Dunajek, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.polskiezabytki.pl [dostęp 18.02.2014 r.]
• Zabytki Olecka i powiatu, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.um.olecko.pl [dostęp 18.02.2014 r.]