Kościół pw. Matki Bożej Królowej Polski w Pisanicy

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Źródło: W. Guzewicz, Kościoły i parafie Ziemi Ełckiej, Ełk 2008, s. 125.
Źródło: W. Guzewicz, Kościoły i parafie Ziemi Ełckiej, Ełk 2008, s. 125.
Fot. Schubert. Fasada 1926 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 60272.
Fot. Schubert. Ołtarz kazalnicowy 1926 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 60277.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony pod koniec XIX wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na wzgórzu w centrum wsi Pisanica (między rokiem 1934 a 1938 zmieniono nazwę miejscowości z Pissanitzen na Ebenfelde). Wieś położona jest w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo.

Historia

Pierwszy drewniany kościół ewangelicki został wybudowany w tej miejscowości przed 1565 rokiem. Uległ on jednak zniszczeniu w wyniku pożaru w 1656 roku podczas najazdu wojsk tatarskich. Nową świątynię wzniesiono w latach 1670-1678. W dniu 9 sierpnia 1868 roku i ten kościół został zniszczony w wyniku pożaru. Kolejną budowlę wzniesiono w 1894 roku i ta większości zachowała się do dnia dzisiejszego (w czasie I wojny światowej zniszczeniu uległa wieża i część korpusu, ale zostały odbudowane). Po drugiej wojnie światowej kościół przejęli katolicy. W dniu 15 maja 1971 roku utworzono tu parafię rzymskokatolicką.

Opis

Jest to kościół orientowany, jednonawowy, wzniesiony w stylu neogotyckim, z czerwonej cegły, na planie prostokąta (wymiary: długość 30 m, szerokość 15 m). Od strony zachodniej przylega do niego strzelista dwukondygnacyjna wieża (wysokość: około 20 m). W partii przyziemnej, znajdują się w niej trzy symetryczne, małe, prostokątne okna zakończone łukiem ostrym. Powyżej, w okręgu umieszczono mozaikę przedstawiającą Matkę Bożą Częstochowską, a po obu jej stronach trzy różnej wysokości blendy z otworami szczelinowymi. W drugiej kondygnacji znajdują się blendy zakończone łukiem arkadowym na przemian z prześwitami. Czterospadowy dach wieży pokryto czerwoną dachówką, natomiast dwuspadowy dach korpusu nawowego – czerwoną dachówką ceramiczną. W ścianach nawy znajdują się okna i blendy ostrołukowe. Dodatkowo, elewację wschodnią, w której znajduje się szkarpa, zdobią małe prostokątne okna, blendy w kształcie koła i czteroschodkowy szczyt. Wnętrze nawy przykryto drewnianym stropem płaskim, podzielonym na kwadraty, w prezbiterium zastosowano sklepienie z cegły, otynkowane. Plac kościelny otacza kamienny mur.

Wyposażenie

Wystrój i wyposażenie kościoła pochodzi głównie z okresu jego ostatniej odbudowy. W jednokondygnacyjnym ołtarzu głównym w kształcie tryptyku znajduje się późniejszy obraz Matki Bożej Częstochowskiej z napisem u dołu: „Pod Twoją obronę”, a po jego bokach figury świętych: Antoniego i Franciszka. W prezbiterium umieszczono ołtarz posoborowy w formie sarkofagu. Są tam także dwa witraże figuralne, przedstawiające czterech ewangelistów i ich symbole. Po obu stronach, wzdłuż ścian bocznych, znajdują się drewniane empory. Na ich balustradach wywieszone są obrazy przedstawiające stacje Drogi Krzyżowej, a pod nimi obraz Miłosierdzia Bożego (po lewej stronie) i obraz ku czci Trójcy Świętej i Rodziny Bożej (po prawej). Od strony zachodniej znajduje się drewniany chór muzyczny, a na nim organy.

Bibliogtafia

  1. Guzewicz, Wojciech: Kościoły i parafie Ziemi Ełckiej / Wojciech Guzewicz. – Ełk: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum, 2008. – S. 121-124.

Zobacz też

  • Parafie Diecezji Ełckiej: Pisanica – parafia p.w. Matki Bożej Królowej Polski, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.diecezjaelk.pl [dostęp 09.12.2013 r.]