Karolina Bębenkowa

Źródło: Katalog wystawy sztuki ludowej Mazur i Warmii. – Olsztyn : Muzeum Mazurskie, 1955, s. 21

.

(1881-?) – tkaczka ludowa, artystka-amatorka (specjalność – szmaciaki)

Biografia

Urodzona w 1881 r. we wsi Duże Lesiny (powiat szczycieński). Pracowała w Spółdzielni „Przodownica” w Wielbarku. Brak danych na temat daty śmierci.

Twórczość

Dywaniki-szmaciaki z tradycyjnym ornamentem roślinnym, figuralnym i zwierzęcym oraz geometrycznym, tworzone ze szmatek ciętych w wąskie paski i potem barwionych. Tak spreparowane paski tworzyły wątek na osnowie pakulanej. Przy tradycyjnie stosowanym wzornictwie – w pasy lub romby, rzadziej w kraty – Bębenkowa tworzyła swoje dzieła zdobiąc je wzornictwem wyróżniającym się oryginalnością. Tak więc swoimi dziełami nawiązywała do najbardziej klasycznych szmaciaków (np. wykonanych pod koniec XIX w. przez nestorkę tkaczek ludowych – Karolinę Sakowską z Mikuł w powiecie Szczytno), stwarzając równocześnie własny, specyficzny styl – niepowtarzalny a jednocześnie rozpoznawalny.

Charakterystyka twórczości

Cechy wyróżniające dywany-szmaciaki Bębenkowej:

• wyjątkowy dobór kolorystyki (najchętniej stosowane kolory – intensywny niebieski i zielony)
• stosowanie osnowy barwionej, która w rezultacie tworzy barwy złamane
• specyficzny układ kolorystyczny w kompozycji tkaniny – oryginalne przeplatanie odmiennych barwnych pól
• ulubiona ornamentyka:
  • ptaki
  • kwiaty
  • romby.
    

Prace Bębenkowej znajdują się w zbiorach Oddziału Muzeum Warmii i Mazur w Szczytnie oraz we wzorcowni CPLiA. Tkaniny artystki były również wystawiane na ekspozycjach tematycznych w Muzeum Warmii i Mazur (ówczesnym Muzeum Mazurskim w Olsztynie), m.in. w 1960 r. (co zostało udokumentowane).

Nagrody

1955 r. - 3. nagroda, przyznana przez Ministerstwo Kultury i Sztuki na wystawie „Sztuka ludowa Mazur i Warmii” (za szmaciaki)

Bibliografia

1. Orynżyna, Janina: CPLiA na Ziemiach Północnych : sztuka ludowa województw: olsztyńskiego i gdańskiego / tekst Janina Orynżyna, oprac. graf. Maria Radomska, fot. Tadeusz Jankowski, Alojzy Kuraczyk, Tadeusz Cichowicz. – Olsztyn: Muzeum Mazurskie, 1960. – S. 8.
2. Katalog wystawy sztuki ludowej Mazur i Warmii. – Olsztyn : Muzeum Mazurskie, 1955.