Dwór w Górowie: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
Linia 1: Linia 1:
[[Image: dwor_gorowo_1.jpg|thumb|right|250px|Fot. z 1905/1910 roku.<br>Źródło: [http://www.bildarchiv-ostpreussen.de/suche/index.html.po#!start=1 www.bildarchiv-ostpreussen.de] ]]
+
[[Image:gorowo.jpg|thumb|right|290px|Fot. Mieczysław Kalski]]
[[Image: dwor_gorowo_3.jpg|thumb|right|250px|Fot. Frederik Blattgerste. 2010 rok.<br>Źródło: [http://www.ostpreussen.net/ostpreussen/orte.php?stadt=688 www.ostpreussen.net] ]]
 
[[Image: dwor_gorowo_4.jpg|thumb|right|250px|Budynek dawnego karceru.<br>Źródło: [http://www.ostpreussen.net/ostpreussen/orte.php?stadt=688 www.ostpreussen.net] ]]
 
  
 
Zabytek architektury wzniesiony w XVIII wieku.  
 
Zabytek architektury wzniesiony w XVIII wieku.  

Aktualna wersja na dzień 07:02, 13 kwi 2015

Fot. Mieczysław Kalski

Zabytek architektury wzniesiony w XVIII wieku.

Lokalizacja

Rezydencja została wybudowana na wzniesieniu, na terenie wsi Górowo (niem. Bergenthal), w otoczeniu parku i kompleksu zabudowań gospodarczych. Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w gminie Kolno (15 km na północ od Biskupca Reszelskiego).

Historia

Znajdujące się w tej miejscowości dobra rycerskie od drugiej połowy XIV wieku stanowiły uposażenie urzędników biskupich, a następnie, do końca XVIII wieku, własność rodów szlachty warmińskiej. W połowie XIX wieku posiadłość przejęła rodzina Sarasin, której przedstawiciele mieszkali tu do 1945 roku. Pierwsza rezydencja powstała w tym miejscu jeszcze w XV wieku. W późniejszym okresie była ona wielokrotnie przebudowywana. Obecna budowla pochodzi z XVIII wieku. W 1866 roku wokół dworu powstał park krajobrazowy, zaprojektowany przez Johanna Larassa. Po drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, natomiast dwór zaadaptowano na biura i mieszkania pracownicze. Na początku lat 90-tych XX wieku przeprowadzono remont budynku. Od tamtego czasu stał on pusty. Od 2000 roku wraz z parkiem stanowi własność prywatną.

Opis

Jest to budowla murowana z cegły, otynkowana, jednokondygnacyjna, z wysokim podpiwniczeniem i użytkowym poddaszem, przekryta dachem naczółkowym. Wzniesiono ją na planie prostokąta, na podmurówce z kamienia polnego. Po obu stronach budynku znajdują się dwukondygnacyjne ryzality zwieńczone attyką, z rozbudowanym gzymsem – od frontu dodatkowo ze sterczynami, od strony parku z dekoracją lizenową. W elewacji frontowej umieszczono również skrajne ryzality zwieńczone szczytami o linii wklęsło-wypukłej, ze ślepym tondem w polu. Od frontu dwór poprzedzony został dużym podjazdem, Od strony parku zbudowano wysoki, murowany taras z wąskimi obustronnymi zejściami do ogrodu. W otoczeniu rezydencji znajdują się pozostałości dawnego parku z alejami, szpalerami i grupami drzew zróżnicowanych gatunkowo. Od strony głównej drogi dojazdowej park ogrodzony jest niskim kamiennym murem. Zachowały się także dawne zabudowania gospodarcze w tym niewielki budynek z wieżyczką dzwonniczą w dachu, usytuowany przy bramie wjazdowej do dworu. Podobno pełnił on funkcję karceru, w czasach, gdy właściciel dóbr miał prawo sądzić swych poddanych. W późniejszych czasach budynek pełnił funkcję stróżówki. Jest tutaj także dawny dom ogrodnika, przekształcony w okresie powojennym.

Bibliografia

  1. Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich : dobra utracone czy ocalone? / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Wydawnicze Arta Mirosław Garniec, 2001. – S. 144-147.
  2. Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Szlakiem pałaców i dworów / Małgorzata Jackiewicz-Garniec // „Gazeta Warmii i Mazur”. – 2001, nr 203, s. 12.

Zobacz też

  • Górowo (niem. Borgenthal), gmina Kolno, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.ciekawemazury.pl [dostęp 18.02.2014 r.]