Wieża bramna w Braniewie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Image: wieza_bramna_braniewo_2.jpg|thumb|right|200px| Wnętrze wieży z herbem biskupim. Fot. po 1945 roku.<br>Źródło: [http://www.it.braniewo.pl/?page=76&lang=1&galid=14 www.it.braniewo.pl] ]] | [[Image: wieza_bramna_braniewo_2.jpg|thumb|right|200px| Wnętrze wieży z herbem biskupim. Fot. po 1945 roku.<br>Źródło: [http://www.it.braniewo.pl/?page=76&lang=1&galid=14 www.it.braniewo.pl] ]] | ||
[[Image: wieza_bramna_braniewo_3.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://iwmali.bloog.pl/id,4967845,title,Braniewo-zamek-z-XIV-wiekuKosciol-sw-TrojcyKosciol-pw-Krzyza-Swietego,index.html?smoybbtticaid=6122c4 www.iwmali.bloog.pl] ]] | [[Image: wieza_bramna_braniewo_3.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://iwmali.bloog.pl/id,4967845,title,Braniewo-zamek-z-XIV-wiekuKosciol-sw-TrojcyKosciol-pw-Krzyza-Swietego,index.html?smoybbtticaid=6122c4 www.iwmali.bloog.pl] ]] | ||
| − | [[Image: wieza_bramna_braniewo_4.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://polskaniezwykla.pl/web/gallery/photo,16574.html www.polskaniezwykla.pl] ]] | + | [[Image: wieza_bramna_braniewo_4.jpg|thumb|right|200px|Fot. iwmali.<br>Źródło: [http://polskaniezwykla.pl/web/gallery/photo,16574.html www.polskaniezwykla.pl] ]] |
Zabytek architektury wzniesiony pod koniec XIII wieku. | Zabytek architektury wzniesiony pod koniec XIII wieku. | ||
Wersja z 08:16, 16 gru 2014
Zabytek architektury wzniesiony pod koniec XIII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Wieża stanowiąca niegdyś fragment zamku biskupiego znajduje się w centrum Braniewa, około 100 m od kościoła św. Katarzyny.
Historia
Dolna część wieży została zbudowana w czwartej ćwierci XIII wieku. Nadbudowano ją w latach 1320-1330. Jej najwyższa kondygnacja pochodzi z XVII wieku, a wieńczące ją ozdobne gzymsy z lat 1873-1874.
Opis
Wieża łączyła niegdyś zamek z przedzamczem i powiązana była z zachodnią kurtyną muru obronnego. Jest to budowla gotycka, murowana z cegły, trzykondygnacyjna. Wzniesiono ją na planie kwadratu na kamiennej podmurówce. W dolnej kondygnacji znajduje się otwór przejazdowy z bramą, zamknięty ostrym łukiem (dziś zamurowany). Elewacje posiadają elementy dekoracyjne w postaci płycin zamkniętych łukiem ostrym. W ścianie zachodniej i wschodniej widoczne są fragmenty ostrołukowych arkad przejazdu, z których wschodni obrzeżony został w partii łuku fryzem z cegieł układanych rębem skośnym. Są tam także nikłe fragmenty południowej kurtyny muru obronnego przedzamcza z resztką południowo-zachodniej wieży oraz relikty południowego zewnętrznego muru i gardzieli dojazdu do furty zwanej Biskupią (z drugiej połowy XV wieku). Zachowane są także ganki obronne.
Otwór przejazdowy zamknięty był pierwotnie sklepieniem kolebkowym, obecnie całą przestrzeń bramy zajmują murowane schody. Wyżej, na trzeciej kondygnacji znajduje się niedostępne pomieszczenie kaplicy z lat 1320-1330 (pierwotnie połączone z salą sąsiedniego budynku mieszkalnego). Jest to pomieszczenie niewielkie, ale stosunkowo wysokie, zamknięte sklepieniem gwiaździstym, wspartym na konsolach ze sztucznego kamienia. W południowej ścianie kaplicy znajduje się głęboka ostrołukowa wnęka ołtarza, natomiast na piętrach – murowane kręcone schody, które prowadziły na obiegającą wnętrze galeryjkę utworzoną w grubości murów wieży. W jednej z wnęk, w północnej ścianie, wmurowano prostokątną tablicę z piaskowca, przedstawiającą herb biskupa Szymona Rudnickiego (1604-1621) z napisem:
SIMON RUDNICKI DGEPIS VARMIENSIS
Sklepienia tego pomieszczenia zostały zniszczone w 1945 roku, a zrekonstruowano w roku 1960 – wówczas też nakryto wieżę dachem.
Bibliografia
- Czubiel, Lucjan: Zamki Warmii i Mazur / Lucjan Czubie. – Olsztyn : Pojezierze, 1986. S. 9-10.
- Jackiewicz-Garniec, Małgorzata: Zamki państwa krzyżackiego w dawnych Prusach : Powiśle, Warmia, Mazury / Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec. – Olsztyn : Studio Arta, 2006. – S. 88-96.
- Katalog zabytków sztuki. T. 2: Województwo elbląskie. Braniewo, Frombork, Orneta i okolice. Z. 1: tekst / pod red. Mariana Arszyńskiego i Mariana Kutznera. - Warszawa : Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1980. - S. 24.
Zobacz też
- Wieża Brama Zamku Biskupiego, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.it.braniewo.pl [dostęp 09.02.2014 r.]
