Kościół pw. św. Mateusza w Różynce: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 8: | Linia 8: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Różynka|Różynka]] (niem. Heilsberg). Wieś położona jest w [[ewim: | + | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Różynka|Różynka]] (niem. Heilsberg). Wieś położona jest w [[ewim:Świątki (gmina wiejska) |gminie Świątki]], w [[ewim:Powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
*kielich z XVII wieku, wykonany przez złotnika z [[ewim:Braniewo |Braniewa]], [[ewim:Hans Schambogen |Hansa Schambogena]], | *kielich z XVII wieku, wykonany przez złotnika z [[ewim:Braniewo |Braniewa]], [[ewim:Hans Schambogen |Hansa Schambogena]], | ||
*kielich z 1674 roku, ufundowany przez kanonika warmińskiego, [[ewim:Michał Jakub Marquardt |Michała Jakuba Marquardta]]. | *kielich z 1674 roku, ufundowany przez kanonika warmińskiego, [[ewim:Michał Jakub Marquardt |Michała Jakuba Marquardta]]. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[ewim:Szymon Rudnicki |Szymon Rudnicki]] | ||
| + | *[[ewim:Carl Biereichel |Carl Biereichel]] | ||
| + | *[[ewim:Michał Jakub Marquardt |Michał Jakub Marquardt]] | ||
| + | *[[ewim:Antoni Krieger |Antoni Krieger]] | ||
| + | *[[ewim:Hans Schambogen |Hans Schambogen]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 29: | Linia 36: | ||
[[Category:Obiekty architektury]] | [[Category:Obiekty architektury]] | ||
| + | [[Category:Kościoły i kaplice]] | ||
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:Powiat olsztyński]] | [[Category:Powiat olsztyński]] | ||
| + | [[Category:Świątki (gmina wiejska)]] | ||
[[Category:1601-1700]] | [[Category:1601-1700]] | ||
Wersja z 08:50, 24 lip 2014
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony na początku XVII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Różynka (niem. Heilsberg). Wieś położona jest w gminie Świątki, w powiecie olsztyńskim.
Historia
Pierwsza świątynia została uposażona w dokumencie lokacyjnym wsi z 1359 roku. Najwcześniejsza wzmianka o niej pochodzi z 1597 roku. Obecny kościół został zbudowany w 1604 roku, a konsekrowany w 1606 roku przez biskupa Szymona Rudnickiego. Wieża pochodzi z XVIII wieku. Jej dach wykonano po spaleniu poprzedniego w roku 1935. W 1912 roku dobudowano do kościoła nowe prezbiterium z zakrystią oraz kruchtę.
Opis
Jest to budowla salowa z przybudówkami, murowana z cegły, nie otynkowana. Szczyt wschodni – schodkowo-sterczynowy, ozdobiony fryzami opaskowymi i wnękami zwieńczono sygnaturką i chorągiewką z datą 1606. Ścianę zachodnią ozdobiono dwoma blendami i podobnym szczytem, przesłoniętym jedynie wieżą. Wieża jest drewniana, o konstrukcji słupowej, jej ściany lekko zwężają się ku górze. Całość zwieńczono gontowym dachem namiotowym z iglicą. Wnętrze nawy przykryto polichromowanym stropem.
Wyposażenie
Wystrój i wyposażenie kościoła jest stylowo zróżnicowane. Ołtarz główny i ambona są późnoklasycystyczne i pochodzą z 1830 roku. Wykonano je w warsztacie Carla Biereichela (młodszego). W ołtarzu znajdują się rzeźby św. Jana Ewangelisty, św. Łukasza, a także późnobarokowe obrazy Koronacji Najświętszej Maryi Panny i św. Mateusza. Lewy ołtarz boczny pochodzi z 1685 roku, z fundacji Michała Jakuba Marquardta, kanonika dobromiejskiego i miejscowego proboszcza. Prawy ołtarz pochodzi z 1715 roku, natomiast dwie granitowe kropielnice prawdopodobnie jeszcze ze średniowiecza. W kościele znajdują się także cenne rzeźby, m.in. późnogotycki krucyfiks z pierwszej połowy XVII wieku, krucyfiksy barokowe, figury św. Marka i Mateusza z ołtarza głównego, obrazy z pierwszej połowy XVII wieku, a także zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.:
- monstrancja późnobarokowa z 1746 roku, wykonana przez złotnika dobromiejskiego Antoniego Kriegera
- kielich z XVII wieku, wykonany przez złotnika z Braniewa, Hansa Schambogena,
- kielich z 1674 roku, ufundowany przez kanonika warmińskiego, Michała Jakuba Marquardta.
Zobacz też
Bibliografia
- Chrzanowski, Tadeusz: Przewodnik po zabytkowych kościołach Północnej Warmii / Tadeusz Chrzanowski. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1978. – S. 143-144.
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 294.
- Piskorska, Józefa: Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II, Ilustrowany katalog zachowanych dzieł / Józefa Piskorska. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. – S. 98-99.
- Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 89.
