Franciszek Wiśniewski

(1916-1994) – nauczyciel, działacz społeczny, regionalista

Biografia

Urodził się w 1916 r. w Działdowie. W rodzinnej miejscowości ukończył szkołę powszechną, naukę kontynuował w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Działdowie. Po zamknięciu seminarium w 1936 r. rozpoczął naukę w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Grudziądzu. W 1937 r. uzyskał dyplom nauczyciela – w tym samym roku (od września) zaczął pracować jako nauczyciel kontraktowy w Uzdowie. W 1938 r. został powołany do służby wojskowej, podczas której ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy w Pułtusku, potem zaś odbył praktykę w III Batalionie 32 Pułku Piechoty w Działdowie. Nie zdążył jeszcze zakończyć praktyki, gdy wybuchła wojna. Walczył w bitwie pod Mławą, a 24 września 1939 r. został ranny i jeszcze przez cały listopad ‘39 leczył się w szpitalu w Zamościu. Podczas całej okupacji ukrywał się w Mławie – pracował wówczas jako robotnik, udzielał się również w tajnym nauczaniu. W 1941 r. ożenił się z Bronisławą Krenc, nauczycielką z Działdowa. Po wyzwoleniu – już 20 stycznia 1945 r. – wrócił wraz z rodziną do rodzinnego Działdowa i zaczął pracę w miejscowym Liceum Ogólnokształcącym. W 1950 r. został powołany na kierownika referatu kadr w działdowskim Wydziale Oświaty. W 1958 r. wrócił do zawodu – zaczął uczyć w Szkole Podstawowej nr 2 w Działdowie. We wrześniu 1970 r. został dyrektorem działdowskiej Szkoły Podstawowej nr 1, w l. 1975-1977 sprawował również funkcję dyrektora placówki, w której przedtem uczył – Szkoły Podstawowej nr 2. Aktywnie wspomagał miejscowe życie społeczne, pełniąc wiele funkcji: w l. 1960-1970 był kierownikiem Powiatowego Ośrodka Metodycznego, od 1963 r. przez kilka lat pełnił obowiązki prezesa Zarządu Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w Działdowie, był również prezesem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, sekretarzem Zarządu Powiatowego Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (1952-1956), radnym Miejskiej Rady Narodowej, a przede wszystkim współzałożycielem oraz wieloletnim prezesem Towarzystwa Miłośników Ziemi Działdowskiej (do 1992 r.). Był również zapalonym regionalistą-kolekcjonerem: zbierał m.in. pamiątki oraz wszelkie materiały związane z historią rodzinnej miejscowości oraz ziemi działdowskiej. Zmarł w 1994 r.

Publikacje

• Kronika miasta Działdowa (1945-1962)
• Działdowo : z dziejów miasta i powiatu (współautorstwo)

Nagrody i odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego
• Odznaka „Zasłużony dla Warmii i Mazur”
• Nagroda Prezydenta Elbląga

Bibliografia

1. Filipkowski, Tadeusz: W obronie polskiego trwania : nauczyciele polscy na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach międzywojennych / Tadeusz Filipkowski. – Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych, 1989.
2. Wółkiewicz, Waldemar: Losy niektórych absolwentów Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Działdowie / Waldemar Wółkiewicz // „Rocznik Działdowski”. – T. VI, (2005), s. 20-39.