Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Bartołtach Wielkich: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Linia 8: | Linia 8: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
− | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Bartołty Wielkie|Bartołty Wielkie]] (niem. Groβ Bartelsdorf). Wieś położona jest pomiędzy [[ewim:Jezioro Tumiańskie|Jeziorem Tumiańskim]] i [[ewim:Jezioro Bartołt Wielki| Bartołtem Wielkim]], w | + | Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Bartołty Wielkie|Bartołty Wielkie]] (niem. Groβ Bartelsdorf). Wieś położona jest pomiędzy [[ewim:Jezioro Tumiańskie|Jeziorem Tumiańskim]] i [[ewim:Jezioro Bartołt Wielki| Bartołtem Wielkim]], w [[ewim:Gmina Barczewo|gminie Barczewo]], w [[ewim:Powiat olsztyński| powiecie olsztyńskim]]. |
==Historia== | ==Historia== |
Wersja z 11:33, 20 mar 2014
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony na początku XVIII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Bartołty Wielkie (niem. Groβ Bartelsdorf). Wieś położona jest pomiędzy Jeziorem Tumiańskim i Bartołtem Wielkim, w gminie Barczewo, w powiecie olsztyńskim.
Historia
Pierwsze wzmianki na temat świątyni w tej miejscowości pochodzą z końca XIV wieku. W wieku XVI na jej miejscu wybudowano nowy kościół. W dniu 14 marca 1582 roku jego konsekracji dokonał biskup warmiński Marcin Kromer. Budowla ta została jednak zniszczona w wyniku pożaru w 1620 roku. Na przełomie XVII i XVIII wieku na jej fundamentach i pozostałościach murów wzniesiono obecny kościół. W 1702 roku jego poświęcenia dokonał biskup Andrzej Załuski. W połowie XIX wieku kościół ten został przebudowany, a w 1897.roku drewnianą wieżę dzwonniczą zastąpiono konstrukcją murowaną. Od 1862 roku istnieje tu parafia pw. św. Jakuba Apostoła.
Opis
Jest to kościół orientowany, salowy, murowany z cegły, z wyjątkiem wieży otynkowany. W ukształtowaniu jego bryły widać wpływy gotyckie. Współistnieją one z barokowym detalem architektonicznym i elementami dekoracji wnętrza (regencyjna ornamentyka stropu w prezbiterium). Po stronie wschodniej znajduje się niższe i nieco węższe od nawy, półkoliście zamknięte prezbiterium. Na jego szczycie wznosi się niewielka latarenka zwieńczona chorągiewką z datą 1888. Po stronie zachodniej znajduje się wieża z kruchtą w przyziemiu. W dolnych kondygnacjach ma ona kształt prostokątny, w wyższych, zwężających się ku górze, ośmiokątny. Całość wieńczy hełm kopułowy i latarnią i umieszczonym na szczycie kutym, metalowym krzyżem. Ściany korpusu nawowego, z prostokątnymi oknami zamkniętymi łukiem odcinkowym, wzmocnione zostały szkarpami. Całość zamknięto dachem dwuspadowym krytym dachówką. We wnętrzu zastosowano strop drewniany płaski.
Wyposażenie
Większość wyposażenia datuje się na XIX wiek. Z okresów wcześniejszych pochodzi m.in.:
- barokowy ołtarz główny z około 1700 roku, z obrazem św. Jakuba Apostoła,
- rokokowa ambona,
- renesansowa płyta nagrobna Michała Lubieńskiego z 1624 roku.
W przedsionku kościoła znajduje się także, pochodząca z przydrożnej kapliczki, ludowa rzeźba Matki Boskiej trzymającej na kolanach martwego Jezusa Chrystusa
Bibliografia
- Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 1 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 100-101.
- Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 54-55.
Zobacz też
- Materiał zamieszczony na stronie internetowej www.portal.barczewo.pl [dostęp 11.02.2014 r.]