Pałac w Ogrodzieńcu

Elewacja frontowa. 1928 rok.
Źródło: www.aefl.de

Elewacja ogrodowa. 1928 rok.
Źródło: W. Niesiobędzki: Zamki, pałace, dwory i inne zabytki powiatu iławskiego : przewodnik historyczno-krajoznawczy Iława 2003, s. 44.

Fragment bramy wjazdowej.
Źródło: www.geocaching.com

Pozostałości murów.
Źródło: www.geocaching.com

Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku. Obecnie zachowały się tylko jego relikty.

Lokalizacja

Rezydencja została wybudowana w otoczeniu starego parku, na terenie wsi Ogrodzieniec (niem. Neudeck). Wieś położona jest w zachodniej części powiatu iławskiego, w gminie Kisielice.

Historia

Majątek ziemski istniał w tym miejscu od połowy XVI wieku. Znajdował się wówczas w posiadaniu rodu Polenzów. Na początku wieku XVIII przejęła ją rodzina Hindenburg (od 1789 roku von Beneckendorf und von Hindenburg). Do 1934 roku była to własność feldmarszałka i prezydenta Rzeszy – Paula von Hindenburga. Jego syn, generał porucznik Oskar von Hindenburg, był ostatnim właścicielem tych dóbr. Rezydencja rodziny została wzniesiona około połowy XVIII wieku. W 1928 roku została ona przebudowana według projektu architekta Bidenberga. Pałac został zniszczony pod koniec drugiej wojny światowej (splądrowany i podpalony przez żołnierzy radzieckich). W późniejszym okresie był też sukcesywnie rozbierany. Cegły wywożono m.in. na odbudowę Warszawy.

Opis

Była to budowla murowana z cegły i otynkowana, dwukondygnacyjna z użytkowym poddaszem, podpiwniczona. Wzniesiono ją na planie prostokąta i przykryto dachem ceramicznym czterospadowym, z umieszczonymi od strony ogrodu lukarnami. W fasadzie frontowej usytuowano ryzalit zwieńczony trójkątnym szczytem i z reprezentacyjnym wejściem w przyziemiu. W elewacji ogrodowej, dwa skrajne ryzality stanowiły podstawy do wyodrębnienia na poziomie drugiej kondygnacji tarasów otoczonych balustradami. Trzeci taras znajdował się na parterze budynku, a po obu jego stronach znajdowały się schody wiodące do ogrodu (powyżej znajdował się również balkon). W elewacjach umieszczone były prostokątne okna w ozdobnych obwódkach gzymsowych. W chwili obecnej widoczne są tylko fragmenty bramy wjazdowej prowadzącej na teren pałacu, zarys bryły fundamentowej i porozrzucane fragmenty murów.

Bibliografia

1. Młotek, Michał: Tajemnice pogranicza : nieznane fakty z historii Prus Wschodnich / Michał Młotek. – Kraków : Wydawnictwo Technol, 2013.
2. Niesiobędzki, Wiesław: Zamki, pałace, dwory i inne zabytki powiatu iławskiego : przewodnik historyczno-krajoznawczy / Wiesław Niesiobędzki. - Iława : Wydawnictwo Tekst 2003. – S. 42-46.
3. (szczep): Ogrodzieniec : historia w gminie Kisielice / (szczep). // „Nowy Kurier Iławski”. - 2005, nr 8, dod. „Panorama Regionu”, s. D.

Zobacz też

1. Historia Ogrodzieńca, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.kisielice.bil-wm.pl [dostęp 22.02.2014 r.]