Kościół pw. św. Józefa w Bukwałdzie

Fot. maniek66.
Źródło: www.polskaniezwykla.pl

Fot. Mieczysław Wieliczko.
Źródło: Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. T. 1, red. B. Magdziarz, Olsztyn 1999, s. 43.

Fot. Carl Wünsch. 1929 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55332.

Fot. Carl Wünsch. 1929 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 55334.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIX wieku.

Lokalizacja

Kaplicę, a następnie kościół wybudowano na wzniesieniu, w centralnej części wsi Bukwałd (niem. Groβ Buchwalde). Wieś położona jest w powiecie olsztyńskim, w gminie Dywity.

Historia

Pierwsza wzmianka na temat kaplicy wotywnej, wzniesionej w tym miejscu pochodzi z XVII wieku. W 1858 roku mieszkańcy wsi Jan Biernatowski i Jakub Pamsa wybudowali większą kaplicę. Wzrost liczby wiernych, zwłaszcza w czasie odpustów i pielgrzymek, związanych z kultem św. Józefa, spowodował, że w 1930 roku kaplicę ponownie rozbudowano, pod kierownictwem rolnika Franciszka Bogdańskiego. Powstały w ten sposób niewielki kościół został poświęcony w tym samym roku przez księdza Alojzego Moritza. W 1958 roku kościół został gruntownie odnowiony.

Opis

Obecny kształt kościoła przypomina styl neoromański. Jest to świątynia wzniesiona na planie prostokąta, murowana z cegły, na kamiennej podmurówce, z dachem dwuspadowym krytym dachówką. Wejście znajduje się w kwadratowej wieży z cegły, przykrytej dachem namiotowym. Od strony południowej znajduje się wysunięte prezbiterium węższe i niższe ona nawy, z dachem trzyspadowym. Ścianę południową korpusu osłaniają szczyty schodkowe. Wnętrze przykryto stropem drewnianym, polichromowanym.

Wyposażenie

Wewnątrz znajduje się ołtarz barokowy z około polowy XVII wieku, z obrazem św. Józefa z Jezusem i św. Augustyna z około 1800 roku. W zwieńczeniu ołtarza umieszczono obraz św. Antoniego oraz rzeźbę św. Michała Archanioła. W kościelnym skarbcu znajduje się kielich mszalny z 1758 roku.

Ciekawostki

• Pierwsza kaplica w tym miejscu została wybudowana jako wotum za uratowanie życia. Zgodnie z opowieściami, niegdyś żmija ukąsiła córkę leśniczego. W czasie, gdy dziewczyna walczyła o życie jej narzeczony złożył śluby Bogu, że za jej ocalenie wystawi kaplicę. Dziewczyna wyzdrowiała, a jej narzeczony wypełnił przyrzeczenie. Natomiast szczęśliwy ojciec dziewczyny, w miejscu zdarzenia, w bukowym lesie niedaleko wsi, wystawił krzyż. Krzyż ten stał w tym miejscu aż do 1931 roku. Wówczas odnowił go i poświęcił proboszcz z Brąswałdu, ksiądz Alojzy Moritz.

Bibliografia

1. Przewodnik po zabytkowych kościołach Południowej Warmii. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1973. – S. 18-19.
2. Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 89.

Zobacz też

• Bukwałd: neoromański kościół św. Józefa (1858), materiał zamieszczony na stronie internetowej www.polskaniezwykla.pl [dostęp 18.12.2013 r.]
• Bukwałd, oprac. Kazimierz Kisielew, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.dywity.bil-wm.pl [dostęp 18.12.2013 r.]