Gmach gimnazjum klasycznego w Olsztynie

Źródło: www.fotopolska.eu

Fot. K. Romulewicz 2013 rok.

Fot. K. Romulewicz 2013 rok.

Fot. K. Romulewicz 2013 rok.

Zabytek architektury wzniesiony pod koniec XIX wieku.

Lokalizacja

Gmach gimnazjum wybudowano w Olsztynie, przy ulicy Wartemborskiej (niem. Wartenburgerstraβe, późniejsza Cesarska – Kaiserstraβe, obecnie ul. Dąbrowszczaków), bokiem do Szosy Wójtowskiej (niem. Schillerstraβe, obecnie ul. Mickiewicza).

Historia

Władze Olsztyna już w latach 1862-1863 dążyły do przeniesienia gimnazjum z Reszla. Gimnazja były wówczas szkołami państwowymi o znacznym prestiżu, przygotowywały bowiem do studiów wyższych. Kiedy jednak starania te nie powiodły się, doprowadzono do powołania nowej szkoły. Najpierw założono męską szkołę średnią (1877 rok), którą w kolejnym roku szkolnym przekształcono w progimnazjum. Placówka korzystała gościnnie z budynku szkoły ludowej przy ul. Wilhelmowskiej (obecnie Pieniężnego). Wkrótce wybudowano dla niej salę gimnastyczną w pobliżu sądu. Wtedy też została ustalona lokalizacja przyszłej siedziby gimnazjum nieopodal ulicy Wartemborskiej (obecna ul. Dąbrowszczaków). Projekt budynku został przygotowany przez władze państwowe w 1884 roku. Budynek wzniesiono w latach 1886-1887. Uroczyste otwarcie szkoły nastąpiło 29 września 1887 roku.

Opis

Styl samego budynku określa się mianem eklektycznego, z dominującymi zewnętrznie akcentami neogotyku (forma okien auli, szczyty ze sterczynami, dekoracyjne kształtki, kominy; we wnętrzach np. kolumienki holu i strop belkowy w auli). Budynek został założony na symetrycznym rzucie wywodzącym się od architektury pałacowej okresu baroku. Jest to gmach piętrowy z trzema ryzalitami, nakryty dachem dwuspadowym, ryzalit środkowy zaś czterospadowym. Wejście główne w ryzalicie środkowym ujęte zostało w portal z podwójnym łukiem odcinkowym. Ciągi pomieszczeń dydaktycznych znajdują się po bokach podwyższonej części centralnej. Na piętrze została usytuowana aula. Zawieszono w niej, istniejący do dziś, dużych rozmiarów obraz olejny Heinricha Gaertnera „Ifigenia w Taurydzie”. Poza salami dydaktycznymi i pomieszczeniami administracyjnymi oraz gospodarczymi w nowym budynku znajdowało się mieszkanie dyrektora tej placówki, a obok największa wtedy w mieście sala gimnastyczna.

Ciekawostki

• W latach 1901-1945 przed budynkiem gimnazjum znajdował się monumentalny pomnik cesarza Wilhelma I.
• Gimnazjum klasyczne funkcjonowało w tym budynku do stycznia 1945 roku. Po zakończeniu działań wojennych, jeszcze w tym samym roku, otwarto w jego murach gimnazjum polskie. Od 1960 roku mieści się tutaj I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza.

Bibliografia

1. Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. – Olsztyn : Remix, 1998. – S. 91.
2. Rzempołuch, Andrzej: Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 72-73.

Zobacz też

• Gimnazjum męskie – Liceum Ogólnokształcące nr 1, materiał zamieszczony na stronie internetowej [ http://www.atrakcje.olsztyn.pl/Zabytki/gimnazjum-meskie.html www.atrakcje.olsztyn.pl] [dostęp 5 września 2013 r.].