Kościół ewangelicki w Wielbarku

Fasada. Fot. około 1910 roku.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 59068.

Widok w stronę ołtarza. Fot. A. Ulbrich. 1904/1910 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 59066.

Rzeźba anioła chrzcielnego. Fot. A. Ulbrich. 1904/1910 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 59054.

Fot. K. Chojnicki.
Źródło: polskaniezwykla.pl

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XIX wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany w centrum wsi Wielbark (niem. Willenberg). Wieś znajduje się w powiecie szczycieńskim.

Historia

Budowlę wzniesiono na miejscu wcześniejszego, drewnianego kościoła, zbudowanego w 1721 roku. Ze względów technicznych został on rozebrany w roku 1819 roku. W 1822 roku, w pracowni berlińskiego architekta Karola Fryderyka Schinkla, powstał projekt nowej świątyni. Wzniesiono ją w latach 1825-1827, a jej głównym wykonawcą był mistrz murarski Schimmelpfennig. Nową świątynię konsekrowano 27 września 1827 roku. Obecnie nie jest ona użytkowana. Od 2009 roku prowadzone są w niej prace remontowe.

Opis

Jest to duża, murowana budowla salowa wzniesiona na rzucie prostokąta wstylu neoromańskim. Od strony zachodniej znajduje się kwadratowa wieża, charakteryzująca się prostotą formy i detalu. Jej elewacje udekorowane zostały dwoma rzędami okien zamkniętych łukiem pełnym, wspartym na odcinkach gzymsu, a także profilowanymi, prostymi gzymsami. Korpus nawowy przykryto dachem dwuspadowym. W szczycie wieży, przykrytej dachem namiotowym, umieszczono kutego z blachy orła umocowanego na miedzianej kuli (pochodzi ze starego kościoła). Do 1911 roku orzeł taki znajdował się herbie Wielbarka. Przy kościele znajduje się budynek starej plebani, z pierwszej połowy XIX wieku.

Ciekawostki

Na dawne wyposażenie kościoła, które z biegiem lat zostało rozproszone, składały się cenne zabytki, m.in.: drewniana, barokowa ambona, ołtarz oraz chrzcielnica w stylu empire, z lat 1825-1827, których wykonanie przypisuje się rzeźbiarzowi Wilhelmowi Biereichelowi. W kościele znajdowała się także barokowa rzeźba Anioła Chrzcielnego z około 1720 roku.

Bibliografia

1. Liżewska, Iwona: Przewodnik po historii i zabytkach Ziemi Szczycieńskiej / Iwona Liżewska, Wiktor Knercer. – Olsztyn : Remix; Związek Gmin Mazurskich „Jurand”, 1998. – S. 149, 151.
2. Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix, 1992. – S. 136.

Zobacz też

• Wielbark - zabytkowy kościół ewangelicki, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.ciekawemazury.pl [dostęp 08.12.2013 r.]
• Wielbark: dawny kościół ewangelicki, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.mojemazury.pl [dostęp 08.12.2013 r.