Chata mazurska w Pieckach: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „thumb|right|400px|Mieczysław Kalski,Chata mazurska w Pieckach z 1846<br>Źródło:http://www.polskaniezwykla.pl [[Image: Chata3.jpg|thumb|…”) |
(Brak różnic)
|
Wersja z 13:37, 21 lis 2012
Chata mazurska w Pieckach (1846)
Wieś Piecki
Gmina Piecki położona w powiecie mrągowskim, w południowo-wschodniej części województwa wamińsko- mazurskiego, około 11 km od Mrągowa leży na dawnym terytorium plemiennym Galindów. Ponad 50 % terenów gminy zajmują lasy, zaś około 10 % jeziora. Na terenie gminy znajduje się 28 jezior powyżej 5 ha o łącznej powierzchni ok. 3000 ha. Przez gminę płynie rzeka Krutynia, która posiada liczący około 105 km szlak kajakowy. Szlak rozpoczyna się w Sorkwitach, prowadzi przez wiele jezior, połączonych strugami i rzeką Krutynią, a kończy się ujściem do jeziora Bełdany.
Historia Piecek (Peitschendorf ) sięga XV wieku. W roku 1401 komtur bałdzki Urlich von Jungingen nadał prawem chełmińskim ziemię (60 włók boru) nad jeziorem Medalbern (Nydajno) Pieciowi z Muszak i Jakuszowi z Radomia. Nazwa wsi wywodzi się od imienia właściciela ziemi - „Piecek” lub „Piecio” czyli Piotr. Wieś rozwijała się dość intensywnie. W XVII wieku mieszkało tu i gospodarowało ponad 500 rolników. Mieszkańcy zajmowali się rybactwem i rolnictwem.
Chata mazurska
Obszar gminy zasiedlony został w XIV wieku przez osadników z Mazowsza, dzisiejszej Białorusi, Litwy i różnych stron Niemiec. W późniejszym okresie ludności niemiecka prawie całkowicie się spolonizowała. Po niszczącym najeździe Tatarów w 1656 r. obszary te ponownie zaludniły się osadnikami z Mazowsza. Okolice te nazywano w XVII i XVIII wieku starostwami polskimi lub też Polskimi Prusami. Polszczyzna poczęła ustępować przed językiem niemieckim począwszy od końca XVIII wieku i przez cały XIX wiek. Piecki, podobnie jak cały obszar Mazur wytworzyły charakterystyczną dla Mazurów kulturę. Świadczą o tym liczne pozostałości po życiu codziennym, kulturze i obyczajach tych ziem. Na terenie gminy znajdują się zabytkowe domy i zabudowania gospodarcze oraz zabytkowe leśniczówki (Sosnówka, Piersławek). Pośrodku wsi Piecki na starych fundamentach stoi pięknie utrzymana stara, mazurska chata z 1846 roku. Obok chaty gospodarze postawili kapliczkę podobną do kapliczki w Świętej Lipce. Leśniczówka w Piersławku koło Piecek znana jest dzięki temu, że 18 maja 1887 roku urodził się tu Ernst Wiechert, wybitny pisarz niemiecki, autor powieści, opowiadań i baśni. W jego twórczości można odnaleźć echa dzieciństwa spędzonego na Mazurach. Piecki przed II wojną światową należały do parafii ewangelickiej w Nawiadach. Początkowo znajdowała się tam kaplica. Kościół ewangelicki zbudowano w 1934 roku. Od 1945 roku jest kościołem katolickim pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej. Na cmentarzu ewangelickim w Pieckach znajdują się krzyże i nagrobki pochodzące z XIX wieku, a także pamiątkowy krzyż z nazwiskami poległych podczas I wojny światowej mieszkańców Piecek. To tutaj pochowany jest także ojciec słynnego Ernsta Wiecherta. Niedaleko Piersławka znajduje się leśna osada Strzałowo. Za budynkami nadleśnictwa zaczyna się ścieżka prowadząca nad jezioro Majcz Wielki. Blisko brzegu, w otoczeniu starych żywotników znajduje się mały cmentarzyk. To jeszcze jeden ślad "wiechertowski". Drewniany parkanik otacza groby bliskich pisarza. W mniejszym spoczywa Ernst-Edgar, synek zmarły nazajutrz po urodzeniu w listopadzie 1917 r. Większy nagrobek znaczy miejsce pochówku pierwszej żony pisarza, Mety Wiechert, która popełniła samobójstwo we wrześniu 1929 r. Urocze miejsce na skraju lasu, nad brzegiem jeziora, naznaczone piętnem ludzkiego dramatu.
Wyjątkowa wiejska kolekcja
W Pieckach ,w domu pani Walentyny Dermackiej i jej córki Marii powstał jeden z najbogatszych zbiorów etnograficznych na Mazurach. Dzięki staraniom obu pań można tu obejrzeć unikalne eksponaty ceramiki ludowej przybliżające dawną codzienność mazurskiej wsi, z którą w naturze już się nie spotkamy. Szczególnie cenna jest bogata kolekcja malowanych glinianych figurek autorstwa artystki ludowej Władysławy Prucnal z Medyni Głogowskiej koło Łańcuta. Wiele muzeów etnograficznych w Polsce zabiega o pozyskanie do swoich zbiorów rzeźb z Piecek. Zbiory obejmują około 1000 eksponatów, gromadzone były przez lat dwadzieścia.
Bibliografia
1. http://www.polskaniezwykla.pl
2. http://www.it.mragowo.pl
3. http://mojemazury.pl
